ထိုင်းနိုင်ငံရေး- ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ အလားအလာ

အောင်သူငြိမ်း

နိရဉ္စရာ၊ မတ် ၂၃/၂၀၂၃

တနင်္လာနေ့က ဝန်ကြီးချုပ်ပရာယွတ်က လွှတ်တော်ကို ဖျက်သိမ်းလိုက်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူက နောက်အစိုးရမတိုင်မီ အထိ ဝန်ကြီးချုပ်အနေနဲ့ ဆက်ရှိမှာပါ။ သူ့ကက်ဘိနက်ကလည်း အိမ်စောင့်အစိုးရသဖွယ် ကြားကာလမှာ ဆက်လက် အုပ်ချုပ်သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

လွတ်တော် မဲဆန္ဒနယ်မြေတွေကို ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ခွဲခြားသတ်မှတ်ပြီးလည်း ဖြစ်လို့၊ အခုလွှတ်တော် ဖျက်သိမ်းလိုက်တဲ့အခါ ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ပြင်ဆင်ဖို့ မြင်းတွေကို ဇောင်းကနေ လွှတ်ပေး လိုက်တဲ့ အလား ဖြစ်သွားပါပြီ။ [အောက်လွှတ်တော် အမတ်နေရာ ၄၀၀ ကို မဲဆန္ဒနယ်အလိုက် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေ တင်သွင်း ပြိုင်ဆိုင်သွားမှာ ဖြစ်ပြီး၊ ကျန်အမတ်နေရာ ၁၀၀ ကို ပါတီကတင်သွင်းတဲ့စရင်း Party lists အပေါ် မူတည်ရွေးချယ်မှာပါ။ လူထုက အကြိုက်များမဲရတဲ့ ပါတီမဲအချိုးအပေါ် အခြေခံ ရွေးချယ်ပါမယ်။ ဝန်ကြီးချုပ်ရွေးချယ်တဲ့အခါ အထက်လွှတ်တော် ၂၅၀ (ဆီးနိတ်) က ပေါင်းပြီး၊ ထက်+အောက်လွှတ်တော် အမတ် ၇၅၀ ကနေ ရွေးချယ်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

အထက်လွှတ်တော် ဆီးနိတ်ကတော့ ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ မဟုတ်ပါဘူး။ လူထုလူတန်းစားအလိုက် ရွေးချယ်ထားတဲ့ appointed ခန့်အပ်ကိုယ်စား လှယ်တွေ ဖြစ်ပါတယ်။]

