အရှုံးကို လက်ပိုက်ကြည့်နေရတဲ့ မြန်မာစစ်တပ် အဆုံးသတ် ဘာတွေဖြစ်မလဲ

နိရဉ္စရာ(ဘာသာပြန်ဆောင်းပါး) ဒီဇင်ဘာ ၆/၂၀၂၃

မြန်မာနိုင်ငံမှာ အောက်တိုဘာလ ၂၇ ရက်က စတင်လိုက်တဲ့ ညီနောင်မဟာမိတ် သုံးဖွဲ့နဲ့ ပူးပေါင်းတပ်များရဲ့ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးဟာ တစ်လကျော်ကာလအတွင်းမှာပဲ မြန်မာတစ်နိုင်ငံလုံးကို သာမက ကမ္ဘာကြီးကိုပါ လှုပ်နှိုးလိုက်ပါပြီ။

ယူကရိန်းအရေး၊ အစ္စရေး-ဟားမတ်စ်အရေးနဲ့ အလုပ်ရှုပ်နေတဲ့ကမ္ဘာကြီးဟာ မြန်မာ့အရေးကို မေ့ပျောက်သလို ပစ်ထားခဲ့ရာက ခုတော့ ခေါင်းထောင်ကြည့်လာရတဲ့ အခြေအနေကို ရောက်ရှိလာပါပြီ။

 မြန်မာနိုင်ငံမှာ ခု နောက်ဆုံးဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်များနဲ့ စစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေး တော်လှန်ရေးပူးပေါင်းအဖွဲ့ တို့ရဲ့ နယ်မြေသိမ်းစစ်ဆင်ရေးတွေဟာ စစ်ကြောင့် ယိုယွင်းပျက်စီးနေတဲ့ အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံတစ်ခုရဲ့ နိုင်ငံရေးနဲ့လုံခြုံရေးမြင်ကွင်းတွေကို ပြောင်းလဲစေခဲ့ပြီလို့ လိုဝီအင်စတီကျုက နိုင်ငံရေးသုတေသီ ရာမန် ရာကွတ်က ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။

 ညီနောင်သုံးဖွဲ့ရဲ့ ပူးပေါင်းစစ်ဆင်ရေးအောင်ပွဲက စစ်ကောင်စီကို တွန်းလှန်နေကြတဲ့ PDF,CPB, BPLA အစရှိတဲ့ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးအုပ်စုများကို အားတက်စေပြီး ပြီးခဲ့တဲ့ရက်များအတွင်း နိုင်ငံအနှံ့က တော်လှန်ရေး အုပ်စုတွေဟာ စစ်ကောင်စီ တပ်စခန်းအမြောက်အများနဲ့ တရုတ်၊ အိန္ဒိယနယ်စပ်ဒေသ မြို့တွေအပါအဝင် မြို့အတော်များများကို သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ကြတယ်။

ဒါပေမယ့် စစ်ကောင်စီကို တိုက်ပွဲဝင်နေကြတဲ့ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေအနေနဲ့ဖြေဆိုရမယ့် မေးခွန်းနှစ်ခု ရှိနေပါတယ်။

ပထမမေးခွန်းက တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေအနေနဲ့ လက်ရှိထိုးစစ်တွေကို ဆက်လက် ထိန်းသိမ်းထားနိုင်မလား ဖြစ်ပြီး ဒုတိယမေးခွန်းက စစ်ကောင်စီတပ်ကရော ဘယ်လောက်အထိ တန်ပြန်ထိုးစစ်ဆင်နိုင်စွမ်းရှိမလဲ ဆိုတာ ဖြစ်ပါတယ်။

လက်ရှိ တိုက်ပွဲတွေမှာ တော်လှန်ရေးအုပ်စုတွေဘက်က အားသာချက်တွေ အများကြီးရှိနေတယ်ဆိုတဲ့ အချက်တွေ ထင်ထင်ရှားရှား တွေ့နေရတယ်။

စစ်ကောင်စီတပ်တွေရဲ့ ပြည်သူလူထုအပေါ် ရက်စက်ကြမ်းကြုပ်မှုတွေကြောင့် ပြည်သူလူထုဟာ တော်လှန်ရေး အုပ်စုတွေကို ပိုပြီးအားကိုးလာခဲ့တယ်။

