စစ်တွေအကျဉ်းထောင်တွင် ဆေးဝါးလုံလောက်မှုမရှိ၍ ကျန်းမာရေချို့ယွင်းသော အကျဉ်းသားများအခက်ကြုံနေရ

ရခိုင်ရှိ စစ်တွေအကျဉ်းထောင်အတွင်းတွင် ဆေးဝါးလုံလောက်မှုမရှိသဖြင့် ကျန်းမာရေးမကောင်းသည့် ထောင်သားများအနေဖြင့် ဆေးဝါးကုသရာတွင် အခက်အခဲဖြစ်နေကြရဟု သတင်းရရှိသည်။

၎င်းအပြင် အကျဉ်းကျမိသားစုဝင်များမှ ပေးပို့သည့် ပြင်ပမှဆေးဝါးအချို့ကိုလည်း ထောင်အတွင်း ကန့်သတ်ထားသဖြင့် ပို၍ အခက်တွေ့နေရသည်ဟု အကျဉ်းထောင်နှင့်နီးစပ်သူများထံမှ သိရသည်။

များမကြာမီက လွတ်မြောက်လာသည့်နိုင်ငံအကျဉ်းသားတစ်ဦးက "ထောင်အတွင်းမှာ ဆေးဝါးတွေ ထောက်ပံ့ထားတာက အဆင်မပြေဘူး။ ဖျားရင်လည်းဘာမီတွန်၊ ဝမ်းသွားရင်လည်း ဘာမီတွန်ချည်းပဲ သောက်ရတယ်။ ကျနော်တို့အပြင်က အိမ်က ဝယ်ထည့်ပေးတဲ့ဆေးတွေဆိုရင်လည်း တားမြစ်ခံရတာတွေ ရှိတယ်။ အစစ်ဆေးခံရတယ်။ ဆေးမသွင်းရဘူးဆိုပြီးတော့။ အခက်အခဲတွေ အများကြီးရှိတယ်။ ဆေးဝါးကတော့လုံးဝမပြည့်စုံပါဘူး။ ရောဂါကြီးတဲ့သူတွေဆိုရင် အထဲမှာ ဆေးကုလို့အဆင်မပြေဘူး။ ကျနော်တို့တွေ့ခဲ့တဲ့ မင်းပြားကတစ်ယောက်ဆိုရင်လည်း နေမကောင်းဖြစ်တဲ့နှစ်ရက်အတွင်းမှာ ရုပ်ရည်ကျသွားတယ်။ ထောင်တွင်းဆေးရုံမှာပဲ သူကသေသွားတယ်" ဟုပြောသည်။

စစ်တွေအကျဉ်းထောင်အတွင်းတွင် ဆေးဝါးများ လုံလောက်မှုမရှိသဖြင့် ဖျားနာကိုက်ခဲ့သည့် ရောဂါများအတွက်ဆိုလျှင်လည်း ဆေးတစ်မျိုးတည်းသာ သုံးစွဲနေရကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက်ပြောကြားသည်။

ထို့အပြင် စစ်တွေထောင်အတွင်း နိုင်ငံရေးအမှုများနှင့် ထောင်ချခံထားရသူများအထဲက အချို့ဆိုလျှင် အသက်ကြီးရင့်နေသူများဖြစ်ကြပြီး ဖမ်းဆီးစစ်ဆေးခံရစဉ်က ညှည်းပန်းနှိပ်စက် ခံထားရသည့် ဒဏ်များကြောင့် ဝေဒနာများခံစားနေရပြီး ပြင်ပကဆေးများလည်း သွင်းခွင့်မရသဖြင့် အခက်အခဲဖြစ်နေရသည်ဟု သူကဆက်ပြောသည်။

