နိရဉ္စရာ(ဘာသာပြန်ဆောင်းပါး) ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄/၂၀၂၄
ရခိုင်ပြည်နယ်တွင်ဖြစ်ပေါ်နေသောရခိုင့်တပ်တော်(AA) နှင့် စစ်ကောင်စီတပ်များအကြားတိုက်ပွဲများက အိမ်နီးချင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံအပေါ်ရိုက်ခတ်လာမှုများနှင့်ပတ်သက်၍ ဂျာမနီအခြေစိုက်DW သတင်းဌာနက ရေးသားဖော်ပြလိုက်သည်။
DW သတင်းဌာနကမြန်မာနိုင်ငံ၊ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ရခိုင်တပ်တော်(AA)နှင့် စစ်ကောင်စီ တပ်များအကြားတိုက်ပွဲများ တစ်နေ့တခြား ပိုပြင်းထန်လာကြောင်း၊ မြန်မာဘက်ကပစ်ခတ်လိုက်သော ကျည်ဆံများကြောင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဘက်ခြမ်းတွင် အရပ်သား နှစ်ဦးသေဆုံးပြီး အများအပြား ဒဏ်ရာရရှိမှုဖြစ်ပေါ်ခဲ့ကြောင်း၊ မြန်မာစစ်ကောင်စီကိုတိုက်ခိုက်နေသော ရခိုင်တပ်တော်(AA) သည် အောင်ပွဲများ ရရှိနေပြီး နယ်ခြားဒေသများကို ထိန်းချုပ်လာနိုင်ကြောင်း၊လက်ရှိအချိန်တွင် စစ်ကောင်စီသည်ရခိုင်ဒေသတွင် အရှုံးကြီး ရှုံးနေကြောင်း ရေးသားဖော်ပြထားသည်။
မွတ်ဆလင်နိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်သောဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်သည် မြန်မာ နှင့် ၂၇၁ကီလိုမီတာ(၁၆၈မိုင်)နယ်မြေချင်းထိစပ်လျှက်ရှိသည်။
အလားတူ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှ ထွက်ပြေးလာသည့် မွတ်ဆလင် ရိုဟင်ဂျာ ဒုက္ခသည် တစ်သန်းကျော်ကို လက်ခံထား၇ပြီး အများစုမှာ ၂၀၁၇ခုနှစ်က မြန်မာစစ်တပ်၏ clearance operation ကြောင့် ထွက်ပြေးလာသူများဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ကော့ဘဇားခရိုင်ရှိ ဒုက္ခသည်စခန်းမှ မွတ်ဆလင်များက ယခု ရခိုင်ပြည်နယ်မှတိုက်ပွဲများတွင် ရခိုင်တပ်တော်(AA) က အနိုင်ရရှိနေသည့်တိုင်အောင် ၎င်းတို့အတွက် အကျိုးကျေးဇူးရှိမည် မထင်ကြောင်း၊AA ကအနိုင်ရရှိပြီး စစ်ကောင်စီကို ဖယ်ရှား ပစ်နိုင်သည့် တိုင်အောင် ၎င်းတို့၏ ကံကြမ္မာကို အပြောင်းအလဲဖြစ်စေမည် မထင်ကြောင်း DWသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။
" ရခိုင်တပ်တော် AAကရခိုင်ပြည်နယ်မှာ မြန်မာစစ်တပ်ကို တိုက်ခိုက်နေတာ မှန်ပါတယ်။ဒါပေမယ့် ကျွန်တော်တို့လိုချင်တာ မြန်မာပြည်ထဲပြန်လာခွင့်ရရင် နိုင်ငံသားဖြစ်ချင်တာပဲ။ AA ကကျွန်တော်တို့ကို နိုင်ငံသားပေးမယ်လို့ တစ်ခါမှပြောတာ မကြားရသေးပါဘူး" ဟု ရာဟစ် အမည်ရှိ မွတ်ဆလင်တစ်ဦးက ပြောကြားသည်။
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်လုံခြုံရေးကျွမ်းကျင်သူအငြိမ်းစားဗိုလ်ချုပ် ဆာခါဝပ် ဟိုစိန်ကမြန်မာအမျိုးသား ညီညွတ်ရေး အစိုးရ(NUG)သည်မွတ်ဆလင်ဒုက္ခသည်များ မိမိသဘောဆန္ဒအလျောက်ဘေးကင်း လုံခြုံစွာပြန်လာနိုင်ရေးကတိပြုထားကြောင်း၊ ယခုစစ်ပွဲတွင်မြန်မာစစ်ကောင်စီ အရေးနိမ့်သွားပါကရခိုင်ပြည်နယ်ကို ရခိုင်တပ်တော် (AA) ၏နိုင်ငံရေးအဖွဲ့ဖြစ်သည့် ( ULA) က ရခိုင်ပြည်နယ်ကို အုပ်ချုပ်ပြီး NUG ကမြန်မာအစိုးရဖြစ်လာမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ NUGသည် ULA ကို ထောက်ခံမှုရှိသည့်အတွက် NUG နှင့်ULA လက်အောက်တွင်မွတ်ဆလင်ဒုက္ခသည်များ မြန်မာနိုင်ငံပြန်လာပြီးနိုင်ငံသားအဖြစ်အသိအမှတ်ပြုရန် အခွင့်အရေး ပိုများကြောင်းပြောကြားခဲ့သည်။
သူကယခုအချိန်တွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အစိုးရသည် အနာဂတ်တွင် ရခိုင်ပြည်နယ်အရေး အဆုံးအဖြတ် ပေးနိုင်မည့်သူများနှင့်အလွတ်သဘော ဆက်ဆံရေးထူထောင်ထားသင့်သည်ဟုလည်းဆိုသည်။
" ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အနေနဲ့မိမိအကျိုးစီးပွားအတွက် AAကို ထောက်ခံအားပေးဖို့လိုတယ်လို့အရင်နှစ်ပေါင်းများစွာကတည်းက ကျွန်တော်ပြောခဲ့ဖူးတယ်။ဒီထောက်ခံအားပေးမှုက တခြားနိုင်ငံတွေလုပ်သလို အလွတ်သဘောဖြစ်သင့်တယ်။မြန်မာတစ်ပြည်လုံးမှာ ဘာတွေဖြစ်နေနေ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အတွက်အရေးမကြီးဘူး။ လုံခြုံရေး နဲ့ ဒုက္ခသည်အရေးအရဆိုရင် ရခိုင်နဲ့ ချင်းပြည်နယ်မှာ ဖြစ်နေတာတွေဟာ ကျွန်တော်တို့အတွက် အင်မတန်အရေးကြီးပါတယ်"ဟု အငြိမ်းစားဗိုလ်ချုပ် ဟိုစိန်က ပြောဆိုခဲ့သည်။
သို့သော်ဝါရှင်တန်အခြေစိုက် ဝီလ်ဆင်စင်တာမှ တောင်အာရှညွှန်ကြားရေးမှူး မိုက်ကယ် ကူဂျယ်မင်က ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အနေဖြင့်တော်လှန်ရေးအုပ်စုများနှင့် လမ်းကြောင်းဖွင့်ဆက်သွယ်ရာတွင် သတိထားဖို့ လိုကြောင်း၊ နယ်စပ်လုံခြုံရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနှင့် မွတ်ဆလင်ဒုက္ခသည်များအရေးအတွက် စစ်ကောင်စီနှင့် အလုပ်ဖြစ်သောဆက်ဆံရေး ရှိနေဖို့လိုအပ်ကြောင်း၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နှင့်ရခိုင်တပ်တော်AAတို့ ဆက်သွယ်သည်ကို စစ်ကောင်စီ သိသွားပါက ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အကျိုးစီးပွား အတွက်လုပ်ဆောင်ရာတွင် အခြေအနေဆိုးရွားသွားနိုင်ကြောင်းပြောကြားခဲ့သည်။
ကူဂျယ်မင်ကရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ရခိုင့်တပ်တော် AAက အောင်ပွဲခံနေသည်ကို သိရှိကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ထွက်ပြေးမွတ်ဆလင်များအရေးဖြေရှင်းရာတွင် အလားအလာကောင်းလာနိုင်ကြောင်း၊သို့သော် စစ်ရှုံးနေသော စစ်ကောင်စီသည် ပိုမိုရက်စက်သောတုန့်ပြန်မှုများ ပြုလုပ်လာနိုင်ပြီး အခြေအနေကို ပိုမိုဆိုးရွားသွားစေနိုင်ကြောင်းပြောကြားခဲ့သည်။
ထိုအတောအတွင်းတိုက်ပွဲများကြောင့် ရခိုင်ပြည်နယ် မောင်တောဒေသရှိ မွတ်ဆလင်အမြောက်အများပိတ်မိနေကြောင်း၊ စစ်ကောင်စီသည် စစ်ရှုံးနေပြီး ရခိုင်တပ်တော်AAကမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲများ ဆင်နွှဲနေစဉ် ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှရိုဟင်ဂျာ မွတ်ဆလင်များအသက်ဘေးလုံခြုံရေးအတွက် ထွက်ပြေးနေရကြောင်း၊ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ မွတ်ဆလင်များမှာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဘက်သို့ထွက်မပြေးလိုကြကြောင်း၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဘက်ခြမ်းတွင် မွတ်ဆလင်အမြောက်အများဒုက္ခသည် စခန်းများတွင် ပိတ်မိနေကြောင်း၊ ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ မွတ်ဆလင်များသည် ဆေးဝါးမပြည့်စုံသည့်မောင်တောဆေးရုံအစား ဆေးကုသမှုခံယူရန်ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဘက်သို့ သွားရောက်မှုသာ ရှိကြောင်း ဂျာမနီနိုင်ငံ၊ဖရန့်ဖတ်မြို့တွင် နေထိုင်သူ မွတ်ဆလင်အရေး လှုပ်ရှားတက်ကြွသူရိုနေဆန်းလွင်က ပြောကြားသည်။
လက်ခံထားရသောဒုက္ခသည်များနှင့် ပြည့်နှက်နေပြီးဖြစ်သည့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အနေဖြင့်မြန်မာနိုင်ငံမှ နောက်ထပ်ဝင်မည့် ဒုက္ခသည်များကို လက်ခံရန်ဆန္ဒမရှိတော့ပေ။
" မြန်မာနိုင်ငံဘက်ကတစ်ယောက်တလေမှ စိမ့်ဝင်မလာနိုင်အောင် ကျွန်တော်တို့ နယ်ခြားစောင့်တပ်နဲ့ ကမ်းရိုးတန်းစောင့်တပ်တွေ နယ်စပ်တစ်လျှောက်မှာ တင်းတင်းကျပ်ကျပ်စောင့်ကြည့် နေပါတယ်" ဟုကော့ဘဇားခရိုင် လက်ထောက်ရဲမင်းကြီး မိုဟာမက် ရှာဟင်း အီမရန် က DW သို့ပြောကြားခဲ့သည်/
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံမှအကြီးဆုံးသတင်းစာတစ်စောင်ဖြစ်သည့် The Daily Star သတင်းစာတွင် ဖော်ပြထားသည့် DW ၏ “ Howis Myanmar's civil war impacting Bangladesh?” ဆောင်းပါးပါ သတင်းကို မူရင်းအာဘော်မပျက် ဘာသာပြန် ရေးသားထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။