တော်လှန်ရေးအုပ်စုတွေကို နှိမ်နင်းတဲ့ စစ်ဆင်ရေးတွေမှာ ဒေသခံပြည်သူတွေရဲ့ ထောက်ခံမှုဟာ အင်မတန် အရေးကြီးပါတယ်။ လူ၊ လက်နက်၊ ထောက်လှမ်းရေးအချက်အလက်အားလုံးကို လူထုဆီက ရရှိတာဖြစ်တယ်။ စစ်ကောင်စီဟာ ဒီအခွင့်အရေးကို မရပါဘူး။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းပြီးချိန်က စလို့ စစ်ကောင်စီဟာ သူတို့ကိုဆန့်ကျင်တဲ့ လူပေါင်း ၂၀၀၀၀ နီးပါးကိုထောင်သွင်းအကျဉ်းချထားပြီး သူတို့ရဲ့ ဖိနှိပ်တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် လူပေါင်း တစ်သန်းနီးပါး နေရပ်အိုးအိမ် စွန့်ခွါထွက်ပြေးနေကြရတယ်။

စစ်ကောင်စီဟာ ဆန့်ကျင်တဲ့ အရပ်သားပြည်သူတွေကို ကြောက်လန့်သွားအောင် ဖြတ် လေးဖြတ် စနစ် ကျင့်သုံးခဲ့သလို့ အရပ်သားပစ်မှတ်တွေကို လေကြောင်းက တိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်။ ဒီလုပ်ရပ်တွေကြောင့် စစ်ဗိုလ်ချုပ်တွေကို ပြည်သူရဲ့ အမုန်းတရားက ပိုကြီးထွားစေခဲ့တယ်။

 တပ်မတော်စခန်းတွေကို တစ်ခုပြီးတစ်ခု လျင်လျင်မြန်မြန်နဲ့ တော်လှန်ရေးအုပ်စုတွေက သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ခြင်းရဲ့ ရလဒ်တစ်ခုက လက်နက် နဲ့ ခဲယမ်းမီးကျောက် အမြောက်အများ ပိုင်ဆိုင်ခွင့် ရရှိသွားခြင်းပဲဖြစ်တယ်။

ဆိုရှယ်မီဒီယာတွေမှာ မြင်တွေ့ရတဲ့ ဗီဒီယိုတွေအရ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တချို့ဟာ ဖမ်းဆီးရမိတဲ့ သံချပ်ကာမော်တော်ယာဉ်ကို တက်မောင်းနေတာ တွေ့မြင်ရပြီး အမြောက်လက်နက်ကြီးတွေကို သိမ်းဆည်းထားတာလည်း မြင်တွေ့ကြရတယ်။ ဒီလက်နက်ကြီးတွေဟာ နောက်ထပ်ထိုးစစ်တွေမှာ စစ်ကောင်စီတပ်ကို ချေမှုန်းဖို့အတွက် ဖြစ်လာနိုင်တယ်။

နောက်တစ်ချက်က တော်လှန်ရေးအုပ်စုတွေဟာ အချင်းချင်း ချိတ်ဆက်မှု ရှိနေကြတာပဲ။ စစ်တပ်ဟာ စခန်းအများအပြားကို လက်လွှတ်ဆုံးရှုံးနေရပြီး စစ်မျက်နှာပေါင်းစုံမှာ နောက်ဆုတ်နေရတယ်။ စစ်ကောင်စီတပ်အနေနဲ့ အင်အားပြန်လည်စုစည်းပြီး တန်ပြန်ထိုးစစ်နဲ့ လက်လွှတ်ခဲ့ရတဲ့ စခန်းတွေကို ပြန်သိမ်းနိုင်စွမ်း ရှိပါ့မလား။ အခုချိန်မှာတော့ ဒါဟာ လုံးဝ ဖြစ်နိုင်ချေမရှိပါဘူး။

 လက်ရှိ စစ်ကောင်စီတပ်ဟာ တော်လှန်ရေးတပ်တွေကို ရင်ဆိုင်ဖို့ တစ်ပြည်လုံး ဖြန့်ကျက်ထားရသလို မြို့ပေါ်မှာလည်း သူတို့ကို ဆန့်ကျင်နေကြတဲ့ အင်အားစုတွေကို နှိမ်နင်းဖို့ စောင့်ကြည့်နေရတယ်။ မကြာမီက လေ့လာသိရှိရတဲ့ အချက်အလက်တွေအရ မြန်မာစစ်တပ်မှာ အင်အား ၁၅၀၀၀၀ ရှိပြီး ၇၀၀၀၀ လောက်ပဲ စစ်မြေပြင်မှာ တိုက်ပွဲဝင်နေတယ်ဘို့သိရတယ်။ ဒါဟာ ဗီယက်နမ်စစ်ပွဲ အရှိန်မြင့်စဉ်တုန်းက ဗီယက်နမ်မှာ ချထားတဲ့ အမေရိကန်တပ်အင်အား ၅၀၀၀၀၀ နဲ့ယှဉ်ရင် ဘာမှ မပြောပလောက်ဘူး။ ဗီယက်နမ်စစ်ပွဲ နဲ့ လက်ရှိမြန်မာပြည်တွင်းစစ် က သမိုင်းအရ နှိုင်းယှဉ်စရာတစ်ခု မဟုတ်ပေမယ့် မြန်မာစစ်ကောင်စီတပ်တွေ လက်ရှိရင်ဆိုင်နေရတဲ့ အခြေအနေက ဗီယက်နမ်စစ်ပွဲနဲ့ ပုံဖော်လို့ ရနေတယ်။