"အဖိုးအရွယ်တွေဖြစ်နေကြပြီဆိုတော့ သွားလို့လာလို့မရကြတော့ဘူး။ အသက်ရှု ကျပ်တယ်တဲ့ဝေဒနာလည်းခံစားနေကြရတယ်။ ဆေးရုံတင်ရင်လည်း ဆေးဝါးက အဆင်မပြေဘူး။ ကျနော်တို့တွေကအပြင်ကဆေးမှာပေးရင်လည်း တားဆီးခံရတာတွေရှိတယ်။ လိုအပ်တဲ့ဆေးကို အိမ်ကလာပို့ပေးလို့ရောက်လာပေမယ့် မသွင်းရတာမျိုးတွေရှိတယ်။ ကန့်သတ်တယ်။ ဒုက္ခတွေ အမျိုးမျိုးခံကြရတယ်။ ကျနော်တို့ရခိုင်ပြည်မှာက လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်တာတွေကို အမျိုးမျိုးခံနေရတာပါပဲ။ ဆေးကုသမှုတစ်ခုကိုတော့ ထောင်ကျနေရင်လည်း အဆင်ပြေအောင် လုပ်ပေးစေချင်ပါတယ်" ဟုပြောသည်။

စစ်တွေအကျဉ်းထောင်အတွင်းတွင် ပုဒ်မ ၅၀၅ (က)ဖြင့် ထောင် ၃ နှစ်ကျခံနေရသည့် ပလက်ဝမြို့မှ ဦးမောင်မဲကျော့(၅၇ နှစ်)သည် အာဟာရပြတ်လပ်ကာ အသက်ရှူကျပ်သည့်ဝေဒနာကို ခံစားနေရပြီး နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားဖြစ်သည့်အတွက် အကျဉ်းထောင်ပြင်ပဆေးရုံများတွင်လည်း ဆေးကုသမှု ခံယူရန်ခွင့် မပြုဟု ၎င်း၏မိသားစုဝင်တစ်ဦးကပြောသည်။

"စစ်တွေဆေးရုံကိုလည်း ထုတ်ခွင့်မပေးဘူး။ ကျမတို့ကပြင်ပဆေးရုံမှာ ဆေးကုသဖို့အတွက် တောင်းဆိုပေမယ့် ၅၀၅ (က) ပုဒ်မနဲ့ထောင်ချခံထားရတဲ့အတွက် အပြင်ဆေးခန်းမှာ ဆေးကုခွင့်မပေးဘူးလို့ပြောတယ်။ အခုတော့ထောင်တွင်းဆေးရုံမှာ ဘယ်လိုအခြေအနေ ရှိလို့ရှိနေမှန်းမသိရဘူး။ အဆက်အသွယ်လည်းမရတော့ စိတ်ပူနေကြရတယ်။ အခြားအမှုတွေနဲ့ ဆိုရင်တော့ အာမခံနဲ့ဆေးကုသမှုခံယူလို့ရမယ်လို့ပဲပြောတယ်" ဟုပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ အကျဉ်းထောင်အသီးသီးတွင် ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၀ ပြည့်နယ် ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါ စတင်ခဲ့သည့်အချိန်မှစ၍ ထောင်ဝင်စာတွေ့ခွင့်ကို ပိတ်ပင်ထားခဲ့ရာ လက်ရှိရခိုင်တွင် ကိုဗစ်ရောဂါဖြစ်ပွားမှုမရှိသလောက်နည်းပါး သွားပြီဖြစ်သော်လည်း ထောင်ဝင်စာတွေ့ခွင့်ကို ပိတ်ပင်ထားသည်ဟု သိရသည်။

ထောင်ကျအကျဉ်းသားများ၏ မိသားစုများအား ထောင်ဝင်စာ ပိတ်ပင်ထားခြင်းမှာ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုဖြစ်ပြီး  ပြန်လည် ခွင့်ပြုပေးရန်  အကျဉ်းကျနေသူများ၏ မိသားစုဝင်များက တောင်းဆိုနေကြသည်။

(NN-8)