ထိုင်းနိုင်ငံရေးမှာ လွှတ်တော်သက်တမ်းအပြည့် ၄- နှစ် တာဝန်ထမ်းခွင့်ရရင် ကံထူးလို့ “ရခဲပေစွ ဒုလ္လဘ” လို့ အောက်မေ့နိုင် ပါတယ်။ ပရာယွတ် အတွက်ကတော့ အခု သက်တန်း ၄-နှစ်ပါတွက်ရင် ၈- နှစ် ‘ဝါ’ ရှိခဲ့ပါပြီ။ ဝါရင့်နိုင်ငံရေးသမားတဦးလို့ တောင် ဆိုနိုင်ပါပြီ။ အသက်အရွယ်အရတော့ ပရာယွတ်က ၆၉ နှစ်လို့ ဖော်ပြပါတယ်။ တလောတုန်းက အရင် စစ်အစိုးရ ကာလ ဝန်ကြီးချုပ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့တာတွေပါ တွက်ချက်ပြီး၊ ၈-နှစ် ပြည့်ပြီ နားပေတော့ဆိုပြီး လွှတ်တော်ထဲမှာ အဆိုတင်ခဲ့ကြတာ ရှိပါတယ်။ ဖွဲ့စည်းပုံ (၂၀၁၇) အရ ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်သူဟာ ၄- နှစ်သက်တန်း ၂-ခုပဲ (၈-နှစ်) လုပ်ခွင့် ရှိပါ တယ်။ ဖွဲ့စည်းပုံ ခုံရုံးက ကြားနာ စစ်ဆေးနေဆဲကာလမှာ သူ့ဝန်ကြီးချုပ်တာဝန်ကိုပါ ဆိုင်းငံ့ခံခဲ့ရပါသေးတယ်။ နောက်ဆုံး ဖွဲ့စည်းပုံ စတင်ရာ ၂၀၁၇ ကို အခြေခံပြီး တွက်ချက်ပါတယ်။ ဒါဆိုရင် သူအကယ် ၍ နောက်တကြိမ် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ရွေး ချယ်ခံရရင် ၂- နှစ်ပဲ တာဝန်ထမ်းခွင့် ရှိပါတော့တယ်။ သူသာ ဝန်ကြီးချုပ် ထပ်ဖြစ် ခဲ့ရင် ၂ နှစ်အပြီး တက်လာမယ့် နောက် ဆက်ခံမည့်သူ တဦးကိုလည်း လျာထားရတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ထိုင်းနိုင်ငံရေးမှာ ရင့်ကျက်မှုတစုံတရာတော့ ရှိခဲ့ပြီလို့ ဆိုနိုင်ပါတယ်။ ဝန်ကြီးချုပ် ပရာယွတ် ကာလမှာ လွှတ်တော်ထဲ ၄- ကြိမ်တိုင်တိုင် အယုံအကြည်မရှိ အဆို တင်သွင်းခံရပါတယ်။ သူနိုင်ခဲ့တယ်ဆိုပေမယ့် အတော်ခေါင်းစားပြီး ဖြေရှင်းခဲ့ရပါ တယ်။ အကယ်၍ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဘယ်သူ နိုင်ငံခေါင်းဆောင်ဖြစ်ဖြစ်၊ စစ်ဗိုလ်ချုပ်ဟောင်းတွေပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ ဒီမိုကရက် အုပ်စုထဲကပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ အဲသလို “အယုံအကြည်မရှိ”အဆို တင်သွင်းခံရတဲ့အခါ ထိုင်းလို ခေါင်းစားခံ၊ သည်းညည်းခံ ဖြေရှင်းဖို့ ဆန္ဒရှိပါ့မလားဆိုတာ သံသယဖြစ်မိပါတယ်။

စီးပွားရေးအရ

ရွေးကောက်ပွဲတွေက ပိုက်ဆံကုန်လှပါတယ်။ ပါတီတွေကလည်း အပြိုင် အဆိုင် ငွေသုံးကြမှာပါ။ ရွေးကော်က ရွေးကောက်ပွဲ ဘတ်ဂျက်အဖြစ် ဘတ် ၅ ဒဿမ ၉ ဘီလီယံ လျာထားပါတယ်။ ၂၀၁၉ ရွေးကောက်ပွဲထက်စာရင် ၄၀% မြင့်မားလာပါတယ်။ အကြောင်းကတော့ မဲဆန္ဒနယ် ၃၀၀ ကနေ ၄၀၀ တိုးများလာလို့ ဖြစ်ပါတယ်။

၂၀၂၃ ဖေဖေါ်ဝါရီ ဘန်ကောက်ပို့စ် သတင်းတပုဒ်မှာတော့ အခု ရွေးကောက်ပွဲကြောင့် ထိုင်းစီးပွားရေးထဲ ဘတ်ငွေ ၆၀-၇၀ ဘီလီယံလောက် ထပ်ဖြည့်ဆည်းလာဖွယ် ရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အသုံးစရိတ်များလာတာကြောင့် စီးပွားရေးအတွက် တစုံတရာ လှုံ့ဆော်မှု ဖြစ်လာဖွယ်လည်း ရှိပါတယ်။ ထိုင်းစတော့ ဈေးကွက်ကလည်း ပြန်လည်ခေါင်းထောင်လာဖွယ် ရှိတယ်လို့ ဆိုထားပါတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်မီ တပတ်မှာ ထိုင်းစတော့ဈေး ၂.၁% မြင့်လာမယ်။ ရွေးကောက်ပွဲအပြီး တလမှာတော့ ၅.၁% မြင့်လာမယ်လို့ ခန့်မှန်းထားပါတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲပြီး အာဏာလွှဲပြောင်းရေး ချောမွေ့မယ်ဆိုတဲ့ သတင်းကောင်းပါပဲ။ သေချာတာက မဲရောင်း- မဲဝယ်၊ လာဘ်ထိုးကြတဲ့ ကိစ္စတွေလည်း မလွဲမသွေ ရှိမှာပါပဲ။