ပထဝီအနေအထားအရ ထူထပ်တဲ့သစ်တောများ နဲ့ တောင်တန်းများ ရှိနေတဲ့မြန်မာနိုင်ငံဟာ ဗီယက်နမ်ထက် ပိုကြီးပြီး စစ်ကောင်စီတပ်တွေက တစ်ပြည်လုံးအနှံ့ တော်လှန်ရေးအုပ်စုတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်တိုက်ခိုက်နေရတယ်။ စစ်ကောင်စီတပ်ရဲ့ အဓိက အားနည်းချက်တစ်ရပ်က " စိတ်ဓါတ်ပြိုကွဲနေခြင်း" ပါပဲ။

ထွက်ပေါ်လာတဲ့ သတင်းတွေအရ စစ်ကောင်စီတပ်တွေဟာ တိုက်ပွဲမဝင်တော့ဘဲ အသာတကြည် လက်နက်ချ အညံ့ခံနေကြသလို ခုခံဟန် နည်းနည်းပြပြီး လက်နက်ချသွားကြတယ်လို့ ဆိုတယ်။  တချို့တပ်တွေက စခန်းကို စွန့်ခွါပြီး အိမ်နီးချင်း အိန္ဒိယနိုင်ငံထဲ ထွက်ပြေးသွားတာလည်း ရှိတယ်။

စစ်တပ်က ဆုံးရှုံးမှုတွေ ကြီးမားလာလေလေ လူဦးရေထူထပ်တဲ့ အဓိကမြို့ကြီးများနဲ့ စစ်စခန်းတွေဆီကို ဆုတ်ခွါသွားဖို့ ရှိနေပါတယ်။ နိုင်ငံရဲ့အစွန်အဖျားနေရာအများအပြားကို ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေဟာ သူတို့နေရာတွေကို ခုခံကာကွယ်ရင်း စစ်တပ်ကို အထီးကျန်အောင် လုပ်လာနိုင်စွမ်းရှိနေတယ်။

စစ်တပ်က လုပ်လာနိုင်တာတစ်ခုက လေကြောင်းအင်အားသုံးပြီး တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေကို တိုက်ခိုက်ဖို့ ဖြစ်တယ်။ ဒါပေမယ့် လေကြောင်းအင်အားတစ်ခုထဲနဲ့တော့ စစ်ဆင်ရေးတစ်ခုကို အနိုင်ရဖို့ မလုံလောက်ပါဘူး။

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုဟာ ဗီယက်နမ်ကို ဗုံးတန်ချိန် ၅ သန်းကျော် ကျဲချခဲ့ပေမယ့် ဗီယက်နမ်စစ်ပွဲကို အနိုင်မရခဲ့ပါဘူး။

မြန်မာစစ်ကောင်စီဟာ တော်လှန်ရေးအုပ်စုတွေ ရှေ့တိုးလာနေတာကို ဘာမှမလုပ်နိုင်ဘဲ အရှုံးနဲ့ရင်ဆိုင်ရင်း လက်ပိုက်ကြည့်နေရမယ့် အခြေအနေ ဖြစ်လာနိုင်တယ်။ စစ်ကောင်စီအဖို့ အသေအကြေတိုက်ပွဲဝင်တာထက် ငြိမ်းချမ်းတဲ့နည်းနဲ့ အာဏာလွှဲပြောင်းရေး တွေ့ဆုံညှိနှိုင်းမှုဖြစ်လာဖို့ တွန်းအားပေးမှုတွေ ရှိလာနိုင်တယ်။ မြန်မာပြည်ဟာ နောက်ထပ်သွေးချောင်းစီးစရာ မလိုတော့အောင် သွေးချောင်းစီးနေခဲ့ပါပြီ။ ဒီနိုင်ငံဟာ ဒီမိုကရေစီထွန်းကားဖို့ ထိုက်တန်တဲ့ အခွင့်အရေး ရှိသင့်ပါပြီ။

 ( ဒီသုံးသပ်ချက်ကို ရေးသားသူက Lowy Institute, Southeast Asia Program က Research Fellow Dr. Abdul Rahman Yaacob ဖြစ်ပြီး Channel News Asia မှာ ဖော်ပြထားတဲ့ ဆောင်းပါးကို ဆီလျော်အောင် ဘာသာပြန်ဆိုထားတာဖြစ်ပါတယ်။ ) NN-27