မောင်တောမှာ အခုရက်ပိုင်း ဘာတွေဖြစ်ပွါးခဲ့လဲ

အေးမြတ်ခိုင် နိရဥ္စရာ၊ ဩဂုတ်လ ၇/၂၀၂၄

ရခိုင်ပြည်အနောက်ဘက်နယ်စပ်မြို့၊ မောင်တောတွင် ပြီးခဲ့သည့် ဩဂုတ်လ ၅ ရက်နေ့၌ စစ်ရေး ပဋိပက္ခများကြောင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံဘက်ခြမ်းသို့ ထွက်ပြေးသည့် မွတ်ဆလင်များ ပစ်ခတ်ခံရပြီး အစုလိုက်အပြုံလိုက်ထိခိုက်သေဆုံးသည့် ရုပ်သံဖိုင်များ အွန်လိုင်းပေါ်မှာ ပျံ့နှံ့လာခဲ့သည်။

အဆိုပါ ထိခိုက်သေဆုံးမှုများနှင့် ပတ်သတ်၍ နတ်မြစ်ကိုကူးပြီး ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်သို့စစ်ဘေးရှောင်ရန် စက်လှေစောင့်နေကြစဉ် အာရက္ခတပ်တော် (AA) က ရှော့တိုက်ဒုံးများ (သို့မဟုတ်) ဒရုန်းများဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ပြည်ပရှိ ရိုဟင်ဂျာအရေး လှုပ်ရှားသူအချို့က စွပ်စွဲပြောဆိုထားသည်။

အဆိုပါ ကိစ္စများနှင့်ပတ်သတ်၍ သိရှိနိုင်ရန် မောင်တောဒေသခံများကို နိရဥ္စရာက မေးမြန်း စုံစမ်းခဲ့ရာတွင် ဖြစ်စဉ်မှာ ဩဂုတ်လ ၅ ရက်နေ့ ညနေ ၅ နာရီခန့်မှာ မောင်တောမြို့အထွက်ရှိ ဖေဇီရွာအကျော် နတ်မြစ်အနီးတွင် ဖြစ်ပွါးခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

မောင်တောမြို့ကို စစ်ကောင်စီနှင့် မွတ် ဆလင်လက်နက်ကိုင်များဖြစ်သည့် ARSA/RSO/ARA တို့က ပိတ်ဆို့ထားသဖြင့် မြို့ပြင်သို့ မည်သူမှ သွားလာ၍ မရသည့်အတွက် ဖြစ်စဉ်အသေးစိတ်ကို မသိရှိနိုင်ကြောင်း မောင်တောမြို့မှ အရပ်သားတစ်ဦးက ပြောသည်။

“ရခိုင်ရော၊ မွတ်ဆလင်ရော၊ ဟိန္ဒူရော ဘယ်သူ့ကိုမှ သွားခွင့်မပေးဘူး။ စစ်တပ်နဲ့ပူးပေါင်းနေတဲ့ မွတ်ဆလင်လက်နက်ကိုင်တွေ၊ အာဆာတို့ဘာတို့နဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့မှ ငွေကြေးအမြောက်အများ အကုန်အကျခံရင်တော့ တချို့ မွတ်ဆလင်တွေ ထွက်ပြေးလို့ရကြတယ်။ အခု ဖြစ်သွားတဲ့ ဖြစ်စဉ်ကို ကျနော်တို့ အဲ့ဒီနေ့က ကြားလိုက်ပေမဲ့ ဘယ်သူက ပစ်တယ်။ ဘယ်လောက်သေတယ်ကိုကတော့ မသိနိုင်ပါဘူး” ဟု ပြောသည်။

ယင်းအပြင် ပြည်သူများကို မြို့ပြင်သို့ လုံးဝထွက်ခွင့်မပေးဘဲ လူသားဒိုင်းကာအနေနှင့် ပိတ်လှောင်ထားကာ ခွင့်ပြုချက်မရဘဲ ထွက်ပါက ပစ်သတ်မည်ဟု ခြိမ်းခြောက်မှုများလည်း ရှိကြောင်း အမည်မဖော်လိုသည့် မွတ်ဆလင် ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောသည်။

