စစ်ကောင်စီကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲ ရခိုင်လူထုက အယုံအကြည်မရှိသလို AA ခွင့်မပြုပါက ဒေသအများအပြားတွင် ကျင်းပ၍ရနိုင်မည်မဟုတ်ဟုဆို

နိရဉ္စရာ၊ဇန်နဝါရီ ၂၀ /၂၀၂၃

အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီက ယခုနှစ် ကျင်းပရန် စီစဉ်နေသည့် ရွေးကောက်ပွဲကို ၇ခိုင်လူထုက စိတ်ဝင်စားမှုနည်းပါးခြင်းနှင့်အတူ အယုံအကြည်မရှိဖြစ်နေကြသလို ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) ကခွင့်မပြုပါက နေရာဒေသအတော်များများတွင် ၎င်းရွေးကောက်ပွဲကို ကျင်းပနိုင်မည်မဟုတ်ဟုရခိုင်နိုင်ငံရေးနှင့် လူမှုရေး လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်နေသူများက သုံးသပ်ပြောဆိုသည်။

၇ခိုင်ပြည်ကျောင်းသားသမဂ္ဂမှသတင်းနှင့် ပြန်ကြားရေးတာဝန်ခံကိုဦးသန်းနိုင်က"ကျနော်တို့ ရခိုင်ပြည်မှာဆိုရင် နယ်ဘက်တော်တော်များများကို ULA/AAက သြဇာလွှမ်းမိုးမှုတွေအများကြီး ရှိတယ်။ အဲဒါကြောင့် အေအေက သဘောမတူရင် မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့လည်းပြောလို့၇တယ်။နောက်ပြီး နိုင်ငံတကာကလည်းဒီရွေးကောက်ပွဲကို လက်မခံတဲ့အနေအထားတခုရှိတယ်။ NUGတို့ PDFတို့ တခြားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေဘက်ကလည်းရွေးကောက်ပွဲကို လက်မခံတဲ့အနေအထားမှာရှိတယ်" ဟုပြောသည်။

စစ်ကောင်စီ၏ ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်က ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမည့် ရက်ကို မကြေညာသေးသော်လည်းယခု၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လတွင် ကျင်းပမည်ဟု သတင်းများကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်ထွက်ပေါ်နေသည်။ လက်ရှိတွင်လည်း ယင်းရွေးကောက်ပွဲအတွက်မြန်မာတစ်နိုင်ငံလုံးတွင် လူဦးရေစာရင်းများကို ပြီးခဲ့သည့်ဇန်နဝါရီလ ၉ ရက်မှ စတင်ကာ ကောက်ခံနေပြီဖြစ်သည်။

" ကျနော်တို့လက်ရှိ အနေအထားကိုပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပြောရရင် ရွေးကောက်ပွဲကို ပြည်သူတွေ ယုံကြည်မှု မရှိဘူးလို့ပြောရမယ်။ လက်ရှိအချိန်မှာ၇ခိုင်အမျိုးသားပါတီဟာ ရခိုင်ပြည်မှာအမြဲတမ်းနိုင်ခဲ့တာရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် ပြည်နယ်အစိုး၇အဖွဲ့ ဖွဲ့ခွင့်မပေးခဲ့ဘူး။ အဓိကပြောရမယ်ဆိုရင်၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံကြောင့်ဖြစ်တာပေါ့နော်။ နောက်ပြီးဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်ခဲ့မယ်ဆိုရင်တောင်ကိုယ့်ပြည်နယ် အတွက်လုပ်ပိုင်ခွင့်မရှိတဲ့ ကဏ္ဍတွေ အများကြီးကန့်သတ်ထားတာရှိတယ်။ အစစအရာရာ ပြည်ထောင်စုချုပ်ကိုင်ထားတဲ့ပုံစံမျိုး။ အဲဒါကြောင့်ပြည်သူတွေရဲ့လိုအပ်ချက်တွေ၊ လူငယ်တွေရဲ့ မျှော်လင့်ချက်တွေကို တကယ့်တကယ် မ၇နိုင်ဘူးလို့လည်း ယုံကြည်ထားကြတယ်။အဲဒါကြောင့် စိတ်မဝင်စားကြဘူးလို့လည်းအကျဉ်းချုပ်ပြောလို့၇တယ်"ဟု သုံးသပ်ပြောဆိုသည်။

