ထွန်းခိုင် (တောင်ရင်းကျွန်း)
နိရဥ္စရာ၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၃/ ၂၀၂၀

ရခိုင်ရှေ့ဟောင်းမြို့တော် မြောက်ဦးမြို့အကြောင်းအား ရိုက်ကူးထားသော My Hidden City  ဇာတ်ကားတိုမှာ  နိုင်ငံတကာဆန်ခါတင်စာရင်းဝင် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကား  ၃၄ ကားတွင် ပါဝင်နေပြီး ဒီဇင်ဘာ ၁၁ ရက်နေ့က အာဂျင်တီးနားနိုင်ငံမြို့တော် Bueno Aires တွင် ကျင်းပခဲ့သည် Indie Shorts Awards Bue ရုပ်ရှင်ပွဲတော်တွင် ပြသခဲ့သည်ဟု သတင်းရရှိသည်။

ဘာသာပေါင်း ၈ မျိုးဖြင့် ဘာသာပြန်ထားသော My Hidden City နာမည်ပေးထားသော ဇာတ်ကားတိုအား ရိုက်ကူးရခြင်းမှာ မြောက်ဦး (ရွက်ပုံသီး မြို့လေးအကြောင်း)ကို ကမ္ဘာကိုသိစေချင်သောကြောင်း ရိုက်ကူး ရခြင်းဖြစ်သည်ဟု မြောက်ဦးယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်ဒေသ ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရေးဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်ခင်သန်းက ပြောသည်။

“ ကျမတို့က ဒီဟာကို စပြီးတော့ ရိုက်ကတည်းက ဘာသာပေါင်းစုံနဲ့ စပြီးတော့ လွင့်ပါတယ်။ ကျမတို့က နိုင်ငံတကာကို ပျံနှံ့ဖို့အတွက်လည်း ရည်ရွယ်တယ်။ ကျမတို့ရဲ့ ရခိုင်မှာရှိနေတဲ့ My Hidden City ဆိုတဲ့ မြောက်ဦးမြို့လေးကို ကမ္ဘာကသိဖို့ရည်ရွယ်တယ်။ အခုကလည်း နိုင်ငံတကာ ရုပ်ရှင်ပွဲတော်မှာ မြန်မာနိုင်ငံကနေပြီးတော့ ဆန်ခါတင်ရွေးတဲ့ ဇာတ်ကားမှာပါသွားတယ်။ ပြီးတော့ အမေရိကန်နိုင်ငံမှာ ပြသနေတဲ့အချိန်မှာလည်း ဆန်ခါတင်ရွေးချယ်တဲ့အထဲမှာပါသွားတယ်။ မြောက်ဦးအကြောင်းကို ကမ္ဘာက သိသွားတယ်ဆိုလိုရှိရင် ကျမတို့အနေနဲ့လည်းပဲ ရိုက်ကူး၇တာဝမ်းသာပါတယ်”ဟုပြောသည်။

အဆိုပါ ဇာတ်ကားတိုအား ပြီးခဲ့သောနိုဝင်ဘာလတွင် အမေရိကန်နိုင်ငံ ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ် လော့စ်အိန်ဂျယ်လိစ်မြို့တွင်လည်း ပြသခဲ့ကြောင်း သိရှိ၇သည်။

“ ဒီဇာတ်ကားတို ပထမ ၁၇ မိနစ်ရှိပါတယ်။ အခုတော့ နာရီဝက် မိနစ် ၃၀ ထိ ရှိပါတယ်။ အဓိကတော့ အချက် နှစ်ချက်ကို မူတည်ပြီးရိုက်တာပါ။ ဒီမြို့ကို ရခိုင်ဘုရင်မင်းစောမွန်က ရန်သူတွေလာ မတိုက်နိုင်အောင် တောင်တွေ ပတ်လည်ရှိတဲ့ နေရာအကြားမှာတည်ခဲ့တယ်။ ဒုတိယ အချက်က မြောက်ဦးက မြန်မာနိုင်ငံက လူတွေ အပါအဝင် ကမ္ဘာကလည်း သိပ်မသိဘဲ ပုန်းလျှိူးကွယ်လျှိုးဖြစ်နေတယ်။ ဒါကြောင့် My Hidden City  ဆိုပြီးနာမည် ပေးထားတာပါ။ အခုဆိုရင် မြန်မာ၊ ၇ခိုင်၊ အင်္ဂလိပ်၊ ဂျပန်၊ အီတလီစတဲ့ ဘာသာ ၈ မျိုးလောက်နဲ့ ဘာသာပြန်ထားပြီး ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ဒေါ်ခင်သန်းက နိရဥ္စရာကို ပြောဆိုသည်။

