ဂျွန်နသန်၊ နိရဉ္စရာ၊ စက်တင်ဘာ ၃/ ၂၀၂၄ (နိုင်ငံတကာ)
ဂျာမနီတွင်လက်ယာအစွန်းရောက်ပါတီဖြစ်သည့် Alternative for Germany (AfD) ပါတီသည် ပြည်နယ်ရွေးကောက်ပွဲများတွင် အနိုင်ရရှိခဲ့ရာ၊ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်နောက်ပိုင်းပြည်နယ် ရွေးကောက်ပွဲတွင် အမျိုးသားရေးဝါဒီလက်ယာစွန်းပါတီက ပထမဆုံးအကြိမ် အနိုင်ရရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
ဂျာမနီ၊အရှေ့ပိုင်းပြည်နယ်နှစ်ခုဖြစ်သည့်Thuringia နှင့်Saxony တို့တွင်စက်တင်ဘာ(၁)ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့်ပြည်နယ် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဂျာမနီ၏ အဓိပတိဖြစ်သူ အိုလက်ဖ် ရှို့လ်စ်၏ ဗဟို- လက်ဝဲ ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့မှပါတီ သုံးပါတီစလုံးရှုံးနိမ့်ခဲ့ပြီး လက်ယာအစွန်းရောက်၊ အမျိုးသားရေးဝါဒီ Alternativefor Germany (AfD) ပါတီ က စံချိန်တင်အနိုင် ရရှိခဲ့သည်။
ဂျာမန်အဓိပတိအိုလက်ဖ် ရှို့လ်စ် က ပြည်နယ်ရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရရှိသွားခဲ့သည့် လက်ယာ အစွန်းရောက်(AfD)ပါတီကို သပိတ်မှောက်ကြရန်တိုက်တွန်း ပြောဆိုလိုက်သည်။
အိုလက်ဖ်ရှို့လ်စ် က ရွေးကောက်ပွဲ ရလဒ်ကို “ခါးသီးခြင်း” နှင့်“စိုးရိမ်ပူပန်ခြင်း”ဟုကင်ပွန်းတပ် ခေါ်ဆိုသုံးနှုန်း လိုက်သည်။
“ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံအနေနဲ့ ဒါကို လက်မခံသင့်ပါဘူး။ AfD က ဂျာမနီကိုထိခိုက်စေပါ တယ်။ ဒါဟာ စီးပွားရေးကိုအင်အားချည့်နဲ့စေပြီး လူ့အဖွဲ့အစည်းကို ခွဲခြားစေပြီး နိုင်ငံရဲ့ဂုဏ်သိက္ခာနဲ့ပုံရိပ်ကို ထိခိုက်စေပါတယ်”ဟု၄င်းကဆက်လက်ပြောဆိုသည်။
ဂျာမနီအရှေ့ပိုင်းပြည်နယ် Saxony နှင့် Thüringen ပြည်နယ်ရွေးကောက်ပွဲများတွင်မှာလက်ယာယိမ်း AfD ပါတီ အတော်လေးအားကောင်းလာပြီးအပြတ်အသတ်အနိုင်ရခဲ့ခြင်းသည် ဒုတိယကမ္ဘာစစ် နောက်ပိုင်းဂျာမနီတွင် အမျိုးသားရေးဝါဒီ လက်ယာစွန်းပါတီ က တစ်ကျော့ပြန် ခေါင်းထောင် လာခြင်းလည်းဖြစ်သည်။
AfD ပါတီ သည် Thuringia ပြည်နယ်ရွေးကောက်ပွဲများတွင်ပထမ နေရာကနေ အပြတ်အသတ် အနိုင်ရရှိခဲ့ပြီး၊Saxony ပြည်နယ်တွင် ဒုတိယနေရာရ ရှိခဲ့သည်။
သို့ရာတွင်ညွန့်ပေါင်းအစိုးရဖွဲ့ရန်အတွက်မူ ခက်ခဲမည်ဖြစ်သည်။
"လက်ယာအစွန်းရောက်တွေ မပါဘဲ တည်ငြိမ်တဲ့အစိုးရဖွဲ့ဖို့ ဒီမိုကရက်တစ် ပါတီအားလုံးကိုတောင်းဆိုထားပါတယ်၊ ရွေးကောက်ပွဲရဲ့ရလဒ်ကတော့ “ခါးသီးလှပါတယ် ” ဟုအိုလက်ဖ်ရှို့လ်စ်က ရိုက်တာသတင်းကိုပြော ဆိုခဲ့သည်။
