နိရဉ္စရာ(ဘာသာပြန်ဆောင်းပါး) ဖေဖော်ဝါရီ ၅/၂၀၂၄
တိုးလျိုးပေါက်ပွင့်နေတဲ့မြန်မာနယ်စပ်ကို ခြံစည်းရိုးခတ်မယ်လို့ ပြီးခဲ့တဲ့ဇန်နဝါရီလလယ်ပိုင်းက အိန္ဒိယပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး အာမစ် ရှားက ပြောလိုက်ပါတယ်။
ပြဿနာများနေတဲ့မြန်မာ-အိန္ဒိယ နယ်စပ်တစ်လျှောက်မှာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နယ်စပ်လိုမျိုးခြံစည်းရိုးခတ်မယ်လို့ သူက ပြောလိုက်တာပါ။ မိုင်ပေါင်း၁၀၂၀ ရှည်လျားတဲ့ မြန်မာနဲ့ အိန္ဒိယနယ်စပ်က အန္ဒိယ-ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နယ်စပ်ထက်နှစ်ဆပိုပြီးရှည်လျားတယ်။
အာမစ်ရှားကနောက်တစ်ခုထပ်ပြောပါတယ်။ မြန်မာ နဲ့ အိန္ဒိယအကြား သဘောတူထားခဲ့တဲ့ခြောက်နှစ်သက်တမ်းရှိပြီဖြစ်တဲ့ " နယ်စပ်တစ်လျှောက် လွတ်လပ်စွာဝင်ထွက်သွားလာခွင့်" ( Free Moment Agreement) သဘောတူညီချက်ကိုလည်းပြန်ဖျက်သိမ်းတော့မယ်လို့ ဆိုတယ်။
ဒီသဘောတူညီချက်က မြန်မာနဲ့ အိန္ဒိယနယ်စပ်တစ်လျှောက် ၁၀ မိုင်အတွင်း ဗီဇာမလိုဘဲသွားလာခွင့် ပေးထားတာဖြစ်တယ်။ အာမစ်ရှားက အိန္ဒိယ-မြန်မာနယ်စပ် ခြံစည်းရိုးကို ဘယ်လိုကာမယ်၊ အချိန်ဘယ်လောက်ကြာမယ်ဆိုတဲ့ အသေးစိတ်တွေကိုပါ ပြောပြခဲ့တယ်။
ဒါပေမယ့်သူ့စီမံကိန်းက စိန်ခေါ်မှုတွေ အများကြီး ရှိနေတယ်။ ပညာရှင်တွေရဲ့အဆိုအရတောင်တန်းအမြင့်ကြီးတွေ ထူထပ်လှတဲ့ နယ်စပ်တလျှောက် ခြံစည်းရိုးကာဖို့ဆိုတာမဖြစ်နိုင်ဘူး တဲ့။ ဒီလို ကာလိုက်မယ်ဆိုရင်လည်း နှစ်ပေါင်းများစွာနယ်စပ်ရဲ့ ဟိုဘက် ဒီဘက်မှာ ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်းနေလာတဲ့တိုင်းရင်းသားတွေကို မငြိမ်မသက်ဖြစ်အောင် လုပ်လိုက်သလိုဖြစ်သွားမယ်။
အိန္ဒိယအရှေ့မြောက်ပြည်နယ်လေးခုဖြစ်တဲ့ အရူနာချယ် ပရာဒက်ရှ်၊ နာဂလန်း၊ မဏိပူရ၊မီဇိုရမ် တို့ပါဝင်နေတဲ့ ဒီနယ်စပ်ခြံစည်းရိုးကာရေး စီမံကိန်းဖြစ်လာရခြင်းအကြောင်းနှစ်ခု ရှိတယ်လို့ ဆိုတယ်။
ပထမတစ်ချက်ကမြန်မာပြည်မှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းလိုက်တဲ့ ၂၀၂၁ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီကစလို့နယ်စပ်တစ်လျှောက်မှာ အိန္ဒိယရဲ့အကျိုးစီးပွားထိခိုက်မှုတွေမြင့်မားလာတယ်။
