ဆောင်းဇာခြည်
နိရဥ္စရာ၊ ဇန်နဝါရီ ၁၃/ ၂၀၂၀

ရခိုင်ပြည်နယ် အမ်းမြို့နယ်တွင် အစိုးရမှ တာဝန်ယူ ဖွင့်လှစ်ထားသည့် ကယ်ဆယ်ရေးစခန်းမရှိသည့်အတွက် စစ်ဘေးရှောင်များမှာ ဆွေမျိုးတော်စပ်သူများ၏ နေအိမ်များ၌ မှီခိုစားသောက်နေရက အခက်အခဲဖြစ်နေကြကြောင်း  ဒေသခံများက ပြောသည်။

အမ်းမြို့နယ်တွင် တိုက်ပွဲများအကြား ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရသည့် စစ်ဘေးရှောင် လူဦးရေ ၃၀၀ ခန့်ရှိနေသည်ဟု သိရသည်။ 

“စစ်ဘေးရှောင်တွေကတော့ ဖြစ်သလို စားနေရပါတယ်။ သီးသန့်ကယ်ဆယ် ရေးစခန်းမရှိတဲ့အခါ လှူမယ့် အဖွဲ့အစည်းတွေကလည်း မသိဘူးနဲ့ တူပါတယ်။ အစိုးရကလည်း တာဝန်ယူပြီး တော့ ကယ်ဆယ်ရေးစခန်းတွေကို ဖွင့်လှစ်ထားတာမရှိတော့ နီးစပ်ရာဆွေမျိုးတွေဆီ ကပ်စားနေရတဲ့ အခြေနေမှာ ရှိပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့လည်း တတ်နိုင်သလောက် သူတို့ကို သွားရောက်လှူဒါန်းတာတွေ ရှိပါတယ်”ဟု အမ်းမြို့မှ စစ်ဘေးရှောင်များအား ကူညီပေးနေသည့် ကိုမျိုးလွင်က နိရဥ္စရာသို့ ပြောသည်။

ယခင်က အမ်းမြို့ရှိ အမှတ်(၅) ရပ်ကွက်တွင် အားကစားခမ်းမအား ကယ်ဆယ်ရေးစခန်းအဖြစ် ယာယီဖွင့်လှစ်ခဲ့သော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင်  ယခုလက်ရှိတွင် ၄င်းကယ်ဆယ်ရေးစခန်းကို  ပိတ်ထားကြောင်း သိရသည်။

၎င်းစစ်ဘေးရှောင် ၃၀၀ ခန့်မှာ အမ်းမြို့နယ် ဒါးလက်ဟောင်းကျေးရွာ၊ ကဇုကိုင်းအုပ်စု အုန်းနီချောင်းကျေးရွာ၊ ဖရုံချောင်းကျေးရွာတို့မှ ဖြစ်ကြောင်း သိ၇သည်။

၎င်းတို့အထဲမှ အမ်းမြို့ အမှတ် (၄) ရပ်ကွက်တွင် ၉၄ ဦး၊ အုန်းနီချောင်းကျေးရွာနှင့် ဖရုံချောင်းကျေးရွာတို့မှ အမ်းမြို့နယ် ဆင်ဦးတိုက်ကျေးရွာနှင့် ကဇုကိုင်းကျေးရွာသို့ လူဦးရေ ၇၀ ကျော်ခန့်၊ ဒါးလက်ဟောင်းကျေးရွာမှ ဆင်တိုးကျေးရွာသို့ ၄၁ ဦးနှင့် တစ်ခြား ကျေးရွာများတွင် ခိုလှုံနေသူများပါဆိုလျှင် ၃၀၀ ခန့်ရှိကြောင်း သိရသည်။ မြေပုံမြို့နယ် ကမ်းထောင်းကြီးမြို့သို့လည်း အများအပြား ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင် နေကြရကြောင်း သိရသည်။