စစ်အစိုး၇အနေဖြင့်ပြည်သူလူထုလိုလားသော ရွေးကောက်ပွဲကို ကျင်းပလိုပါက မြန်မာ တစ်နိုင်ငံလုံးရှိ ဖမ်းဆီးထားသော နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားများကို ပြန်လွှတ်ပေးရန်လိုအပ်ပြီးမြန်မာနိုင်ငံရှိအရေးပါသည့် နိုင်ငံရေးပါတီများ၊ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များနှင့်ဆွေးနွေးကာ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံကို အရင်ပြင်သင့်သည်ဟုကိုဦးသန်းနိုင်ကဆက်ပြောသည်။

“ လက်ရှိ၇ခိုင်ပြည်မှာစစ်ကောင်စီက အားနဲ့ လုပ်ရင်တောင်မှ မြို့ပေါ်အနည်းအကျဉ်းမှာသာ ဖြစ်နိုင်ပြီး ရက္ခိုင်အမျိူးသားအဖွဲ့ချုပ်ရဲ့ လွှမ်းမိုးထားတဲ့ ဒေသတွေ အထူးသဖြင့် နယ်ဘက်တွေမှာ အောင်မြင်မယ့် အခြေအနေနည်းပါးနေပါတယ်” ဟု ပြောဆိုသည်။

လက်ရှိ၇ခိုင်တွင် လူသိများသည့်ပါတီ ၃ ခုအနက် ၇ခိုင်ဦးဆောင်ပါတီ (AFP)အနေနှင့် ယခုလာမည့် ရွေးကောက်ပွဲကိုနိုင်ငံရေးပါတီမှတ်ပုံတင်ဥပဒေအ၇ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်းပါတီဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာအေးမောင်က ပြောဆိုထားပြီးရခိုင်ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (ALD)ပါတီအနေဖြင့် အာဏာရှင်စနစ်ကိုပြန်လည်အသက်သွင်းရန်အတွက် ပြင်ဆင်နေသည့် ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်နေ၍မည်သည့်နည်းနှင့်မျှ ပူးပေါင်းပါဝင်သွားမည်မဟုတ်ဟု ထုတ်ဖော်ပြောဆိုထားသည်။

၇ခိုင်အမျိုးသားပါတီ(ANP)အနေဖြင့် ဗဟိုကော်မတီအစည်းအဝေးမှသာ ရွေးကောက်ပွဲ ဝင်/မဝင်ကို ဆုံးဖြတ်မည်ဖြစ်ပြီး တစ်ဦးချင်းအလိုက် ပြောဆိုနေမှုများမှာ တရားမဝင်ကြောင်း ပါတီတာဝန်ရှိသူများကပြောဆိုသည်။

သဘာ၀ပတ်ဝန်းကျင်အရေး လှုပ်ရှားသူအမ်းဒေသခံကိုမျိုးလွင်က " အဓိကတော့ ပါတီတချို့ကလည်း ရွေးကောက်ပွဲမဝင်ဘူးလို့အတိအလင်းကြေညာထားတာရှိတယ်။ လူထုထောက်ခံတဲ့ပါတီတွေတောင်မှ မဝင်ဘူးဆိုရင် ဒီရွေးကောက်ပွဲကတရားမျှတမှုရှိဖို့ခက်ခဲမယ်။ ပြည်သူတွေက စစ်ကောင်စီ လုပ်တဲ့ရွေးကောက်ပွဲဟာအမှန်တကယ်ပြည်သူကို အာဏာလွဲအပ်ချင်လို့ လုပ်တယ်ဆိုတာထက် သူတို့အတွက်ထွက်ပေါက်ရှာဖို့လုပ်တာလို့ မြင်ကြတယ် " ဟု သုံးသပ် ပြောဆိုသည်။

၎င်းအပြင်လက်ရှိတွင် ရွေးကောက်ပွဲဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည်ဟု တရားဝင်ထုတ်ဖော်ပြောဆိုလာသည့်ပါတီအချို့ ကိုလည်း ၇ခိုင်ပြည်သူလူထု ထောက်ခံမှု သိသိသာသာလျော့ဆင်းနေသည်ဟု ကိုမျိုးလွင်ကဆက်ပြောသည်။