မြန်မာပြည်တွင်းစစ်ဟာ လူပေါင်း ၂သန်းကျော်လောက် အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ဖြစ်ခဲ့၇ပြီလို့ကုလသမဂ္ဂက ထုတ်ပြန်ထားတယ်။
သိပ်မကြာသေးခင်ကပဲ၇ခိုင်လက်နက်ကိုင်တပ် AA ဟာ အိန္ဒိယ-မြန်မာနယ်စပ်ကအရေးပါတဲ့ ပလက်၀မြို့ကို တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခဲ့တယ်။ပလက်၀ဟာ အိန္ဒိယ နဲ့မြန်မာဆက်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းမှာအဓိကကျတဲ့ မြို့တစ်မြို့ဖြစ်တယ်။
နောက်တစ်ချက်ကအိန္ဒိယရဲ့ပြဿနာပါ။ ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်ကုန်ပိုင်းက မဏိပူရပြည်နယ်မှာဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုတွေရဲ့ အကြောင်းအရင်းတစ်ခုကနယ်စပ်ကတစ်ဆင့် အိန္ဒိယထဲ တရားမဝင် ရောက်ရှိလာတဲ့ ကူကီးချင်းလူမျိုးတွေကြောင့်လို့ယူဆတယ်။ မနှစ်က ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ မဏိပူရ ကသည်းလူမျိုးတွေနဲ့ ကူကီးချင်းတို့အကြား အပြန်အလှန်မီးရှို့တိုက်ခိုက်သတ်ဖြတ်မှုတွေကြောင့်လူပေါင်း ၁၇၀ ကျော် အသက်ဆုံးရှုံးပြီးထောင်ပေါင်းများစွာ နေရပ်ဒေသကို စွန့်ခွါထွက် ပြေးခဲ့ကြ၇တယ်။
အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ်မိုဒီ ရဲ့ ဘီဂျေပီ(Bharatiya Janata Party) ပါတီဝင်တစ်ဦးဖြစ်တဲ့မဏိပူရ ဝန်ကြီးချုပ်က ဒီလူမျိုးရေး အကြမ်းဖက်မှုဖြစ်ရတာဟာမြန်မာပြည်ထဲကနေ မဏိပူရထဲ တရားမဝင် ဘိန်းလာစိုက်သူတွေနဲ့ မူးယစ်ရာဇာတွေကြောင့် ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ဇူလိုင်လကတော့ အိန္ဒိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဂျိုင်ရှန်ကာ က မြန်မာနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဦးသန်းဆွေနဲ့ တွေ့ဆုံပြီး အိန္ဒိယနယ်စပ်တစ်လျှောက်မှာအနှောက်အယှက်တွေ အများကြီး ဖြစ်နေတယ်။
နယ်စပ်ဒေသမှာပြဿနာတွေကြီးထွားမလာအောင် ရှောင်ရှားဖို့နဲ့ မူးယစ်ဆေး နဲ့ လူမှောင်ခိုတားဆီးဖို့ အကြောင်း ပြောဆိုခဲ့တယ်။ အိန္ဒိယကမြန်မာနယ်စပ်မှာ ခြံစည်းရိုးကာဖို့ စီစဉ်ရတဲ့ အဓိကအကြောင်းက အရှေ့ဘက်နယ်စပ်တစ်လျှောက် လုံခြုံရေးခြိမ်းခြောက်မှု ကြီးထွားလာလို့ ဖြစ်တယ်လို့ဝီလ်ဆင်စင်တာက မိုက်ကယ် ကူဂယ်လ်မင်က ဆိုတယ်။