ဂျာမနီနိုင်ငံ၏အဓိပတိ အိုလပ်ဖ်ရွိုင်းအိုလက်ဖ် ရှို့လ်စ်ကဂျာမနီအရှေ့ပိုင်းပြည်နယ်နှစ်ခုတွင်လက်ယာ အစွန်းရောက်များအောင်ပွဲရရှိမှုသည်ရွှေ့ပြောင်းအခြေချ ဆန့်ကျင်ရေး ပါတီ (AfD ကိုဆိုလိုသည်) မပါဘဲ မဟာမိတ်ဖွဲ့ကြရန် သြဂုတ်(၂)ရက်က အထက်ပါအတိုင်း လှုံ့ဆော်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။
စက်တင်ဘာ (၁)ရက်၊တနင်္ဂနွေနေ့ က ရွေးကောက်ပွဲအပြီးတွင် အကြိုရလဒ်များအ၇ Thuringia ပြည်နယ်တွင် AfD က ဆန္ဒမဲ (၃၂.၈) ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် ပြတ်ပြတ်သားသား အနိုင်ရရှိခဲ့သည်ကို တွေ့၇သည်။
ဂျာမနီတွင်ဒုတိယကမ္ဘာစစ်နောက်ပိုင်း လက်ယာအစွန်းရောက်ဝါဒီ ပါတီတစ်ခု က ပထမဆုံးသောပြည်နယ်ရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်၇ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
Thuringia ပြည်နယ်၏ အိမ်နီးချင်းပြည်နယ် Saxonyတွင်လည်းAfD ပါတီသည် ကွန်ဆာဗေးတစ် ခရစ်ယာန်ဒီမိုကရက်များ(CDU) ပါတီ၏နောက်တွင်(၃၀.၆) ရာခိုင်နှုန်းဖြင့်ဒုတိယ နေရာ တွင် ရပ်တည်ခဲ့သည်။
ရလဒ်များကိုလာမည့်ရက်များအတွင်း ပြည်နယ်ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်မှအဖွဲ့ဝင်များက အတည်ပြုမည် ဖြစ်သည်။
AfD နှင့်မဟာမိတ်မဖွဲ့ရန်ဂျာမနီရှိ အခြားပါတီများအားလုံးက ဆုံးဖြတ်ထားကြသော်လည်းပြည်နယ်ပါလီမန်နှစ်ခုစလုံးတွင် လက်ယာစွန်းဝါဒီ(AfD)ကအရေအတွက်များလွန်းသည့် အင်အားသည် ညွန့်ပေါင်းဖွဲ့ရန်ရှုပ်ထွေးမှာများနှင့်ကြုံတွေ့ စေလိမ့်မည်ဖြစ်သည်။
ယင်းသည်လာမည့်နှစ်ဖက်ဒရယ်ရွေးကောက်ပွဲများတွင် ပြဿနာများဖြစ်လာနိုင်မည့် လက္ခဏာတစ်ရပ်ဖြစ်သည်။Saxony နှင့်Thuringia ပြည်နယ်တို့တွင် သူမ၏ပါတီမရှိလျှင် “တည်ငြိမ်သောအင်အားစုမဖြစ်နိုင်”ဟု AfD ပါတီ၏ ပူးတွဲခေါင်းဆောင် မစ္စအဲလ်စ်ဝိုင်ဒယ်လ် ကတနင်္လာနေ့(သြဂုတ်၂ရက်) တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
"မဲဆန္ဒရှင်တွေကပြတ်ပြတ်သားသား ဆုံးဖြတ်ချက်ချခဲ့ပါတယ်။ သူတို့ကAfD ကိုအစိုးရအဖွဲ့မှာ ပါဝင်စေချင်ပါ တယ်” ဟုဝိုင်ဒယ်လ် က ဂျာမန်ရုပ်သံလိုင်း ZDF သို့ပြောကြားခဲ့သည်။
ရွေးကောက်ပွဲအပြီးတွင်ရာနှင့်ချီသော လူများသည် Saxony နှင့် Thuringia ရှိလမ်းမများပေါ်တွင်လက်ယာအစွန်းရောက်နှင့်ရွှေ့ပြောင်းအခြေချသူများကိုခွဲခြားမှုပြုလုပ်နေသည့် AfDကိုကန့်ကွက် ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။
Thuringia၏ပြည်နယ်မြို့တော်Erfurt မှာရှိသည့်ပြည်နယ်ပါလီမန်ရှေ့တွင် ဆန္ဒပြသူ ၅၀၀ လောက် စုဝေး ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်ဟု ရဲတပ်ဖွဲ့ကပြောဆိုခဲ့သည်။
