သစ်တောပြုန်းတီးမှုအကျိုးဆက်ကြောင့် ရာသီဥတုဖောက်ပြန်ကာ မိုးခေါင်၍ ရခိုင့်လယ်ယာလုပ်ငန်းထိခိုက်မှုရှိနေ

မြန်မာနိုင်ငံက မိုးများဆုံးရွာသွန်းသည့် ဒေသများအထဲတွင်တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်သည့် ရခိုင်ဒေသတွင် ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုနှင့်အတူ မိုးပုံမှန်ရွာသွန်းမှုမရှိ၍လယ်ယာစိုက်ပျိုးလုပ်ငန်းကို ထိခိုက်မှု ရှိလာသည်ဟု သဘာ၀ပတ်ဝန်းကျင်အရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူများကနိရဥ္စရာသတင်းဌာနသို့ပြောသည်။

ရခိုင်ဒေသတွင်မိုးခေါင်ခြင်း(သို့)မိုးရေချိန်နည်းပါးခြင်း၊ ပုံမှန်မိုးရွာရက်နောက်ကျခြင်း၊အဆမတန် အပူချိန်လွန်ကဲခြင်းများကြောင့် ထွန်ယက်စိုက်ပျိုးမြေများပျက်စီးမှု၊စိုက်ပျိုးသီးနှံများ သေကြေပျက်စီးမှုများကိုယခုနောက်ပိုင်း နှစ်များတွင် ပိုမိုကြုံတွေ့လာရသည်ဟုလည်း သိ၇သည်။

မိုခါမုန်တိုင်းဝင်ရောက်ခဲ့သည့် ယခုနှစ်စိုက်ပျိုးရာသီတွင်လည်း ဇူလိုင်လတတိယအပတ်ထိမိုးရွာသွန်းမှုမရှိ သလောက်နည်းပါးနေဆဲဖြစ်ပြီးစိုက်ပျိုးပြီးစ စပါးခင်းများသေကြေပျက်စီးမှုများရှိနေကြောင်း ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ်၊ မင်းဇီချောင်းကျေးရွာမှ လယ်သမားတစ်ဦးက နိရဥ္စရာသို့ပြောသည်။

" ကျွန်တော်တို့ရွာကလယ်သမားတွေမှာတော့ အခုကမိုးမမှန်လို့ စိုက်ပျိုးထားတဲ့ စပါးပင်တွေ ခြောက်လိုခြောက်၊ ချစ်ချစ်တောက် ပူလိုပူ။ ကြဲထားပြီးသားစပါးပင်တွေလည်းနေပူပြင်းလို့ သေသွားတာတွေရှိနေကြတယ်။ အပင်ပေါက်ကလေးတွေကနေပူပြင်းတော့ ရေပူနဲ့စိမ်ထားသလို ဖြစ်ပြီးအကုန်ခြောက်ပြီးသေကုန်ကြတယ်"ဟု သူကပြောသည်။

လက်ရှိတွင် လယ်သမားများစိုက်ပျိုးထားသော စပါးပင်ပေါက်ကလေးများမှာမိုးရေမရရှိသည့်အပြင် ပြင်းထန်လွန်းသည့် နေပူချိန်ကြောင့်ဝါကြင်ရာမှတဆင့် ခြောက်သရောင်းထကာ သေကြေ ပျက်စီးနေကြောင်း၊ လယ်သမားအများစုမှာလည်း ကျန်ရှိနေသည့်ထွန်ယက်မြေများကို မထွန်ယက်နိုင်ဘဲဖြစ်နေကြောင်း သူကဆက်ပြောသည်။

" ကျွန်တော်တို့မှာထွန်ဖို့ကျန်နေတဲ့ လယ်တွေလည်း အကုန်ခြောက်ကပ်နေပြီးတော့ထွန်လို့မရဘူး။ နေပူချိန်ကလည်း အရမ်းပြင်းတယ်။ လယ်ထဲဆင်းရင်တောင်ညနေ ၄ နာရီ၊၅ နာရီလောက်မှ ဆင်းနိုင်တယ်"ဟု သူကပြောသည်။

မိုးရေချိန်နည်းပါးကာ လယ်မြေထဲတွင်ရေများခမ်းခြောက်နေသည့်အတွက်ကြဲပက်စိုက်ပျိုးထားပြီးစ
စပါးခင်းများအားကြွက်အုပ်များနှင့် ငှက်များက အလွယ်တကူဝင်ရောက် ဖျက်ဆီးစားသောက်မှု များလည်းရှိနေသည်ဟုမင်းပြားမြို့နယ်၊ ကျားပိုက်ကေကျေးရွာမှ လယ်သမား ဦးကိုကိုနိုင်က နိရဥ္စရာသို့ ပြောသည်။

" မိုးမရွာတော့စပါးတွေကအပင်မပေါက်တာတွေရှိပါတယ်။ စာငှက်တွေ စားတာရှိပါတယ်။ကြွက်တွေ ဖောက်တာတွေ ရှိပါတယ်။မိုးနည်းလို့ လယ်ထဲမှာရေတစက်မှမရှိတော့ကြွက်တွေလည်း ကြဲထားပြီးစစပါးတွေ ဝင်ဖျက်ဆီးစားသောက်တာတွေရှိနေပါတယ်"ဟု သူကပြောသည်။