" မြန်မာပြည်ထဲတစ်နေ့တခြားကြီးထွားလာနေတဲ့ ပဋိပက္ခရဲ့ နောက်ဆက်တွဲရိုက်ခတ်မှုတွေအိန္ဒိယထဲ ဖိတ်လျှံမလာဖို့ နဲ့ လတ်တလော ပြဿနာဖြစ်နေတဲ့မဏိပူ၇ထဲ ဒုက္ခသည်တွေ ဝင်မလာဖို့ ဖြစ်တယ်" လို့ မိုက်ကယ် ကူဂယ်လ်မင် ကပြောပါတယ်။
မဏိပူရလူမျိုးရေးပြဿနာက မြန်မာပြည်က ဝင်လာတဲ့ ကူကီးချင်းတွေကြောင့်လို့ ပြောတဲ့ကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်လို့အချက်အလက်ခိုင်လုံမှုမရှိဘူးလို့လည်း ဆိုတယ်။ တရားဝင်စာရင်းတွေအရပြီးခဲ့တဲ့ နှစ် ဧပြီလအထိ မဏိပူရကို ပြောင်းရွှေ့လာသူဦးရေဟာ၂၁၈၇ ဦးပဲ ရှိတယ်လို့သိ၇တ ယ်။
" မြန်မာပြည်ထဲကတရားမဝင် ဝင်ရောက်လာသူတွေကြောင့်လို့ ဆိုတဲ့ ယူဆချက်က အမှားပါ။ဒါက ကူကီတွေဟာ တရားမဝင် နေထိုင်သူတွေ၊ နိုင်ငံခြားသားတွေ၊ မဏိပူ၇ဒေသခံတွေမဟုတ်ဘူးဆိုတဲ့အချက်တွေကို ပုံဖော်ချင်လို့ လုပ်ကြံပြောတာ သက်သက်ဖြစ်တယ်"
" ကူကီးတွေဟာ မဏိပူရမှာနှစ်ပေါင်းများစွာကတည်းက နေလာကြတာ။ လွတ်လပ်စွာ ဖြတ်ကျော်သွားလာခွင့်ဟာကသည်းတွေအတွက်ရော ကူကီးတွေအတွက်ပါ စီးပွားရေးအရ အကျိုးရှိပါတယ်"လို့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အိန္ဒိယသံအမတ်ဟောင်း ဂေါတန် မူခိုပါဒယာက ဆိုပါတယ်။
ဒီဒေသအကြောင်းကောင်းကောင်းသိတဲ့အိန္ဒိယစစ်တပ်က အရာရှိတစ်ဦးကတော့ နယ်စပ်ခြံစည်းရိုးကာရတဲ့ အကြောင်းရင်းကတရားမဝင် နေထိုင်သူတွေကို တားဆီးဖို့မဟုတ်ဘဲအိန္ဒိယအရှေ့မြောက်ဘက် မြန်မာနိုင်ငံထဲမှာ စခန်းချနေထိုင်တဲ့အိန္ဒိယသူပုန်တွေ တားဆီးဖို့သာဖြစ်တယ်လို့ ဆိုတယ်။
ဘာပဲဖြစ်ဖြစ်မြန်မာနယ်စပ်တစ်လျှောက် ခြံစည်းရိုးခတ်မယ့်အစီအစဉ်ဟာ ဆန့်ကျင်မှုအများကြီးနဲ့ရင်ဆိုင်ရဖို့ ရှိနေတယ်။ အိန္ဒိယနဲ့မြန်မာဟာ သမိုင်းကြောင်းတစ်လျှောက် ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုတွေ ရှိခဲ့သလို အိန္ဒိယအနွယ်ဝင် နှစ်သန်းဟာ မြန်မာနိုင်ငံထဲမှာနေထိုင်နေကြပြီး အိန္ဒိယရဲ့အရှေ့မျှော် ( Look East) မူဝါဒအကျိုးကို ခံစားနေ၇တယ်။
ဒီ မူဝါဒအရ အိန္ဒိယဟာ မြန်မာနိုင်ငံထဲမှာ လမ်းဖောက်လုပ်ရေး၊ပညာရေးနဲ့ တခြားအကူအညီ ဒေါ်လာ ၂ဘီလျံ အထောက်အပံ့ပေးထားတယ်။
ပိုပြီးအရေးကြီးတဲ့ အချက်တစ်ချက်က အိန္ဒိယ-မြန်မာ နယ်စပ်တစ်လျှောက် ဟိုဘက် ဒီဘက်မှာ နှစ်ပေါင်းများစွာနေထိုင်လာတဲ့တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုတွေဟာ ခြံစည်းရိုးကြောင့်ကွဲကွာသွား၇မယ့်အခြေအနေပါ။
