စစ်တွေရှိ ဖွဲရာကုန်းဒုက္ခသည်စခန်းမှ မူဆလင်အမျိုးသမီး ၄ဝ ကျော်အား အဓမ္မပြုကျင့်ခဲ့သည်ဟု စွပ်စွဲခံထားရသူ စခန်းတာဝန်ခံအားရဲကဖမ်းဆီးထားပြီး ထိရောက်စွာအပြစ်ဒဏ်ပေးရန်ကာယကံရှင်အမျိုးသမီးများတောင်းဆို

နိရဥ္စရာ၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂ဝ/၂၀၂၃

ရခိုင်ပြည်နယ်၊ စစ်တွေမြို့နယ် ဆေးသမားကြီးအုပ်စုရှိ ဖွဲရာကုန်းဒုက္ခသည်စခန်း(IDP Camp)မှ မူဆလင်အမျိုးသမီး ၄၀ ကျော်အား အဓမ္မပြုကျင့်ပြီး လူသတ်ရန်ကြံစည်မှုတို့ဖြင့် စွပ်စွဲဖမ်းဆီးခံထားရသူကို ရဲက စစ်တွေတွင် ဖမ်းဆီးထားပြီး  ၎င်းအား ထိရောက်စွာ အရေးယူဆောင်ရွက်ပေးရန် ကာယကံရှင်များက တောင်းဆိုထားကြောင်း သတင်းရရှိသည်။

အဆိုပါ ဖွဲရာကုန်း IDP Camp မှ စခန်းတာဝန်ခံ ဦးအုစ်ဖာန်ဂေါ်နီသည် ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၁၂ ခုနှစ်မှ ၂၀၂၂ ခုနှစ် သြဂုတ်လ ၂ ရက်အထိ စခန်းအတွင်းမှ လင်ရှိ၊ သားသမီးရှိ အမျိုးသမီးများ၊ စိတ်ရောဂါသည်အမျိုးသမီးများ ၊ အသက်မပြည့်သေးသည့် အမျိူးသမီးငယ်များ၊ စသည့် အမျိုးသမီး (၄၅) ဦးကို တုတ်၊ ဓားပြ ခြိမ်းခြောက်မှုများပြုလုပ်ကာ အတင်းအဓမ္မပြုကျင့်ခဲ့ကြောင်း ကာယကံရှင်များ၏ ပြောပြချက်အရ သိရသည်။

အဆိုပါအဓမ္မပြုကျင့်ခံခဲ့ရသည့်အမျိုးသမီးအထဲမှ တစ်ဦးက ၎င်းဦးအုစ်ဖာန်ဂေါ်နီအား ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်က စစ်တွေမြို့နယ်တရားရုံးတွင် ရာ/ကြီးအမှုအမှတ် ၉၂၃ ပုဒ်မနှင့် ပုဒ်မ ၃၇၆ တို့ဖြင့် တရားစွဲဆိုခဲ့ပြီး အမှုမှန်ပေါ်ပေါက်လာသည့်အချိန်တွင် ပြုကျင့်သူ၏အစ်ကိုဖြစ်သူ ဦးမောင်မောင်သန်းက ငွေကြေးပေးကာ အမှုကျေအေးခိုင်းသဖြင့် ယင်းအမျိုးသမီးက အမှုရုပ်သိမ်းခွင့်တင်ခဲ့ကြောင်း ထိုအမှုအား ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသည့် အမျိုးသမီး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများက ပြောသည်။

ထို့နောက်တွင် ဦးအုစ်ဖာန်ဂေါ်နီနှင့် ၎င်း၏အစ်ကိုဖြစ်သူ အပေါင်းအပါတို့သည် မတော်မတရား ပြုကျင့်ရသည့် ကျန်အမျိူးသမီးငယ်များအား ရဲစခန်းတွင်တိုင်ကြားပါက စခန်းမှထုတ်ပြီး သတ်ပစ်မည်ဟု ခြိမ်းခြောက်ပြောဆိုမှုများရှိခဲ့သဖြင့် ကျန်အမျိုးသမီးများမှာ နှုတ်ပိတ်နေခဲ့ရကြောင်း သိရသည်။

