ပုဏ္ဏားကျွန်း ဂဏန်းတောင်ရှိ စစ်ဘေးရှောင် ၁၀၀၀ ကျော်အတွက် စားနပ်ရိက္ခာနှင့် စောင်များအရေးပေါ်လိုအပ်နေ

နိရဉ္စရာ၊ ဇန်နဝါရီ ၆/၂၀၂၃

ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ်၊ ဂဏန်းတောင်ကျေးရွာရှိ ရထားဘူတာ စစ်ဘေးရှောင်စခန်းနှင့် စိုက်ပျိုးရေးကွင်း စစ်ဘေးရှောင်စခန်း ၂ ခုတွင် ခိုလှုံလျက်ရှိသော စစ်ဘေးရှောင် ၁၀၀၀ ကျော်အတွက်  စားနပ်ရိက္ခာများနှင့် စောင်များအရေးပေါ် လိုအပ်နေသည်ဟု ဂဏန်းတောင်အုပ်စု ဒုခေါင်းဆောင် ကိုကျော်ဆန်းက နိရဉ္စရာ သတင်းဌာနကို ပြောသည်။

“အခု ကျနော်တို့ကို ပြီးခဲ့တဲ့ ၃၁ နေ့တုန်းက ACRO ကနေပြီးတော့ လူတစ်ယောက်ကို နှစ်ပတ်စာ ၁ သောင်းခွဲစီ လှူဒါန်းခဲ့ပါတယ်။ အဲဒါနဲ့ပဲ လုံလောက်အောင် စားနေကြရတယ်။ အလှူရှင်တွေကလည်း လာရောက်လှူဒါန်းကြတာ နည်းတယ်။ နေထိုင်ရတာကလည်း ကျန်းမာရေးနဲ့ပတ်သက်ရင်တော့ မကောင်းပါ။ အခုက အဆောင်လေးတွေ ဆောက်လို့နေပါတယ်။ တာပေါ်လင်ကလည်း အအေးဖောက်တယ်၊ နှင်းဖောက်တဲ့အတွက်ကြောင့် အအေးမိတယ်၊ ဆောင်းမိရတယ်၊ ချောင်းဆိုးတယ်၊ နှာစေးတယ်၊ အဖျားတွေ ဘာတွေ ဝင်ပါတယ်။ အခုက ဆောင်းရာသီဖြစ်တဲ့ အတွက်ကြောင့် သက်ကြီးပိုင်းတွေအတွက် စောင်တွေအရေးတကြီးလိုနေပါတယ်”ဟုပြောသည်။

လက်ရှိတွင် စစ်ဘေးရှောင်များမှာ ရထားဘူတာအဆောင်အပြင် တာပေါ်လင်မိုး၊ တာပေါ်လင်စများ ကာရန်ပြီး သီးသန့်ဆောက်လုပ်ထားသည့် အဆောင်ငယ်များတွင် နေထိုင်နေကြရကာ ကျန်းမာရေးထိခိုက်မှုများရှိနေသည်ဟု ဆိုသည်။

“ကူညီမယ့်သူတွေရောက်ရင်တော့ တာပေါ်လင်စကနေ ဓနိမိုးလို့ ရရင်ကောင်းမယ်။ အခုက ကူညီမယ့်သူမရှိတော့။ ကျန်းမာရေးကောင်းလာအောင် ဓနိတွေမိုးပေးရင်တော့ကောင်းပါတယ်။ ဒီလိုဆိုရင် ကျန်းမာရေးလည်း ကောင်းလာနိုင်ပါတယ်” ဟုပြောသည်။

ဂဏန်းတောင် စိုက်ပျိုးရေးကွင်း စစ်ရှောင်စခန်းတွင် စစ်ရှောင်နေသည့် မမိခိုင်က
“ကိုယ့်အိမ်မှာနေတာနဲ့ ဒီမှာနေတာက ကိုယ့်အိမ်မှာဆိုရင်တော့ အဆင်ပြေတာပေါ့။ ဒါပေမဲ့ ဒီမှာနေရင်လည်း အလှူရတာတွေ မလုံလောက်တာတွေကိုလည်း မပြောရဲပါ။ ဘာလို့လဲဆိုရင် ကိုယ်တို့ပဲ မလုံလောက်တာမဟုတ်လို့ပါ။ အကုန်လုံးက ဒီလိုပဲဖြစ်နေကြတာဆိုတော့ ကိုယ်ချင်းစာတရားနဲ့ မလုံလောက်တာကို မပြောရဲဘူးဖြစ်နေကြပါတယ်။ တစ်နေ့တာစားသောက်တာကတော့ အနီးအနား တောတောင်က ဟင်းတွေဘာတွေရှာစားတဲ့သူစား၊ ဝယ်စားတဲ့သူစား၊ ဒီလိုပဲဖြတ်သန်းနေကြရပါတယ်။ တစ်ခါတလေ အလှူရရင် ဈေးထဲက ငါးခြောက်လေးတွေ ဝယ်စားတဲ့အခါစားကြပါတယ် ” ဟုပြောသည်။