ဘာလင်နှင့်ဟမ်းဘတ်မြို့များတွင်လည်း ဆန္ဒပြပွဲများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။ မြို့တော်ဘာလင်ရှိAfD ခရိုင်ရုံးရှေ့တွင် “AfD ကို တားမြစ်ပါ၊ နာဇီပါတီကိုအခုပိတ်ပင်ပါ” ဟူသောဆိုင်းဘုတ်များ ကိုင်ဆောင်ကာ လူ ၃၅၀ခန့် စုဝေး ဟစ်ကြွေး ခဲ့ကြသည်။
ဒရက်စဒန်မြို့တွင်လည်းလက်ယာယိမ်းပါတီများ ကြီးထွားလာမှုကို ဆန့်ကျင်သည့် ချီတက်ဆန္ဒပြမှုများဖြစ်ပွား ခဲ့ပြီး ဆန္ဒပြသူများသည် မီးရှူးမီးပန်းများ ပစ်ဖောက် ကာဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။
ယခုနှစ်၊ဇန်နဝါရီလအတွင်းကလည်းဂျာမနီနိုင်ငံဖရန့်ဖတ်မြို့တွင် လက်ယာအစွန်းရောက်ဝါဒ လက်ယာယိမ်းဂျာမနီပါတီ Alternativefor Germany (AfD) ကို ဆန္ဒပြကြခဲ့ကြသေးသည်။
“အစွန်းရောက်ဝါဒနဲ့လူမျိုးရေးခွဲခြားမှုဟာ ကျနော်တို့မြို့၊ ကျနော်တို့နိုင်ငံက လူအားလုံးရဲ့ ဆင်းရဲ မွဲတေမှုနဲ့အတူ ယှဉ်တွဲနေထိုင်မှုပြိုလဲတာတွေကို အမြဲဖြစ်ပေါ်စေတယ် ” ဖရန့်ဖတ်မြို့တော်ဝန်မိုက်ခ် ဂျိုးဇက်ဖ်က ထိုအချိန်ကပြောဆိုခဲ့သေးသည်။
“တခုခုမှားနေပြီဆိုတာကို ဂျာမန် နိုင်ငံသူနိုင်ငံသားတွေအကြား အသိပညာပေးဖို့ လိုအပ်နေ ပါ တယ်”ဆန္ဒပြသာတစ်ဦးက ပြောဆိုခဲ့သည်။AfD အနေဖြင့်ပြည်နယ်တစ်ခုကို အုပ်ချုပ်ရန် အခွင့်အလမ်း နည်းနေသော်လည်း Thuringia တွင်ပါတီသည် ဒေသဆိုင်ရာ လွှတ်တော် အမတ်နေရာ သုံးပုံ တစ်ပုံကျော်ကိုအနိုင်ရပြီးနောက် “လူနည်းစုကိုပိတ်ပင်တားဆီးခြင်း” အထူးအခွင့်အရေးပေး၇မည်ဖြစ်သည်။ AfD သည် Euroskeptic ပါတီအဖြစ်၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် တည်ထောင်ခဲ့သည်။
"ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်မှုဆန့်ကျင်ရေး "ဆိုသည့် AdDပါတီ၏ စကားလုံးများသည် ၂၀၁၅ခုတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့်ရွှေ့ပြောင်းအခြေချအကျပ်အတည်းအပြီးတွင် ပါတီ၏ အဓိကမူဝါဒတစ်ရပ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။
နောက်ပိုင်းနှစ်များတွင်AfD ကိုဒေသတွင်း ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ က “အစွန်းရောက်များ” ဟုသတ်မှတ်ထားသလို ဂျာမန် လုံခြုံရေး အာဏာပိုင်များကလည်း “လက်ယာအစွန်းရောက်သံသယရှိသူများ ”ဟုသတ်မှတ်ထားသည်။
ပါတီအား“အစွန်းရောက်ဟုသံသယရှိသူဟု သတ်မှတ်ခံရပြီးနောက် AfDသည် ဗဟိုအဆင့် စောင့်ကြည့်မှုအောက်တွင် ရှိနေသည့်အဆင့်အထိရောက်ရှိသွားခဲ့၇သည်။ ကိုးကား/DW/The Washington Post/The Telegraph/Reuters