ရခိုင်တွင် စစ်ကောင်စီက စစ်လက်နက်ရိက္ခာအင်အားဖြည့်တင်းမှုများအပြင် စစ်ကြောင်းလှည့်လည်မှုများပါ ရှိနေဟုဆို

နိရဥ္စရာ၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၃/၂၀၂၃

နှစ်ဖက် အပစ်အခတ်ရပ်စဲထားသည့် ကာလအတွင်း စစ်ကောင်စီသည်  ရခိုင်တွင် စစ်လက်နက် ရိက္ခာအင်အား ဖြည့်တင်းမှုများကို နေ့စဉ်ရက်ဆက်ပြုလုပ်လာသည်သာမက စစ်ကြောင်း လှည့်လည်မှုများပါ လုပ်ဆောင် လာနေကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

ကျောက်တော်မြို့မှ အမည်မဖော်လိုသည့် ရပ်မိရပ်ဖတစ်ဦးက “ အခုလို နှစ်ဘက် သဘောတူညီချက်နဲ့ အပစ်ရပ်ထားတဲ့ကာလမှာ တစ်ဖက်နဲ့ တစ်ဖက် ယုံကြည်မှုတွေ တည်ဆောက်ရမယ့် အစား စစ်တပ်က စစ်လက်နက်ကအစ အင်အားဖြည့်နေတာကို တွေ့နေရတယ်။ ဒီမှာရှိတဲ့ အရပ်သားဦးလေးတို့လို လူတွေအနေနဲ့ ဒီအပစ်ရပ်စဲထားတာကို ပိုပြီးခိုင်မာအောင်လုပ်စေချင်တယ်။ အခုအချိန်မျိုးမှာ တစ်ဖက်နဲ့ တစ်ဖက် သံသယဝင်အောင် မလုပ်သင့်ဘူးလို့တော့မြင်တယ်” ဟု ပြောဆိုသည်။

ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း ကျောက်တော်မြို့ပေါ်ရှိ တချို့ ဌာနဆိုင်ရာရုံးရှေ့များနှင့် စျေးအနီးအနား၊  ဆေးရုံနားတို့တွင်မှာ လက်နက်ကြီးအပါအဝင် လက်နက်ငယ်များကိုင်ဆောင်ထားသည့် စစ်သားများကို မြင်တွေ့ရ၍ တစ်ခုခုဖြစ်မည်လားဟု တွေးတောကာ စိုးရိမ်ပူပန်မိသည်ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားသည်။

“  ဒီရက်ပိုင်းတွေမှာ သူတို့စစ်သားတွေကို မြင်လာရတယ်။ နောက်ပြီး စောင့်ကြည့်မှုလို့ပြောရမလား။ အရင်ကလို စစ်ဆေးမေးမြန်းတာမရှိပေမယ့် သုံးလေးငါးယောက်လောက်စီ ဟိုနားဒီနားတွေမှာ ပြည်သူတွေရဲ့လှုပ်ရှားမှုကို စောင့်ကြည့်နေတာမျိုးတွေရှိတယ်။ ဒီအတွက် ပြန်စိုးရိမ်မိတယ်"ဟု ပြောသည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၆ ရက်က ရက္ခိုင့်တပ်တော်(AA) နှင့် စစ်ကောင်စီတို့ နှစ်ဘက်အလွတ်သဘော အပစ်အခတ် ရပ်စဲခဲ့ပြီးနောက် စစ်ကောင်စီသည် ကုန်းလမ်း၊ ရေလမ်းတို့ဖြင့် စစ်လက်နက်၊ ရိက္ခာ၊ အင်အားများ ဆက်တိုက်ဖြည့်တင်းလျက်ရှိသည်ဟု သတင်းများထွက်ပေါ်နေသည်။  

တောင်ကုတ်မြို့နယ်အတွင်းတွင်လည်း စစ်သားများ စခန်းချနေထိုင်မှုများနှင့် တစ်ရွာဝင်တစ်ရွာထွက် စစ်ကြောင်း လှည့်လည်မှုများရှိနေကြောင်း ဒေသခံများကပြောသည်။ 

တောင်ကုတ်မြို့နယ်၊ ကုလရောင်ကျေးရွာသို့ ဇန်နဝါရီ (၃၁) ရက်နေ့ မနက်ပိုင်းကရောက်ရှိလာသည့် တပ်သား (၂၅) ယောက်ခန့်ပါသည့် စစ်ကြောင်းသည်  ဘုန်းကြီးကျောင်းတွင် စခန်းချနေထိုင်မှုများ ရှိခဲ့ကြောင်း ရွာသားတစ်ဦးက ပြောသည် ။

"သူတို့က လက်နက်အပြည့်အစုံနဲ့ စကခ(၅)က တပ်သားတွေလို့သိရတယ်။ ဘာမှမေးတာစစ်တာတော့ မရှိဘူး။ ဘုန်းကြီးကျောင်းမှာပဲ သီးသန့်နေနေကြတယ်။ စစ်သားတွေကတော့ တစ်ညအိပ်၊ နှစ်ညအိပ် ရောက်လာလိုက် ပြန်သွားလိုက်နဲ့။ ဟိုရက်ပိုင်းကဆို နေမကောင်းတဲ့လူတွေကို ဆေးကု ပေးတာမျိုးတွေပါ ရှိခဲ့ပါတယ်။"

တောင်ကုတ်မြို့နယ်၊ ခူးတိုက်နယ်၊ ခရိုင်ကျေးရွာတွင်လည်း သံတွဲ (၅၅) တပ်ရင်းမှ စစ်ကားနှစ်စီးဖြင့် တပ်သား (၄၀) ခန့်သည် ဇန်နဝါရီလ ၂၇ ရက်ကတည်းက ရောက်ရှိပြီး ယခုချိန်ထိ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းတွင် တပ်စွဲလျက်ရှိကြောင်း ကျေးရွာသားများက ပြောသည်။  