“ဘယ်ရွာမှာ ဘယ်နှစ်ယောက်ရှိလဲဆိုတာကို အတိကျ စာရင်းမရသေးပါဘူး။ လူတွေက ကယ်ဆယ်ရေးစခန်းမရှိတော့ သူတို့ရဲ့ ဆွေမျိုးတွေ အိမ်မှာပဲ သွားနေကြရတာကြောင့်ပါ။ တိုက်ပွဲဖြစ်လို့ ထွက်ပြေးလာကြတာပါ။ စားဝတ်နေရေးကတော့ ဘယ်လိုမှ အဆင်မပြေပါဘူး” ဟု အမ်းမြို့နယ် ကဇုကိုင်းကျေးရွာ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးက နိရဥ္စရာသို့ ပြောသည်။

အမျိုးသားလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဒေါ်ထုမေလည်း အမ်းမြို့သို့ ရောက်ရှိနေပြီး စစ်ဘေးရှောင်များနှင့် တွေ့ဆုံနေကြောင်း သိရသည်။

အမျိုးသားလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဒေါ်ထုမေက “လက်ရှိအခြေနေကတော့ အစိုးရရဲ့ စစ်ဘေးရှောင်စခန်းရယ်လို့ မတွေ့ခဲ့ပါဘူး။ အဲဒီက စစ်ဘေးရှောင်တွေက အမ်းမြို့ထဲမှာပဲ သူတို့ရဲ့ ဆွေမျိုးသားချင်းအိမ်တွေမှာ ဟိုတစ်စု၊ ဒီတစ်စု ခွဲနေရတာကို တွေ့ရပါတယ်။ လူကလည်း ရာနီးပါးရှိတဲ့အခါမှာ အဲဒီပတ်ဝန်းကျင်တွေမှာ နေထိုင်ရတာ အဆင်မပြေကြပါဘူး။ သူတို့ရဲ့ ကျန်းမာရေးအတွက်လည်း စိုးရိမ်ရပါတယ်”ဟု နိရဥ္စရာသို့ ပြောသည်။

အမ်းမြို့နယ်အတွင်းရှိ စစ်ဘေးရှောင်များ၏ အခြေနေအား ဇန်နဝါရီ ၁၀ရက်နေ့မှ ၁၂ ရက်နေ့ထိ ကွင်းဆင်းလေ့လာခဲ့ကြောင်းလည်း သူမက ပြောသည်။

ယင်းကိစ္စနှင့်ပတ်သက်ပြီး ရခိုင်ပြည်နယ် စည်ပင်သာယာရေးဝန်ကြီးဦးဝင်းမြင့်အား နိရဥ္စရာမှ ဆက်သွယ်မေးမြန်းခဲ့ရာ “သူတို့ နေစရာ နေရာမရှိဘူးဆိုတာကတော့ ကျွန်တော်တို့က အုပ်ချုပ်ရေးမှူးနဲ့ အဆက်သွယ်မရရင် ဘယ်အိမ်မှာ နေတယ်။ ဘယ်မှာနေတယ်ဆိုတာ ဘယ်လို သိမှာလဲ။ အဲဒါကြောင့် အုပ်ချုပ်ရေးမှူးက သတင်းပို့မှ ကျွန်တော်တို့က စီစဉ်လို့ ရမှာပေါ့နော်။ ”ဟု ပြောသည်။

အဆိုပါ စစ်ဘေးရှောင်များအနက် ဖရုံချောင်းကျေးရွာနှင့် အုန်းနီချောင်းကျေးရွာတို့မှ စစ်ဘေးရှောင်များမှာ ရခိုင်လူမျိုးများဖြစ်ကြပြီး ကျန်ကျေးရွာများမှ စစ်ဘေးရှောင်များမှာ ချင်းလူမျိုးများဖြစ်ကြကြောင်းလည်း သိရသည်။

လက်ရှိ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း စစ်ဘေးရှောင်ဦးရေမှာ ၁ သိန်းကျော်ရှိနေပြီဖြစ်ကြောင်း ရခိုင်တိုင်းရင်းသားမျိုးနွယ်စုများ အစည်းအရုံးမှ စာရင်းများအရ သိ၇သည်။

--------------------------------

Unicode:

ကယျဆယျရေးစခနျးမရှိ၍ အမျးမွို့နယျမှ စဈဘေးရှောငျမြားမှာ ဆှမြေိုးမြားနအေိမျမြား၌ မှီခိုနရေပွီး အခကျအခဲဖွဈပျေါနေ

