နိရဉ္စရာ၊ ဇန်နဝါရီ ၁၉/၂၀၂၃
မြန်မာတစ်နိုင်ငံလုံး၇ှိ အကူအညီလိုအပ်နေသောလူဦးရေ ၁၇.၆ သန်းအနက် ၁.၇သန်းသည်၇ခိုင်ပြည်နယ်တွင် နေထိုင်သူများဖြစ်ကြသည်ဟု ကုလသမဂ္ဂ လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်းရေးရုံး(UNOCHA) ကထုတ်ပြန်သည်။
UN OCHA ၏ ၂၀၂၃ ခုနှစ် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုလိုအပ်ချက်များ ခြုံငုံသုံးသပ်ချက် (HNO) ကိုယခုရက်ပိုင်းအတွင်းထုတ်ပြန်
တစ်နိုင်ငံလုံးရှိအကူအညီလိုအပ်နေသော လူဦးရေ ၁၇.၆ သန်းအနက် ၁.၇ သန်းသည်၇ခိုင်ပြည်နယ်တွင် နေထိုင်ကြသူများဖြစ်ကြသည်ဟုလည်း ဖော်ပြထားသည်။
၎င်းပြင် အသစ်ဖြစ်ပေါ်လာသော နေရပ်စွန့်ခွာသူလူဦးရေးများသည်စားနပ်ရိက္ခာ (၈၈ ရာခိုင်နှုန်း)၊ အမိုးအကာ (၅၅ ရာခိုင်နှုန်း)၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ဆောင်မှု (၃၅ရာခိုင်နှုန်း) နှင့် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းမှု (၃၁ ရာခိုင်နှုန်း) သည် ထိပ်တန်းလိုအပ်ချက်များဖြစ်သည်ဟုလည်း ဖော်ပြထားပါသည်။
စာမျက်နှာ ၆၉ တွင် “ငွေညှစ်ခြင်းသည် ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်အကာအကွယ်ပေးရေး ကိစ္စတစ်ခုအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိနေပြီး ပဋိပက္ခကြောင့် ထိခိုက်ခံစားရသည့်အခြားတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များတွင် တိုးမြင့်လာသော ပြဿနာတစ်ရပ် ဖြစ်လာနေသည်ဟုလည်း ဖော်ပြထားသည်။
၎င်းအစီရင်ခံစာ၏စာမျက်နှာ (၂၁) တွင် “ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိပြည်သူအားလုံး သက်သာချောင်ချိရေး တိုးတက်စေရန် ရည်ရွယ်သည့်ရခိုင်အကြံပေးကော်မရှင်၏ အကြံပြုချက်များအပေါ် အဓိပ္ပါယ်ရှိသောတိုးတက်မှု မရှိသေးကြောင်း” ဖော်ပြထားသည်။
ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနှင့်သဘာ၀ဘေးအန္တရာယ်များနှင့်ပတ်သက်၍ အစီရင်ခံစာက စာမျက်နှာ (၂၅) တွင် “ပင်လယ်ပြင်အပူချိန်တိုးလာသည်နှင့်အမျှ ဆိုင်ကလုန်းနှင့်မုန်တိုင်းကြီးများ ပိုမိုပြင်းထန်လာမည်ဟု ခန့်မှန်းချက်နှင့်အတူ၇ခိုင်ဒေသခံများ ပိုမိုများပြားသော စားဝတ်နေရေး ကျပ်တည်းမှုကို ကြုံတွေ့၇နိုင်သည်”ဟုဖော်ပြထားသည်။
ထို့အပြင် စာမျက်နှာ၆၅ တွင်လည်း "မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝှမ်းရှိ ထိခိုက်ခံစားခဲ့ရသောရပ်ရွာလူထုများနှင့် တိုက်ရိုက်လုပ်ဆောင်နေသည့် ဒေသခံ အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်း၅၈ဖွဲ့၏ စစ်တမ်းသည် ယခုအောက်ပါကိစ္စရပ်များကို ပိုမိုအလေးပေးဖော်ပြခဲ့ပါသည်။
“အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းများ ဝန်ဆောင်မှုပေးနေသောရပ်ရွာလူထုက ၎င်းတို့ကို မျှဝေပေးသည့် ထိပ်တန်းလိုအပ်ချက် သုံးခုမှာအသက်မွေးဝမ်းကျောင်းမှု၊ အစားအစာရရှိရေးနှင့် လုံခြုံသော နေရာများပါ၀င်သောအကာ အကွယ်ပေးရေး ဝန်ဆောင်မှုများဖြစ်သည်။”
“ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းနှင့်ပညာရေးထောက်ပံ့မှု အတွက် လိုအပ်ချက် အများဆုံးဟုလည်းကောင်း၊ ကရင်ပြည်နယ်တွင်မူ စားနပ်ရိက္ခာနှင့် အကာအကွယ်ပေးရေး ဝန်ဆောင်မှုသည်အများဆုံးလိုအပ်သည်ဟုလည်းကောင်း၊ ကချင်ပြည်နယ်တွင်မူ အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းလက်လှမ်းမီနိုင်မှုသည် သိသိသာသာလိုအပ်သည်ဟုလည်းကောင်း ကြားရသိ၇ပါသည်။”
အသစ်ဖြစ်ပေါ်လာသော နေရပ်စွန့်ခွာသူလူဦးရေးများသည် စားနပ်ရိက္ခာ (၈၈ရာခိုင်နှုန်း)၊ အမိုးအကာ (၅၅ ရာခိုင်နှုန်း)၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ဆောင်မှု (၃၅ရာခိုင်နှုန်း) နှင့် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းမှု (၃၁ ရာခိုင်နှုန်း) သည် ထိပ်တန်းလိုအပ်ချက်များဖြစ်သည်ဟု အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းများက သက်မှတ်ထားပါသည်။”ငွေညှစ်ခြင်း (အစီရင်ခံစာ၏ စာမျက်နှာ ၆၉) တွင် “ငွေညှစ်ခြင်းသည် ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် အကာအကွယ်ပေးရေးကိစ္စတစ်ခုအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိနေပြီး ပဋိပက္ခကြောင့် ထိခိုက်ခံစားရသည့်အခြားတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များတွင် တိုးမြင့်လာသော ပြဿနာတစ်ရပ် ဖြစ်လာနေကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။
Protection Incident Monitoring System (PIMS) အ၇တိုင်ကြားထားသော ငွေညှစ်မှု ဖြစ်စဉ်များ၏ ၉၄ ရာခိုင်နှုန်းခန့်သည် ရခိုင်ပြည်နယ်မှဖြစ်ပြီးနိုင်ငံ၏ အရှေ့မြောက်နှင့် အရှေ့တောင်တလွှားတွင် အခြားငွေညှစ်ခြင်းအကြောင်းအရာများဖြစ်ပွားနေသော်လည်း ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာစောင့်ကြည့်မှု ပိုမိုအားကောင်းလာခြင်းကြောင့် ၎င်းအကြောင်းအရာသည်ယိမ်းယိုင်သွားသည်ဟု ဆိုသည်။
သို့သော် ယခုဆောင်ရွက်ချက်သည် နိုင်ငံတစ်ဝှမ်း ဆက်စပ်အန္တရာယ်ကိုအပြည့်အ၀ကိုယ်စားပြုနိုင်မည်မဟုတ်ပေ။ နေရပ်စွန့်ခွာ၇သူ IDP များသည် ယခုအန္တရာယ်သည် ၎င်းတို့အပေါ် ထိခိုက်မှုအရှိဆုံးဟု ရှင်းလင်းစွာထုတ်ဖော်ကြပါသည်။ရခိုင်အရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး အစီရင်ခံစာအတွင်း ၁၀၉ ကြိမ်အထူးပြုဖော်ပြထားသည်ဟု သိရှိ၇သည်။