ထို့ကြောင့် အဓမ္မပြုခံထားရသည့် အမျိုးသမီး ၉ ဦးမှာ အမျိုးသမီးများအပေါ်အလိုမတူဘဲ အဓမ္မပြုကျင့်ပြီး ဂုဏ်သိက္ခာညှိုးနွမ်းအောင်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည့် ဦးအုစ်ဖာန်ဂေါ်နီကို တရားဥပဒေအရ အရေးယူနိုင်ရေးအတွက် စစ်တွေမြို့ မရဲစခန်းတွင် ၂ဝ၂၂ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၃ ရက်တွင် တိုင်တန်းထားကြောင်း သိရသည်။

သို့ရာတွင် ကျူးလွန်သူကို ဖမ်းဆီးထားသော်လည်း လက်ရှိအချိန်ထိ အရေးယူပေးခြင်းမရှိသေး၍ ယခုကဲ့သို့ တောင်းဆိုနေရခြင်းဖြစ်သည်ဟု ကျူးလွန်ခံရသည့် အမျိုးသမီးတစ်ဦးက ပြောသည်။

" အုစ်ဖာန်ဂေါ်နီ တစ်ယောက်ပဲလုပ်နေတာပါ။ ဦးမောင်မောင်သန်းကတော့ အားပေးတယ်။ နင်တို့အမှုဖွင့်မယ်ဆိုရင် နင့်အိမ်တွေကို သိမ်းမယ်၊ နင်တို့ကိုနှင်ထုတ်မယ်၊ သတ်မယ်ဆိုပြီးတော့ ခြိမ်းခြောက်တယ်။ နင်တို့ဘာမှမလုပ်နဲ့ ငါကကော်မတီခေါင်းဆောင်ပဲ။ နင်တို့ငါ့ကို ဘာလုပ်လို့ရမှာလဲဆိုပြီး ပြောတယ်။ ကျမတို့ကတော့ မောင်မောင်သန်းဆိုတာကို ထောင်ကျ အောင်လုပ်ချင်တယ်။ ကျမတို့ဘဝကပျက်စီးသွားပြီ။ သူ့ကို ကျမတို့စခန်းအထဲမှာမရှိအောင် လုပ်စေချင်တယ်" ဟုပြောသည်။

အဆိုပါ ဖွဲရာကုန်းစခန်းတွင် စခန်းတာဝန်ခံ ဦးအုစ်ဖာန်ဂေါ်နီ၏ အဓမ္မပြုကျင့်ခံရသည့် အမျိုးသမီးသည် ၄၅ ဦးထက်မနည်း ရှိနေသေးပြီး  ဦးအုစ်ဖာန်ဂေါ်နီနှင့် ၎င်း၏အစ်ကိုဖြစ်သူ ဦးမောင်မောင်သန်းအပေါင်းအပါတို့ကို ကြောက်လန့်ရသဖြင့် ထုတ်ဖော်ပြောဆိုကြခြင်းမရှိကြောင်း ပြုကျင့်ခံရသူများက ပြောသည်။