ဆောငျးဇာခွညျ
နိရဉ်စရာ၊ ဇနျနဝါရီ ၁၃/ ၂၀၂၀

ရခိုငျပွညျနယျ အမျးမွို့နယျတှငျ အစိုး၇မှ တာ၀နျယူ ဖှငျ့လှဈထားသညျ့ ကယျဆယျရေးစခနျးမရှိသညျ့အတှကျ စဈဘေးရှောငျမြားမှာ ဆှမြေိုးတျောစပျသူမြား၏ နအေိမျမြား၌ မှီခိုစားသောကျနရေက အခကျအခဲဖွဈနကွေကွောငျး  ဒသေခံမြားက ပွောသညျ။

အမျးမွို့နယျတှငျ တိုကျပှဲမြားအကွား ထှကျပွေးတိမျးရှောငျနရေသညျ့ စဈဘေးရှောငျ လူဦးရေ ၃၀၀ ခနျ့ရှိနသေညျဟု သိရသညျ။ 

“စဈဘေးရှောငျတှကေတော့ ဖွဈသလို စားနရေပါတယျ။ သီးသနျ့ကယျဆယျ ရေးစခနျးမရှိတဲ့အခါ လှူမယျ့ အဖှဲ့အစညျးတှကေလညျး မသိဘူးနဲ့ တူပါတယျ။ အစိုး၇ကလညျး တာ၀နျယူပွီး တော့ ကယျဆယျရေးစခနျးတှကေို ဖှငျ့လှဈထားတာမရှိတော့ နီးစပျရာဆှမြေိုးတှဆေီ ကပျစားနရေတဲ့ အခွနေမှော ရှိပါတယျ။ ကြှနျတျောတို့လညျး တတျနိုငျသလောကျ သူတို့ကို သှားရောကျလှူဒါနျးတာတှေ ရှိပါတယျ”ဟု အမျးမွို့မှ စဈဘေးရှောငျမြားအား ကူညီပေးနသေညျ့ ကိုမြိုးလှငျက နိရဉ်စရာသို့ ပွောသညျ။

ယခငျက အမျးမွို့ရှိ အမှတျ(၅) ရပျကှကျတှငျ အားကစားခမျးမအား ကယျဆယျရေးစခနျးအဖွဈ ယာယီဖှငျ့လှဈခဲ့သျောလညျး နောကျပိုငျးတှငျ  ယခုလကျရှိတှငျ ၄ငျးကယျဆယျရေးစခနျးကို  ပိတျထားကွောငျး သိရသညျ။

၎င်းငျးစဈဘေးရှောငျ ၃၀၀ ခနျ့မှာ အမျးမွို့နယျ ဒါးလကျဟောငျးကြေးရှာ၊ ကဇုကိုငျးအုပျစု အုနျးနီခြောငျးကြေးရှာ၊ ဖရုံခြောငျးကြေးရှာတို့မှ ဖွဈကွောငျး သိ၇သညျ။

၎င်းငျးတို့အထဲမှ အမျးမွို့ အမှတျ (၄) ၇ပျကှကျတှငျ ၉၄ ဦး၊ အုနျးနီခြောငျးကြေးရှာနှငျ့ ဖရုံခြောငျးကြေးရှာတို့မှ အမျးမွို့နယျ ဆငျဦးတိုကျကြေးရှာနှငျ့ ကဇုကိုငျးကြေးရှာသို့ လူဦးရေ ၇၀ ကျြောခနျ့၊ ဒါးလကျဟောငျးကြေးရှာမှ ဆငျတိုးကြေးရှာသို့ ၄၁ ဦးနှငျ့ တဈခွား ကြေးရှာမြားတှငျ ခိုလှုံနသေူမြားပါဆိုလြှငျ ၃၀၀ ခနျ့ရှိကွောငျး သိရသညျ။ မွပေုံမွို့နယျ ကမျးထောငျးကွီးမွို့သို့လညျး အမြားအပွား ထှကျပွေး တိမျးရှောငျ နကွေရကွောငျး သိရသညျ။