အိန္ဒိယမီဇိုရမ်ပြည်နယ်မှာ နေထိုင်ကြတဲ့မီဇိုချင်း နဲ့ မြန်မာပြည်က ချင်းလူမျိုးတွေဟာ ဆွေမျိုးတွေပါ။ အလားတူ နယ်စပ်တစ်ဖက်စီမှာ နာဂလူမျိုးတွေ နေထိုင်ပြီးမြန်မာပြည်က နာဂတွေဟာ အိန္ဒိယဘက်မှာလာရောက်ပညာသင်ကြားနေတာတွေရှိတယ်။ အံ့ဩစရာတော့မဟုတ်ပါဘူး။
မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ဆိုရင် အိန္ဒိယဗဟိုအစိုးရရဲ့ညွှန်ကြားချက်ကို နားမထောင်ဘဲမြန်မာပြည်ထဲက စစ်ကြောင့်ထွက်ပြေးလာ၇တဲ့ ဒုက္ခသည် ၄၀၀၀၀ ကျော်ကို မီဇိုရမ်မှာ ခိုလှုံခွင့်ပေးထားတယ်။ ပညာရှင်တွေကတော့ တောင်တန်းတွေနဲ့ သစ်တောထူထပ်တဲ့နယ်စပ်တစ်လျှောက် ခြံစည်းရိုးခတ်ဖို့ဆိုတာမလွယ်ကူလှဘူးလို့ ဆိုနေကြတယ်။
" နယ်စပ်တစ်လျှောက်လုံးမှာရှိတဲ့တောင်တန်းတွေနဲ့ ဝေးလံခေါင်ဖျားတဲ့ တောကြိုအုံကြားထဲခြံစည်းရိုးကာဖို့ဆိုတာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နယ်စပ်မှာ ခြံစည်းရိုးကာသလောက်မလွယ်ကူပါဘူး" လို့ မြန်မာ့အရေးကျွမ်းကျင်တဲ့ ဘာတေးလ်လစ်တနာကပြောဖူးတယ်။
နောက်တစ်ခုကတော့ခြံစည်းရိုးကြောင့် ဖြစ်လာနိုင်တဲ့ နှစ်နိုင်ငံကြား ပြဿနာတွေဖြစ်တယ်။လက်ရှိမှာ အိန္ဒိယဟာ ပါကစ္စတန်၊ တရုတ်တို့နဲ့ နိုင်ငံရေးကိုအကြောင်းပြုပြီးဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ နယ်စပ်အငြင်းပွားမှု၊ အကြမ်းဖက်မှုအပါအဝင်တခြားပြဿနာတွေ ရှိနေတယ်။
အိန္ဒိယဟာတောင်အာရှကို ခြေလှမ်းတိုးဝင်လာနေတဲ့ တရုတ်ကို တွန်းထုတ်ဖို့ကြိုးစားနေရတယ်။တရုတ်ဟာ အိန္ဒိယထက် မြန်မာနိုင်ငံထဲမှာ သူ့အကျိုးစီးပွားအများကြီး ရှိထားတယ်။
" ဒေသတွင်းအိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေနဲ့ ဆက်ဆံရေးကောင်းမွန်ဖို့နဲ့ နယ်စပ်တစ်ဖက်ကတရုတ်နိုင်ငံရဲ့ တိုးလာနေတဲ့ ခြေလှမ်းတွေကို ရှောင်ရှားဖို့ဆိုရင်နယ်စပ်ဒေသစိန်ခေါ်မှုတွေဟာ မလိုလားအပ်တဲ့ ထိုးဖောက်နှောက်ယှက်မှုတွေပါ။ဒါပေမယ့် သူတို့ လွယ်လွယ်နဲ့ လက်လျှော့သွားဖို့မရှိပါဘူး" လို့ အမေရိကန် ဝီလ်ဆင်စင်တာက မိုက်ကယ် ကူဂယ်လ်မင်ကဆိုပါတယ်။ NN-27
ref: India-Myanmar: Why Delhi Wants to fencethe ' troubled' border. by Soutik Biswas.
လှူရန်