တလောက အတိုက်အခံ ဖွေ့ထိုင်းပါတီ (Pheu Thai Party) ခေါင်းဆောင် သူဌေးကြီး ဆရီထာ (Srettha Thavisin) က ငွေပေးပြီး မဲဝယ်မယ်ဆိုတဲ့ လူထုရှေ့အပြောအဆို စကားတခုကြောင့် တိုင်ကြတောကြ ရှိခဲ့ပါသေးတယ်။

ရေပန်းစား လူကြိုက်များနေသူတွေ

ခုတလောမှာပဲ ထိုင်းနိုင်ငံက National Institute of Development Administration (Nida) က ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ ပတ်သက် လို့ လူထုစစ်တမ်းတခု ကောက်ယူခဲ့ပါတယ်။ မဲဆန္ဒရှင် ၄၉ ဒဿမ ၇၅% က အတိုက်အခံ ဖွေ့ထိုင်းပါတီ (Pheu Thai) ကို မဲပေးကြ မယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ကျန်ပါတီတွေထဲမှာ ၂ ခုသာ ရာခိုင်နှုန်း ဆယ်ဂဏန်းကျော်ရုံသာ ဆန္ဒပြုကြပါတယ်။ လူငယ်ခြေတက် တွေ ဦးဆောင်တဲ့ အတိုက်အခံ ရှေ့သို့ချီပါတီ (Move Forward) ကို မဲပေးမယ်လို့ ၁၇ ဒဿမ ၄% ဆန္ဒပြုကြပြီး၊ လက်ရှိ ဝန်ကြီးချုပ် ပရာယွတ် ဦးဆောင်တဲ့ UTN ပါတီ (United Thai Nation) ကို ၁၁ ဒဿမ ၇၅% က ဆန္ဒပြုကြပါတယ်။ လက်ရှိအာဏာရပါတီ ဖလမ် ပရာချာရတ်သ်ပါတီ Palang Pracharath Party (PPRP) ကိုတော့ မဲပေးမယ် ဆန္ဒပြုကြသူက ၂ % ကျော် သာ ရှိပါတယ်။

ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်ဖို့ နာမည်တင်သွင်းထားသူတွေ ကြားထဲမှာတော့ အရင်ဖြုတ်ချခံရတဲ့ ဝန်ကြီးချုပ် သက်ဆင်ရဲ့ သမီးအငယ်ဆုံး မစ္စ ပေတုန်တန် (Ms Paetongtarn) က ၃၈ ဒဿမ ၂ % နဲ့ ရေပန်းစား ထိပ်ကပြေးနေပါတယ်။ သူ့နောက်မှာတော့ ရှေ့သို့ချီ လူငယ် ပါတီက ပီတာ (Pita Limjaroenrat of Move Forward party) က ၁၅ ဒဿမ ၇၅% နဲ့ ဒုတိယ လိုက်ပါတယ်။ ပရာယွတ်ကတော့ ၁၅ ဒဿမ ၆၅%၊ အာဏာရ PPRP ပါတီ ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ပရာဝစ် (Gen Prawit Wongsuwon) ကတော့ မထင်မရှားပါပဲ၊ “အခြား” သူများအုပ်စုထဲပေါင်း ၃ ဒဿမ ၃% ထဲမှာပဲ ပါဝင်ပါတယ်။ မစ္စ ပေတုန်တန် ရေပန်းစားနေပေမယ့် ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာမယ် လို့ တပ်အပ် မပြောနိုင်သေးပါဘူး။ ထိုင်းနိုင်ငံရေးက အဲသလောက် မရိုးရှင်းဘူးလို့ပဲ ပြောချင်ပါတယ်။

၂၀၂၃ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲရဲ့ အဓိပ္ပါယ် နဲ့ စွန့်စားရမှုတွေ