မြောက်ဦးအကြောင်းကို ရိုက်ကူးထားသော ဇာတ်ကားတိုအား ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများတွင်လည်း ပြသ လာခြင်းမှာ ကုလသမဂ္ဂ ပညာရေး၊ သိပ္ပံနှင့်ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်း (ယူနက်စကို)၏ ကမ္ဘာယဉ်ကျေး အမွေအနှစ်စာရင်းဝင်ဒေသအဖြစ် သတ်မှတ်နိုင်ရေး အတွက်လည်း နီးစပ် လာနိုင်ကြောင်း ဒေါ်ခင်သန်းက ဆက်ပြောသည်။

၄င်းဇာတ်ကားတွင် ရခိုင်လူမျိုးတို့၏ ခေတ်အဆက်ဆက် ထုံးတမ်းစဉ်လာ၊ ဓလေ့စရိုက်များ၊ မြောက်ဦးမြို့ရှိ ဘုရားပုထိုးစေတီများကို ရိုက်ကူးထားခြင်းဖြစ်ပြီး အဆိုပါဇာတ်ကားတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခွင့်၇သည့်အတွက် အလွန်ဝမ်းသာမိကြောင်း မစောနန်းဣသျှင်က ပြောသည်။

 “ ကျမတို့ကတော့ မြောက်ဦးကို ကမ္ဘာ့ယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ် ဝင်ဖို့အတွက်ကျတော့ ကျမတို့မှာရှိတဲ့ ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်ကို ပြချင်တယ်ဆန္ဒရှိတယ်။ အဲဒါကို ခိုင်လုံသော သက်သေ အထောက်အထားအနေနဲ့ ရိုက်ချင်တယ်ပေါ့နော်။ အဲဒီအတွက်ကြောင့်မို့လို့ ကျမတို့က နေပြီးတော့ ရခိုင်အမျိုးသမီးတစ်ယောက်ရဲ့ တစ်နေ့တာလှုပ်ရှားမှုသဘောမျိုးပေါ့နော်။ အဲလိုပုံစံမျိုးလည်း ရိုက်လိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။-အဲဒီထဲမှာ တွေ့ရမှာကတော့ စေတီ၊ ဘုရား၊ ပုထိုး၊ ကျုံး၊ ကန်၊ ချောင်း၊ အင်းတွေကို တွေ့ရမှာဖြစ်တယ်။ နောက်တစ်ခုက ကျမတို့ရဲ့ ရခိုင်မုန့်တီတို့ နောက် ကျမတို့ဆီမှာ သုံးတဲ့ အသုံးအနှုန်းလေးတွေပေါ့နော်။ အလေးချိန်တွေကို ဘယ်လိုသုံးတယ်။ ဈေးတွေကိုက ဘယ်လို ရောင်းတယ်။ အဲဒါလေးတွေကို အမြည်းသဘောလေးနဲ့ ပြထားတာဖြစ်တယ်” ဟု သူမက ပြောသည်။

မစောနန်းဣသျှင်သည် ၇ခိုင်-မြန်မာပဏ္ဍိတ် ဆရာကြီးဦးသာထွန်း၏ မြေးတစ်ယောက်ဖြစ်ကြောင်းလည်း သိရှိ၇သည်။

“ ကျမတို့ဟာ ဘယ်လိုမျိုးဆက်ကနေပြီးတော့ ဆင်းသက်လာတယ်ဆိုတာကို ပြချင်တာ။ ပြီးတော့ ကျမဆင်းသက်လာတဲ့ မျိုးရိုးကလည်း ယဉ်ကျေးမှုနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ မျိုးရိုးကနေ ဆင်းသက်လာတာဖြစ်ပါတယ်။ ပြီးတော့မှ ကျမဆီကို ဘယ်လိုအမွေအနှစ်တွေပေးခဲ့တယ်ဆိုတာပေါ့နော်။ ရခိုင်တစ်ယောက်ဟာ ရခိုင် တစ်ယောက်ဖြစ်ဖို့အတွက် အမွေအနှစ်တွေကို ထိန်းသိမ်းရတာတွေရှိတယ်။ အဲဒါလေးတွေကို ထိန်းသိမ်း စေချင်တယ် သဘောမျိုးပေါနော်။ နောင်လာနောက်သားတွေကလည်း အဲလိုမျိုး မိဘတွေရဲ့ မျိုးရိုးဂုဏ်သိက္ခာကိုထိန်းသိမ်းဖို့အတွက် အသိပညာပေးခွင့်ရတဲ့အပိုင်းမှာ ပါဝင်၇တဲ့အတွက် ဝမ်းသာပါတယ်။” ဟုပြောသည်။

ပြည်သူလူထုအနေဖြင့်လည်း အဆိုပါဇာတ်ကားကို ကူးယူဖော်ပြခြင်းများ မပြုလုပ်ဖို့ မေတ္တာရပ်ခံကြောင်း သူတို့ကဆက်ပြောသည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ထိုဇာတ်ကားတိုအား You Tube များတွင် ကူးယူ ဖော်ပြထားသည်များကို တွေ့ရှိလျှင် ပြိုင်ပွဲဝင်ရာတွင် ထိက်ခိုက်မှုများ ဖြစ်လာနိုင်သည်ဟုဆိုသည်။