ဂဏန်းတောင်ဘူတာ စစ်ဘေးရှောင်စခန်းတွင် စစ်ဘေးရှောင် အိမ်ထောင်စု ၅၆ စု၊ (ကျား ၁၁၄ ဦးနှင့် မ ၁၄၅ ဦး) စုစုပေါင်း လူဦးရေ ၂၅၉ ဦးနှင့် စိုက်ပျိုးရေးကွင်း စစ်ဘေးရှောင်စခန်းတွင် အိမ်ထောင်စု ၁၇၄ စု၊ (ကျား ၃၄၆ ဦးနှင့် မ ၄၁၅ ဦး) စုစုပေါင်း လူဦးရေ ၇၆၁ ဦးတို့ ခိုလှုံနေထိုင်လျက်ရှိသည်။

၎င်းစစ်ဘေးရှောင်များမှာ ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ် ဗုဒ္ဓေါ၊ ကျောက်တော်မြို့နယ် ချောင်းတူ၊ ကွမ်းအုံစု၊ ရွက်ညိုးတောင်၊ ဒေးဝန်း၊ အစရှိသည့် ကျေးရွာများမှ လာရောက်စစ်ဘေးရှောင်နေကြခြင်းဖြစ်သည်။

၎င်းတို့မှာ ပြီးခဲ့သည့်နှစ် စက်တင်ဘာ ၂၉ ရက်က ကျောက်တော်မြို့နယ်နှင့် ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ်တို့ မြို့နယ် ၂ ခုအစပ် ဗုဒ္ဓေါကျေးရွာအနီးတွင် ရိက္ခာဆင်းယူသည့် စစ်ကောင်စီစစ်ကြောင်းကို ရက္ခိုင့်တပ်တော်(AA) တပ်ဖွဲ့ဝင်များက ကြားဖြတ်ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီးနောက် စစ်ကောင်စီတပ်သားများ အကျအဆုံးများသည့်အတွက် ကျောက်တော်မြို့နယ် ကန်စောက်အခြေစိုက် စစ်ကောင်စီ ၅၃၉ တပ်ရင်း၊ ပုဏ္ဏားကျွန်း ၅၅၀ တပ်ရင်းနှင့် စစ်တွေ ပါဒလိပ်တပ်ရင်းတို့မှ ဗုဒ္ဓေါရွာ အနီးတဝိုက်ကို လက်နက်ကြီးများ ပစ်ခတ်ခဲ့သည့်အတွက် အနီးအနားမှ ကျေးရွာသားများမှာ ရွာတွင် မနေရဲဘဲ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာခဲ့ကြရခြင်းဖြစ်သည်ဟု စစ်ဘေးရှောင်များကပြောသည်။

လက်ရှိ ရခိုင်တွင် ရက္ခိုင့်တပ်တော်(AA) နှင့် မြန်မာစစ်ကောင်စီတပ်မှာ အပစ်ရပ်ထားသော်လည်း စစ်ကောင်စီ ကန်စောက်အခြေစိုက် ၅၃၉ တပ်ရင်းမှ တပ်သားများမှာ ကျေးရွာများအနီးတွင် တည်ရှိသည့် ဆားတွင်းတောင်ပေါ်တွင် တပ်စွဲနေထိုင်လျက်ရှိနေသောကြောင့် ကျေးရွာသားများမှာ ရွာကို မပြန်ဝံ့ဖြစ်နေကြသည်ဟု ရွက်ညိုးတောင်ကျေးရွာသားတစ်ဦးက နိရဉ္စရာကို ပြောသည်။

“ရွာသားတွေက ရွာကိုမပြန်ရဲဘူးဖြစ်နေတယ်။ ကားတွေနဲ့လည်း ရိက္ခာတွေ အပို့အကြိုလုပ်နေတဲ့အတွက်ကြောင့် ရပ်သူရွာသားတွေက နေရပ်ကို မပြန်ရဲကြပါ။ စိုးရိမ်ကြောင့်ကြမှုတွေဖြစ်နေပါတယ်။ ၅၃၉ တပ်ရင်းက ဆားတွင်းတောင်မှာ တပ်စွဲထားတာရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် အဲဒီတောင်နားက ရွာတွေက လူတွေက ရွာကို မပြန်ရဲကြတော့ဘူး။ ၅၃၉ တပ်ရင်းက ဆားတွင်းတောင်မှာ တပ်စွဲထားတဲ့ စကစ တပ်ဖွဲ့တွေ ပြန်သွားမယ်ဆိုရင်တော့ နေရပ်ကို အကုန်လုံး ပြန်နိုင်မယ်လို့ ကျနော်က ခန့်မှန်းပါတယ်။ ပြီးတော့ ရပ်ရွာတွေမှာ မှိုင်းတွေဘာတွေရှင်းလင်းပေးရင်တော့ သွားရဲနေရဲပါတယ်” ဟုပြောသည်။

ရခိုင်နှင့် ချင်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်းတွင် အောက်တိုဘာ(၁၁) ရက်အထိ တကျော့ပြန်တိုက်ပွဲများကြောင့် အိုးအိမ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးရသူမှာ ၁၆၀၀၀ ကျော်ရှိလာပြီး၊ ယခင်နဲ့ လက်ရှိပဋိပက္ခကြောင့် ထွက်ပြေးရသူ စုစုပေါင်းမှာ ၉၀၀၀၀ ကျော်အထိရှိသည်ဟု UNOCHA က အောက်တိုဘာ ၁၉ ရက်က ထုတ်ပြန်ထားသည်။
(NN-3)