ဘန်ကောက်ပို့စ် သတင်းစာထဲမှာပဲ ချူလာလောင်ကောင် တက္ကသိုလ်က ပါမောက္ခ သစ်ထိနန် (Thittinan Pongsuhirak) သုံးသပ် ရေးထားတဲ့ ဆောင်းပါးက ကောင်းပါတယ်။ သူက လတ်တလောကာလ ထိုင်းနိုင်ငံရေး သမိုင်းကြောင်းနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲတွေ အကြောင်းကို သုံးသပ်ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။

ပထမအချက်အနေနဲ့ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲကို တပွဲထိုး တဖြတ်တည်း (standalone) ကြည့်မြင်လို့ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ လာမယ့် ရွေးကောက်ပွဲဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ဆယ်စုနှစ် ၂ ခု ကာလအတွင်း ဖြစ်ပျက်ခဲ့တဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံရေးရဲ့ အနာဂတ်ကို ဆုံးဖြတ် ပေးနိုင်ဖို့ ရေရှည်အားပြိုင်မှု၊ နှစ် ၂၀ ဖြစ်ရပ်တွေရဲ့အဆက်လို့ ကြည့်မြင်ရင် ပိုလို့ မှန်ကန်နိုင်ပါတယ်။ အကြောင်းကတော့ ဒီတကြိမ်မှာပဲ အတိုက်အခံ ဖွေ့ထိုင်းပါတီ (Pheu Thai Party) က နှစ် ၂၀ အတွင်း ရွေးကောက်ပွဲတွေမှာ နိုင်ခဲ့သလိုပဲ အခု တကြိမ်မှာလည်း မဲဆန္ဒနယ် အများစုမှာ နိုင်ဖို့လည်း များပါတယ်။

ပြောရရင် အရင်က ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် သက်ဆင်ဦးဆောင်တဲ့ ထိုင်းရတ်ထိုင်း (ထိုင်းက ထိုင်းကိုချစ်သည် ပါတီ) က ရေပန်းစား လူကြိုက်များတဲ့ ပါတီတခု ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီ ထိုင်းရတ်ထိုင်းပါတီ (Thai Rak Thai) နဲ့ ဖလန် ပရာချာချွန် (ပြည့်သူ့အာဏာ) Palang Prachachon (People's Power) တို့ကနေ အခု ဖွေ့ထိုင်းပါတီ ပေါက်ဖွားလာခဲ့တာပါ။ အဲဒီ အရင်ပါတီတွေက ၂၀၀၇ ခုနှစ်၊ မေလ နဲ့ ၂၀၀၈ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလမှာ အသီးသီး ဖျက်သိမ်းခံခဲ့ကြရပါတယ်။ ဖော်ပြခဲ့တဲ့ ပါတီတွေက ပြီးခဲ့တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ တွေမှာ ၂၀၀၁ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ၊ ၂၀၀၅ ခုနှစ် ဖေဖေါ်ဝါရီ နဲ့ ၂၀၀၇ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ၊ ၂၀၁၁ ဇူလိုင်၊ ၂၀၁၉ မတ်လ ရွေးကောက်ပွဲတွေမှာ မဲ အများနဲ့ အနိုင်ရခဲ့ကြပါတယ်။ အနိုင်ရတဲ့ မဲ အနည်း-အများ ဒီဂရီတော့ ကွာခြားမှုတော့ ရှိပါတယ်။ ဆိုချင်တာ လူကြိုက်များတဲ့ ပါတီတွေ ဖြစ်ခဲ့တယ် ဆိုတာပါပဲ။ [၂၀၀၅ နဲ့ ၂၀၁၁ ရွေးကောက်ပွဲတွေမှာ မဲအများစုနဲ့ တောင်ပြို ကမ်းပြို နိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။ ၂၀၀၁ ခုနှစ်နဲ့ ၂၀၀၇ ရွေးကောက်ပွဲတွေမှာ အများစုနီးပါး ရလောက်အောင် နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၉ ရွေးကောက်ပွဲမှာလည်း ဖွေ့ထိုင်းပါတီက ထိပ်ပြေးသလောက်ပါပဲ။ သူတို့ပါတီက ကိုယ်စားလှယ် ၁၃၆ ဦးနိုင်ပြီး ထိပ်က ပြေးပါတယ်၊ အာဏာရ PPRP ပါတီက ၁၁၆ ဦးပဲ အနိုင်ရပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ညွန့်ပေါင်းဖွဲ့ကြတဲ့အခါ PPRP က ကိုယ်စားလှယ် အများကိုစုပြီး အစိုးရဖွဲ့နိုင်တဲ့ အခြေအနေ ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။] [ပူးတွဲဖော်ပြထားတဲ့ The Economist ဂျာနယ်က မြေပုံကို ကြည့်ရင် သမိုင်းကြောင်းအရ မြောက်ပိုင်းတခွင်လုံး ‘နီ’ခဲ့တဲ့ အနေအထားက ထင်ရှားပါတယ်။]