မိုးရွာသွန်းမှုမရှိဘဲရေစိမ်ထားသည့်မျိုးစပါးများအား ကြဲမိသူများတွင်လည်းအပူချိန်ကြောင့်မျိုးစပါးများမှာ အပင်မပေါက်တော့ဘဲပုပ်ဆွေးသွားသည်ဟုသူက ပြောသည်။

" တချို့ဆိုရင်လယ်ကလည်းအကုန်ထွန်ပြီးပြီ။စပါးကြဲဖို့လောက်ကျန်ပါတယ်။ မျိုးစပါးတွေလည်းရေစိမ်ထားပြီးပြီ။နေပူနေတော့စပါးကမကြဲရဲဖြစ်နေတယ်။ တချို့ နေပူနေတုန်းလည်းကြဲလိုက်တဲ့ သူတွေမှာအဲဒီစပါးတွေ ပုပ်သွားကြတယ်" ဟု ပြောသည်။

လယ်သမားများ၏စိုက်ပျိုးပြီး ရက်ပေါင်း ၃၀ ကြာ ကြီးထွားစစပါးပင်များမှာလည်းရေမရရှိသဖြင့် ဝါကြင်နွမ်းခြောက် နေပြီဟု ကျောက်တော်မြို့နယ်၊တူးမြောင်းကျေးရွာမှ လယ်ဧက ၅၀ ခန့်ကို လုပ်ကိုင်နေသည့် ဦးမောင်မောင်သန်းကနိရဥ္စရာသို့ပြောသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၂ခုနှစ် စိုက်ပျိုးရာသီကလည်း ရခိုင်ပြည်နယ်ထဲမှ မင်းပြား၊မြောက်ဦး၊ ကျောက်တော်၊ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ်များတွင်မိုးရေချိန်အလွန်နည်းပါးပြီး အပူချိန်လွန်ကဲမှုကြောင့် လယ်သမားများ၏စိုက်ပျိုးပြီးစပါးပင်များသေကြေပျက်စီးခဲ့သလို ထွန်ယက်မြေအများအပြားလည်းခြောက်သရောင်းထ အက်ကွဲပျက်စီးမှုများရှိခဲ့သည်။

ရခိုင်ပြည်သည် ဒေသအတွက်အရေးပါသည့် လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းဖြင့် အဓိက တည်မှီ အသက်မွေးသူများပြားပြီး မြေဆီဩဇာကောင်းမွန်သည့် စိုက်ပျိုးမြေအမြောက်အများရှိရာ ဒေသတစ်ခုဖြစ်သည်။

သဘာ၀ဘေးအန္တရာယ်ဆိုးများနှင့်ရာသီဥတုဒဏ်ကိုကာကွယ်ပေးနိုင်သည့် ရခိုင်သစ်တောနှင့်ဒီရေတော ဧရိယာများပြုန်းတီးပျောက်ကွယ်လာခြင်းကြောင့်မိုးရွာသွန်းမှုနည်းပါးခြင်း၊ မိုးခေါင်ခြင်း စသည့် ရာသီဥတု ပြောင်းလဲမှုဖြစ်စဥ်များဖြစ်ပေါ်လာပြီးယခုအခါ ဒေသ၏ အသက် သွေးကြောလုပ်ငန်းဖြစ်သည့် လယ်ယာလုပ်ငန်းကိုပါ ထိခိုက်ပျက်စီး လာခဲ့၇ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သဘာ၀ပတ်ဝန်းကျင်အရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူများကပြောသည်။

သစ်တောများသည်မိုးရွာသွန်းမှုကို အထောက်အကူပြုသလို ရွာသွန်းသောမိုးများကလယ်ယာမြေများကို မြေဆီဩဇာကောင်းမွန်စေကြောင်း၊ မိုးရွာသွန်းမှုနည်းပါးခြင်းမှာသစ်တောပြုန်းတီးလာမှုနှင့် တိုက်ရိုက် သက်ဆိုင်နေကြောင်း အမ်းမြို့ကဒီရေတောနှင့် သဘာ၀ပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းစိုက်ပျိုးရေးဆောင်ရွက်နေသူကိုမျိုးလွင်က နိရဥ္စရာသို့ပြောသည်။

" အထူးသဖြင့်သစ်တောရဲ့ဂေဟစနစ်သည် မြေဆီမြေလွှာအရည်အသွေးကောင်းမွန်ဖို့အတွက်သူက အထောက်အကူပြုတယ်ပေါ့နော်။နောက်ပြီးတော့ ပင်လယ်ထဲကလာတဲ့ မိုးတိမ်တိုက်တွေမိုးရွာသွန်းဖို့အတွက် သစ်တောကထွက်တဲ့အခိုးအငွေ့တွေက အထောက်အကူပြုတယ်။ ဆိုတော့သစ်တောသည် မိုးရွာသွန်းမှုကိုလည်း အထောက်ကူပြုတယ်။နောက်ပြီးမြေဆီမြေလွှာ ကောင်းမွန်ဖို့လည်းအထောက်အကူပြုတယ်။ရေအရင်းအမြစ်ရဖို့လည်း အထောက်အကူပြုတယ်။သစ်တောမရှိတော့အခိုးအငွေ့တွေဖွဲ့မှုနည်းပြီးတော့ မိုးရွာသွန်းမှုအားနည်းတယ်" ဟု သူကပြောသည်။