" ဒီရွေးကောက်ပွဲမှာ ရခိုင်ပြည်သူလူထုဘက်က ဘယ်ပါတီရပ်တည်သလဲ။ဘယ်ပါတီက လူထုကို မျက်ကွယ်ပြုသလဲဆိုတာ မြင်ကြ၇မှာပါ။ အခုတောင် ရွေးကောက်ပွဲဝင်မယ်ဆိုတဲ့ ပါတီအချို့တောင် ၇ခိုင်ပြည်သူလူထု ထောက်ခံမှု သိသိသာသာလျော့ဆင်းနေတာကိုတွေ့နေ၇တယ်”ဟု ပြောဆိုသည်။

စစ်ကောင်စီအာဏာသိမ်းပြီးနောက်၇ခိုင်ပြည်တွင် ဖမ်းဆီးခံ၇မှု၊ သတ်ဖြတ်ခံ၇မှုများကို စစ်တပ်က တောက်လျှောက်ပြုလုပ်ခဲ့သဖြင့် စစ်ကောင်စီကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲကိုလိုလားမှု မရှိကြကြောင်း၊ အထူးသဖြင့်ULA/AA၏ လမ်းစဉ်ကိုသာ ပြည်သူလူထုကထောက်ခံမှုရှိပြီး စစ်ကောင်စီနှင့်ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်သူများကို စိတ်ဝင်စားမှု အများကြီးကျဆင်းနေကြောင်း၊ပါတီကိုတောင်မှ မထောက်ခံတော့လျှင် ရွေးကောက်ပွဲကိုထောက်ခံမှုက ပိုနည်းသွားနိုင်ကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက်ပြောဆိုသည်။

ရက္ခိုင်အမျိူးသားအဖွဲ့ချုပ်၊ ရက္ခိုင့်တပ်တော်(ULA/AA)၏ရက္ခိတလမ်းစဉ်ရှိနေပြီ ဖြစ်သဖြင့်၇ခိုင်ပြည်တွင် အဆိုပါရွေးကောက်ပွဲသည် ရခိုင်ပြည်သူလူထုရဲ့ လိုလားချက်ကို ပုံဖော်နိုင်မည့် ရွေးကာက်ပွဲ မဟုတ်ဟုလည်း ကိုမျိုးလွင်ကသုံးသပ်သည်။

ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၀ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲသမာမှုရှိသည်ဟုဆိုကာ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ၁ ရက်တွင် စစ်တပ်က နိုင်ငံတော်အာဏာသိမ်းခဲ့သည်။

ထို့နောက်၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ရွေးကောက်ပွဲတစ်ရပ် ပြန်လည်ကျင်းပကာ ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်၇ပါတီကိုနိုင်ငံတော်အာဏာလွှဲပြောင်းပေးမည်ဟု စစ်ကောင်စီဥက္က ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကပြောဆိုထားသည်။

လက်ရှိရခိုင်တစ်ပြည်နယ်လုံးအတိုင်းအတာအရ စစ်ကောင်စီကျင်းပမည့်ရွေးကောက်ပွဲကို စိတ်ဝင်စားမှု နည်းပါးနေပြီးစစ်တပ်မိသားစုဝင်များနှင့်စစ်တပ်ထောက်ခံသူအနည်းအကျဉ်းမှလွဲ၍ ကျန်၇ခိုင်လူထုပူးပေါင်းပါဝင်နိုင်ခြေနည်းသည်ဟု မင်းပြားဒေသခံတစ်ဦးက သုံးသပ်ပြောဆိုသည်။

ရက္ခိုင်အမျိူးသားအဖွဲ့ချုပ်၊ ရက္ခိုင့်တပ်တော်(ULA/AA)ကရခိုင်ပြည်အတွင်း ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်ခြင်း၊မဖြစ်ခြင်းမှာကျင်းပပြုလုပ်မည့်အချိန်တွင် ဖြစ်ပေါ်နေသည့် အခြေအနေအပြင်မြန်မာပြည်သူ တစ်ရပ်လုံး၏ဆန္ဒအပေါ်လည်း မူတည်ကြောင်း၊ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းပြုလုပ်ခဲ့သည့်ရွေးကောက်ပွဲသမိုင်းတစ်လျှောက်၌ ၇ခိုင်ပြည်သူတွေ၏ ဘ၀ တိုးတက်မှုအတွက် တစ်စုံတစ်ရာ အထောက်အကူပြုနိုင်ခြင်းမရှိခဲ့ဟုပြောဆိုထားသည်။ (NN-8)

ဆက်စပ် အကြောင်းအရာများ

နောက်ဆုံးရသတင်းများ