ပြီးခဲ့တဲ့ ကာလတွေမှာ ဖွေ့ထိုင်းနိုင်ခဲ့သလိုပဲ၊ အခုကာလမှာလည်း မီးထဲကငှက် တဖန်ပြန်လည် ရှင်သန်ထမြောက်လာမှာလား ဆိုတာ စဉ်းစားရပါမယ်။ လူထုက ထောက်ခံပေမယ့် ကံမကောင်းခဲ့တာလည်း ရှိပါတယ်။ ဖွေ့ထိုင်း (သူ့အရင် ဆက်ခံရာပါတီ) တွေ မဲအများစု အနိုင်ရပေမယ့် ၂၀၀၇-၂၀၀၈ မှာ ဖွဲ့စည်းပုံ ခုံရုံးက အကြောင်းပြချက်တွေနဲ့ ပါတီကို ၂ ကြိမ် ဖျက်သိမ်းခဲ့ပါ တယ်။ စစ်အာဏာသိမ်းမှုတွေနဲ့ ၂၀၀၆ စက်တင်ဘာလ နဲ့ ၂၀၁၄ မေလမှာ အစိုးရကို ဖြုတ်ချအာဏာသိမ်းတာ ခံရပါတယ်။ အခု ရွေးကောက်ပွဲဟာလည်း နှစ် ၂၀ ခရီး ထိုင်းနိုင်ငံရေး ဖြတ်သန်းမှုရဲ့ အဆက်အဖြစ် ပြန်ကြည့်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဘာဖြစ်လို့ သက်ဆင်နဲ့ အပေါင်းပါ အုပ်စု နိုင်ငံရေးပါတီတွေကို ဘာဖြစ်လို့ လူကြိုက်များ ထောက်ခံကြပါသလဲ။ အကြောင်းက သူတို့က မဲဆန္ဒနယ်တွေကို အမှန်တကယ် အသည်းနှလုံးထဲက ပြန်ကြည့်ရှုကြတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ မြောက်ပိုင်းခရိုင်တွေက သူတို့ ခံတပ် အမာခံထုတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့တွေရဲ့ နစ်နာခံစားမှုတွေကို ဒီပါတီတွေက ဖြေရှင်းပေးနိုင်ရေး ကြိုးစားကြတယ်။ ပိုကောင်းမွန်တဲ့ အနာဂတ်ကို ဖန်တီးပေးနိုင်မယ်လို့ ယုံကြပါတယ်။ သက်ဆင်ရဲ့ မူဝါဒတွေကို လူပြိန်းကြိုက်ဝါဒ (Populist policies) တွေလို့လည်း ဝေဖန်ကြပါတယ်။ ကျန်နိုင်ငံရေးပါတီတွေကတော့ ဘန်ကောက်နဲ့ တောင်ပိုင်းဒေသကို အခြေပြုထားကြပါတယ်။ အခုတော့ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ပါတီတွေ အားလုံးလိုလိုက လူထုသည်းခြေကြိုက်မူဝါဒ တွေကို ပြောဆိုနေကြတာပါပဲ။