သူတို့အတွက် အရေးဆိုပေးနေသူ ရခိုင်အမျိုးသမီးများအဖွဲ့ချုပ်မှ သဘာပတိဖြစ်သူတစ်ဦးက "သူတို့ပြောစကားအရ ဒီလိုမုဒိမ်းကျင့်ခံထားရတဲ့အမျိုးသမီးက ဒီ ၉ ယောက်ပဲမဟုတ်သေးဘူး။ နောက်ထပ် အိမ်ထောင်နဲ့ကွဲမှာကြောက်လို့တစ်မျိုး၊ အပျိုလေးတွေဖြစ်လို့တစ်မျိုး ထုတ်မပြောကြတာရှိတယ်တဲ့။ ဒီလိုဖြစ်နေတာက လေးငါးရှစ်ဆယ်လောက်တောင်ရှိတယ်ဆိုတော့ ကျမတို့အနေနဲ့ ဝန်းရံသင့်တယ်။ ကျမတို့ အမျိုးသမီးထုမှာ ဘာသာ လူမျိုးဆိုတာမရှိဘူး။ အမျိုးသမီးဟာ အမျိုးသမီးပါဘဲ။ ဒါတွေကို မျက်ကွယ်ပြုလို့လည်း ရမှာ မဟုတ်ဘူး။ အမျိုးသမီးတွေက အမျိုးသမီးတွေအတွက် အလုပ်လုပ်ဖို့ လိုအပ်တယ်။ အမျိုးသမီးဆိုလို့ရှိရင် ကျမတို့ရင်ဘက်ချင်းတူရမယ်။ ကျမတို့ရင်ထဲမှာလည်း သူတို့ငိုပြီးကျမတို့ကို တိုင်တဲ့အခါ ကျမတို့လည်း တကယ်ခံစားချက်ဖြစ်ပြီး မူဆလင်အမျိုးသမီးဆိုတာမျိုးကိုမစဉ်းစားဘူး။ အမျိုးသမီးတွေဟာ အမျိူးသမီးတွေ အားနည်းတဲ့နေရာမှာ အမျိုးသမီးတွေဒုက္ခရောက်ပါလားဆိုပြီး ကျမတို့ဝန်းရံဖို့လုပ်တာပါ" ဟုပြောသည်။

အဆိုပါ စခန်းတာဝန်ခံ၏ အဓမ္မပြုကျင့်ခံရသည့်အမျိုးသမီးများသည် ၎င်းတို့ကို အဓမ္မပြုကျင့်ခဲ့သည့် စခန်းတာဝန်ခံနှင့်အပေါင်းအပါများကို တရားဥပဒေအတိုင်း အမှန်ပေါ်ပေါက်စေချင်ပြီး သေဒဏ်ပေးစေလိုကြောင်း အသက်မပြည့်သေးဘဲ အဓမ္မပြုကျင့်ခံခဲ့ရသည့် နောက်ထပ်အမျိုးသမီးတစ်ဦးကလည်း ပြောသည်။

"ကျမဘဝက ပျက်စီးသွားပြီ။ သူ့ကိုထောင်ကျစေချင်ပါတယ်။ သေဒဏ်ပေးစေချင်ပါတယ်" ဟုပြောသည်။

ဖွဲရာကုန်းဒုက္ခသည်စခန်းနှင့်နီးစပ်သူများကလည်း ယခုကိစ္စသည် ဟုတ်မှန်ပြီး ကျူးလွန်ခံရသူများက သူတို့၏အသက်အန္တရာယ်ကြောင့် နှုတ်ပိတ်နေရခြင်းများလည်း ရှိနေသည်ဟု ပြောကြသည်။

ယခုကိစ္စနှင့်ပတ်သက်ပြီး စစ်တွေမြို့မရဲစခန်းအား ဆက်သွယ်ခဲ့သော်လည်း ဆက်သွယ်မရခဲ့ပါ။

ထိုကဲ့သို့ ဖြစ်ရပ်များသည် ရခိုင်ရှိ အခြား IDP စခန်းများတွင်လည်း ဖြစ်ရပ်တူများရှိနေသေးပြီး အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ထုတ်ဖော်မပြောရဲကြသည့် မူဆလင်အမျိုးသမီးစွာလည်း ရှိနေသေးသည်ဟု ပြုကျင့်ခံရသူများက ပြောသည်။

ယင်းကြောင့် ယခုကဲ့သို့ဖြစ်ရပ်များ ထပ်မံမဖြစ်ပွားရအောင် ဤအမှုကို သေချာအမှန်တရား ပေါ်ပေါက်လာစေရန် စစ်ဆေးအရေးယူမှု လုပ်ဆောင်သင့်သည်ဟု မူဆလင်အမျိုးသမီးများက ပြောသည်။ (NN-8/12)