ယင်းအပြင် ရမ်းဗြဲမြို့နယ်၊ မြေပုံကျေးရွာမှာ တပ်စွဲစခန်းချခဲ့သည့် စစ်ကောင်စီတပ်သား (၃၅)ဦးခန့်သည် ပုန်းဆိုးပြင် ကျေးရွာကို ဖေဖော်ဝါ (၁) ရက်နေ့ ကရောက်ရှိလာကာ ကျေးရွာထဲ ကင်းပုန်းဝပ်မှုများရှိခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။ 

"မြေပုံရွာက လာတဲ့ စစ်သားတွေလို့ သိရတယ်။ သူတို့ ရွာကို ရောက်ပြီး  သေသွား စစ်တပ်ဗိုလ်ကြီးဟောင်း ဦးကျော်မြသန်းအိမ်ကို အုပ်ချုပ်ရေးမှူးရယ်၊ စစ်သား (၈) ယောက်လောက်နဲ့ စကားသွားပြောတာတွေ့တယ်။ ကျန်တဲ့ စစ်သား (၁၀) ကျော်က ရွာမှာ ကင်းပုန်းချပြီး နေကြတာတွေ့တယ်"ဟု ရွာသားတစ်ဦးက ပြောသည်။ 

သံတွဲမြို့နယ်၊ နတ်မော်အုပ်စု နှင့် ဆင်ခေါင်းအုပ်စုကိုလည်း ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးထိုးပေးရန် စစ်ကောင်စီတပ်သားများ ရောက်ရှိလျက်ရှိသည်ဟု ကျေးရွာသားများက ပြောသည်။

ရမ်းဗြဲ၊ သံတွဲ၊ တောင်ကုတ်မြို့နယ်တို့တွင် တစ်ရွာဝင်တစ်ရွာထွက် ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးထိုးမှုများကို စစ်တပ်က လုပ်ဆောင်နေမှုမှာ  နယ်မြေစိုးမိုးမှုပြန်လည်ရယူချင်သည့်သဘောဖြစ်ကြောင်း သံတွဲမြို့မှ လူမှုရေးလှုပ်ရှားသူတစ်ဦးက ပြောသည်။

"သူတို့အနေနဲ့ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးကိုအကြောင်းပြပြီး နယ်မြေစိုးမိုးမှုပြန်ရယူချင်တဲ့ သဘောမျိုးမြင်ရတယ်။ ရမ်းဗြဲ၊ သံတွဲ၊ တောင်ကုတ်ဘက်တွေမှာ သူတို့ တစ်ရွာဝင်တစ်ရွာထွက်နဲ့ အခုလို လှုပ်ရှားလာတာကို တွေ့လာရတယ်။ ပုံစံတစ်မျိုးနဲ့ စည်းရုံသိမ်းသွင်းလာတဲ့ သဘောလို့ မြင်တယ်" ဟု ပြောသည်။

ယင်းအပြင် မြောက်ဦး၊ စစ်တွေ၊ ဘူးသီးတောင်၊ မောင်တော ၊ မင်းပြား နှင့် မြေပုံမြို့နယ်တို့တွင်လည်း စစ်ကောင်က လက်နက်ရိက္ခာဖြည့်တင်းမှုများကို စစ်ကားများ၊ ဇက်ရေယာဉ်များဖြင့် အဆက်မပြတ် ပို့ဆောင်လျက်ရှိပြီး စစ်ရေး လှုပ်ရှားမှုများ ခပ်စိပ်စိပ်ရှိလာသလို အရပ်ဝတ်နှင့် စောင့်ကြည့်မှုများလည်း ရှိနေကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

" မြေပုံ ကန်သာ ဂိတ်နားမှာ ဒီနေ့တစ်ရက်ဆို သုံးလေးရက်ရှိပြီ။ စစ်ဆေးတာ စစ်သားတွေအပြင် တပ်ပေါင်းအဖွဲ့ပါ။ မနက်ပိုင်းစောစောကနေ ဘေးတွဲတွေ၊ ဆိုင်ကယ်တွေကို ဘောက်စ်တွေ အကုန်ဖွင့်စစ်ပါတယ်"ဟု မြေပုံမြို့ခံတစ်ဦးက ပြောသည်။

ရခိုင်တွင် စစ်ကောင်စီနှင့် အေအေတို့ အကြား ယာယီအပစ်အခတ်ရပ်စဲထားသော်လည်း စာရွက်စာတမ်းနှင့် လက်မှတ်ရေးထိုးထားသည့် သဘောတူညီမှုမျိုးမဟုတ်၍ စိတ်ချရသည့် အခြေနေတွင် ရှိမနေဟု ရခိုင်ဝါရင့် နိုင်ငံရေးသမား ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်ဟောင်း ဦးဖေသန်းက ပြောသည်။

"နှစ်ဖက်လုံးက ဒီအခွင့်အရေးကို ယူပြီး ကိုယ့်ရဲ့အင်အား၊ ကိုယ့်ရဲ့စစ်ရေးတည်ဆောက်မှု၊ အုပ်ချုပ်ရေး တည်ဆောက်မှုကိုတော့ လုပ်ကြမှာပဲ။ ဒါကအထူးပြောစရာမလိုဘူး။ သို့သော် နောက်ထပ်တစ်ကြိမ် စစ်ရေးတင်းမာလာပြီး ပြန်လို့တိုက်ပွဲဖြစ်ဖို့ကိုတော့ ပြည်သူတွေက စိုးရိမ်ကြောင့်ကြနေတယ် အခြေအနေရှိပါတယ်"ဟု ပြောသည်။ (NN-7)