“ဘယျရှာမှာ ဘယျနှဈယောကျရှိလဲဆိုတာကို အတိကြ စာရငျးမရသေးပါဘူး။ လူတှကေ ကယျဆယျရေးစခနျးမရှိတော့ သူတို့ရဲ့ ဆှမြေိုးတှေ အိမျမှာပဲ သှားနကွေ၇တာကွောငျ့ပါ။ တိုကျပှဲဖွဈလို့ ထှကျပွေးလာကွတာပါ။ စား၀တျနရေးကတော့ ဘယျလိုမှ အဆငျမပွပေါဘူး” ဟု အမျးမွို့နယျ ကဇုကိုငျးကြေးရှာ အုပျခြုပျရေးမှူးက နိရဉ်စရာသို့ ပွောသညျ။

အမြိုးသားလှတျတျောကိုယျစားလှယျ ဒျေါထုမလေညျး အမျးမွို့သို့ ရောကျရှိနပွေီး စဈဘေးရှောငျမြားနှငျ့ တှေ့ဆုံနကွောငျး သိရသညျ။

အမြိုးသားလှတျတျောကိုယျစားလှယျ ဒျေါထုမကေ “လကျရှိအခွနေကေတော့ အစိုးရရဲ့ စဈဘေးရှောငျစခနျးရယျလို့ မတှေ့ခဲ့ပါဘူး။ အဲဒီက စဈဘေးရှောငျတှကေ အမျးမွို့ထဲမှာပဲ သူတို့ရဲ့ ဆှမြေိုးသားခငျြးအိမျတှမှော ဟိုတဈစု၊ ဒီတဈစု ခှဲနရေတာကို တှေ့ရပါတယျ။ လူကလညျး ရာနီးပါးရှိတဲ့အခါမှာ အဲဒီပတျ၀နျးကငျြတှမှော နထေိုငျရတာ အဆငျမပွကွေပါဘူး။ သူတို့ရဲ့ ကနျြးမာရေးအတှကျလညျး စိုးရိမျရပါတယျ”ဟု နိရဉ်စရာသို့ ပွောသညျ။

အမျးမွို့နယျအတှငျးရှိ စဈဘေးရှောငျမြား၏ အခွနေအေား ဇနျနဝါရီ ၁၀၇ကျနေ့မှ ၁၂ ရကျနေ့ထိ ကှငျးဆငျးလေ့လာခဲ့ကွောငျးလညျး သူမက ပွောသညျ။

ယငျးကိစ်စနှငျ့ပတျသကျပွီး ရခိုငျပွညျနယျ စညျပငျသာယာရေး၀နျကွီးဦး၀ငျးမွငျ့အား နိရဉ်စရာမှ ဆကျသှယျမေးမွနျးခဲ့ရာ “သူတို့ နစေရာ နရောမရှိဘူးဆိုတာကတော့ ကြှနျတျောတို့က အုပျခြုပျရေးမှူးနဲ့ အဆကျသှယျမရရငျ ဘယျအိမျမှာ နတေယျ။ ဘယျမှာနတေယျဆိုတာ ဘယျလို သိမှာလဲ။ အဲဒါကွောငျ့ အုပျခြုပျရေးမှူးက သတငျးပို့မှ ကြှနျတျောတို့က စီစဉျလို့ ရမှာပေါ့နျော။ ”ဟု ပွောသညျ။

အဆိုပါ စဈဘေးရှောငျမြားအနကျ ဖရုံခြောငျးကြေးရှာနှငျ့ အုနျးနီခြောငျးကြေးရှာတို့မှ စဈဘေးရှောငျမြားမှာ ရခိုငျလူမြိုးမြားဖွဈကွပွီး ကနျြကြေးရှာမြားမှ စဈဘေးရှောငျမြားမှာ ခငျြးလူမြိုးမြားဖွဈကွကွောငျးလညျး သိရသညျ။

လကျရှိ ရခိုငျပွညျနယျအတှငျး စဈဘေးရှောငျဦး၇မှော ၁ သိနျးကျြောရှိနပွေီဖွဈကွောငျး ရခိုငျတိုငျးရငျးသားမြိုးနှယျစုမြား အစညျးအရုံးမှ စာရငျးမြားအရ သိ၇သညျ။