ရခိုင်ရိုးမပေါ်မှသစ်တောဧရိယာများပျောက်ကွယ်လာခြင်းမှာ ဒေသလိုအပ်ချက်အရမဟုတ်ဘဲနှစ်စဉ် သစ်တန်ချိန်ပေါင်းများစွာ ပြည်ပနိုင်ငံများသို့တင်ပို့ရောင်းချသည့်တရားမဝင်သစ်မှောင်ခို လုပ်ငန်းများကြောင့်ဖြစ်ကြောင်းလည်း ကိုမျိုးလွင်ကထောက်ပြပြောဆိုသည်။

အလားတူရခိုင်ကမ်းရိုးတန်းမှ ဒီရေတောဧရိယာများ ပျောက်ကွယ်လာခြင်းမှာ မီးသွေးဖုတ် လုပ်ငန်းများနှင့်အုတ်ဖိုလုပ်ငန်းများမှ ခုတ်လှဲမှု၊ ပုစွန်နှင့်ငါးမွေးမြူရေကန်များ၏ဒီရေတောများကိုခုတ်ထွင်းရှင်းလင်းကာတိုးချဲ့လုပ်ကိုင်လာမှုတို့ကြောင့် ဖြစ်ကြောင်း သူက ဆက်ပြောသည်။

၇ခိုင်ပြည်နယ်တွင်ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၁ ခုနှစ် ၊ ဖေဖော်ဝါရီလမှ စက်တင်ဘာလအထိတရားမဝင် သစ်တန်ချိန် ၈၉၂ ဒသမ၄၈၈၂ တန် ၊အောက်တို ဘာလမှ ဒီဇင်ဘာလထိ ၂၄၂ ဒသမ ၆၄၅၄ တန်နှင့် ၂၀၂၂ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလတွင် ၄၉၄ ဒသမ ၇၉၅၅ ဖမ်းဆီးမိခဲ့ကြောင်း သစ်တောဦးစီးဌာန၏
စာရင်းအရသိ၇သည်။

ရခိုင်သစ်တောဖုံးလွှမ်းမှုဧရိယာတဖြည်းဖြည်းပျောက်ကွယ်လာသည်နှင့်အမျှ မိုးခေါင်ခြင်း၊ ရေကြီးခြင်းစသည့် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုဖြစ်စဥ်များကိုဒေသနေပြည်သူများ ပိုမိုကြုံတွေ့လာနေ၇ခြင်း ဖြစ်သည်။

၇ခိုင်ပြည်နယ်တွင် သစ်တောဖုံးလွှမ်းမှုကျဆင်းနေသည်ဟုစစ်ကောင်စီ၏ သယံဇာတနှင့် သဘာ၀ ပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးဦးခင်မောင်ရီက ဇူလိုင် ၂ ရက်၊ နံနက်က စစ်တွေရှိ ရခိုင်ပြည်နယ် သစ်တောဦးစီးဌာနညွှန်ကြားရေးမှူးရုံး၌ သစ်တောဦးစီးဌာနမှ ပြည်နယ်၊ ခရိုင်၊မြို့နယ်အဆင့်တာဝန်ရှိသူများနှင့် တွေ့ဆုံစဉ် ပြောဆိုသွားခဲ့သည်။

ယခု မိုးရာသီကာလပြန်လည်စိုက်ပျိုးမည့်သစ်ပင် ၂၀၄,၂၀၀ ကို အထူးတာဝန်တရပ်အနေဖြင့် စိုက်ပျိုး၇မည် ဟုလည်း သူက ပြောဆိုခဲ့သည်။

သို့သော်လည်းရခိုင်သစ်တောဖုံးလွှမ်းမှုကျဆင်းခြင်း(သို့မဟုတ်) သစ်တောဧရိယာများ ပြုန်းတီး ပျောက်ကွယ်လာခြင်းမှာအစိုးရ၏ သစ်တောမူဝါဒနှင့် ဥပဒေအရ စနစ်တကျ ထိန်းသိမ်းမှု မရှိသလောက်နည်းပါးခဲ့၍ဖြစ်သည်ဟုသဘာ၀ပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေး တက်ကြွ လှုပ်ရှားသူများကပြောဆိုကြသည်။(NN-23)

သစ်တောပြုန်းတီးမှုအကျိုးဆက်ကြောင့် ရာသီဥတုဖောက်ပြန်ကာ မိုးခေါင်၍ ရခိုင့်လယ်ယာလုပ်ငန်းထိခိုက်မှုရှိနေ

ဆက်စပ် အကြောင်းအရာများ

နောက်ဆုံးရသတင်းများ