ဒါပေမယ့် ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ် ၂၀ အတွင်း ထိုင်းလူ့အဖွဲ့အစည်းက ပြောင်းလဲ တိုးတက်ခဲ့ပြီလားဆိုတာ မေးခွန်းထုတ်စရာတော့ ဖြစ်ပါတယ်။ ပြောင်းလဲလာခဲ့ပြီလို့လည်း ဆိုကြပါတယ်။ အရင်က ဘေးဖယ်ချန်ထားခဲ့ရစ်တဲ့ လူထုတွေက ပြောရေးဆိုခွင့် ပိုရလာကြတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲတွေ အခွင့်အခါ ကြုံလာတိုင်း သူတို့ပြောရေးဆိုခွင့်ကို အသုံးချကြတယ်လို့ ဆိုကြပါတယ်။

ဒါပေမယ့် ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ တည်ဆဲနိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းတွေက ဒီအပြောင်းအလဲကို ခွင့်ပြုနိုင်မှာလား ဆိုတာကလည်း မေးခွန်း ရှိပါတယ်။ သူတို့က ရာစုနှစ်တဝက်ကျော်ကြာ တည်မြဲနေခဲ့တဲ့ အာဏာအခင်းအကျင်းဟောင်းကို ပြန်လည် ထူထောင်ရေး နဲ့ ထိန်းသိမ်းကာကွယ်ရေးပဲ ဆက်လုပ်ချင်နေကြတာပါ။ ဖွေ့ထိုင်းပါတီ အနိုင်ရလာမှာကို စိုးရိမ်မှု ရှိကြ ပါတယ်။

နောက်တခုကတော့ လူငယ်ခြေတက် Future forward ပါတီက အချိန်တိုအတွင်း လူကြိုက်များ၊ ပြီးခဲ့တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲမှာ သိသိသာသာ နေရာအများအပြား ရရှိလာခဲ့ကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ပါတီခေါင်းဆောင်တွေက ပါတီ ဥက္ကဋ္ဌ ဆီက ငွေကြေးချေးယူထားတဲ့ ကိစ္စ၊ ပါတီခေါင်းဆောင်တွေက မီဒီယာ ကုမ္ပဏီတခုမှာ ရှယ်ယာပါဝင်နေကြတယ်ဆိုတဲ့ ကိစ္စတွေနဲ့ တရားရုံးချုပ်က ဖျက်သိမ်းခံခဲ့ရပါတယ်။ ဒါနဲ့ပဲ လက်ကျန်ကိုယ်စားလှယ်တွေနဲ့ ရှေ့သို့ချီ ပါတီ Move Forward Party (MFP) အဖြစ် ဆက်လက်ရပ်တည်နေရတာပါ။

ထိုင်းနိုင်ငံ ရေတိုသမိုင်းမှာ လူကြိုက်များ မဲနိုင်အာဏာရပါတီတွေက အစိုးရတွေ ဖွဲ့ခဲ့ကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဖွဲ့စည်းပုံခုံရုံး/ တရားရုံးက ပြန်လည်ဖြုတ်ချခဲ့ကြတာမျိုးတွေ ရှိခဲ့ကြသလို၊ စစ်အာဏာသိမ်းမှုနဲ့ ပြန်လည်ဖြုတ်ချတာလည်း အကြိမ်ကြိမ် ကြုံတွေ့ခဲ့ကြရပါတယ်။ ဒါကို တရားခုံရုံးတွေရဲ့ တက်ကြွလွန်မှု (judicial activism) လို့ ခေါ်ကြပါတယ်။ (၂၀၀၈ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလနဲ့ ၂၀၁၄ မေလမှာ တရားရုံးဆုံးဖြတ်ချက်တွေနဲ့ အစိုးရကို ဖျက်သိမ်းခဲ့ကြတာပါ။)

ဒီလိုဆိုရင် အခု ရွေးကောက်ပွဲအသစ်ကရော ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံရေး ပုတ်သိုးဆွေးမြေ့နေမှု (more signs of political decay) လက္ခဏာတွေကို ဖော်ပြမှုအသစ် ဖြစ်မှာလား၊ တချိန်က ကြုံခဲ့ရဖူးတဲ့ အဖြစ်ကို နောက်တခါပြန်မြင်ရသလိုမျိုး (a case of déjà vu) ဖြစ်ဦးမှာလား ဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရပါလိမ့်မယ်။

အောင်သူငြိမ်း