သို့သော် ARSA/RSO ခေါင်းဆောင်တချို့နှင့် မိသားစုဝင်များ၊ မွတ်ဆလင် လက်နက်ကိုင်များဖြင့် ပူးပေါင်းကာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်သို့ လူပို့နေသည့် ဒေလ်မူဟာမတ်တို့သည် ဩဂုတ်လ ၄ ရက်နေ့တွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်သို့ ထွက်ပြေးသွားပြီဖြစ်ကြောင်း သူက ပြောသည်။

ဩဂုတ်လ ၅ ရက်နေ့တွင် လက်ကျန် မိသားစုဝင်များကို ပို့ဆောင်စဉ် စစ်ကောင်စီနှင့် မွတ်ဆလင် လက်နက်ကိုင်များအကြား သဘောထားကွဲလွဲကာ ပစ်ခတ်မှုဖြစ်ပွါးခဲ့ကြောင်း သူက ဆက်ပြောသည်။

“စစ်တပ်ကရော သူတို့ကပါ မြို့ကထွက်တဲ့ ပြည်သူများကို သတ်ပစ်မယ်လို့ ခြိမ်းခြောက်တာ ရှိတယ်။ ဒါပေမဲ့ သူတို့လူတွေ၊ မိသားစုတွေကတော့ ထွက်သွားကြတယ်။ အဲ့ဒါကို စစ်တပ်က သဘောမတူဘူး။ ဒီပစ်ခတ်မှုတွေက စစ်တပ်နဲ့ သဘောထားကွဲလွဲပြီး ဖြစ်ကြတယ်လို့ သိရတယ်။”

မောင်တောမြို့တွင် အေအေ နှင့် စစ်ကောင်စီတပ်တို့အကြား တိုက်ပွဲများအပြင် မွတ်ဆလင် လက်နက်ကိုင်များ အချင်းချင်းကြားမှာလည်း မကြာမကြာ ထိတွေ့ တိုက်ပွဲများရှိသည့်အတွက် စစ်ရေးပဋိပက္ခများအကြား ဒေသခံများအခက်အခဲဖြစ်နေကြရသည်ဟု ဆိုသည်။

မောင်တောမြို့မှ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်သို့ သွားရန် လက်ရှိမှာ လူ ၁ ဦးလျှင် ကျပ် ၁၀ သိန်းမှ သိန်း ၅၀ အထိပေးမှ သွားလာ၍ရကြောင်း မွတ်ဆလင်များထံမှ သိရသည်။

ယင်းအပြင် မောင်တောမြို့မှ မွတ်ဆလင်များ ထွက်မသွားစေရန် “မောင်တောမြို့ဟာ သင်တို့မြို့ဖြစ်တယ်”၊ ”မောင်တောမြို့ကို သင်တို့ကာကွယ်ရမယ်”၊ ”မောင်တောမြို့က ထွက်သွားဖို့ကို အလာလ်ရှင်မြတ်က သဘောမတူဘူး” စသည့်စာများကို မြို့အနှံ့လိုက်ကပ်မှုများရှိကြောင်း သိရသည်။

ဩဂုတ်လ ၅ ရက်တွင် ဖြစ်ပွါးခဲ့သည့်ကိစ္စများနှင့် ပတ်သက်၍ အာရက္ခတပ်တော် ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးခိုင်သုခကို ဆက်သွယ်ခဲ့ရာ ၄င်းတို့နှင့် လုံးဝ သက်ဆိုင်မှုမရှိကြောင်း ပြောသည်။

“ဒီကိစ္စဖြစ်တာက မွတ်ဆလင် အကြမ်းဖက်အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ စစ်ကောင်စီကြားမှာ တဖက်နဲ့တဖက် မကျေလည်မှုတွေကြောင့် ပစ်ကြခတ်ကြတဲ့ ကိစ္စလို့ ပြောလို့ရတယ်။ ဒါက ကျနော်တို့နဲ့ လုံးဝသက်ဆိုင်မှုမရှိဘူးဗျ။”

နောက်ပြီး “သူတို့အချင်းချင်း ပစ်ကြခတ်ကြလို့ သေတဲ့ကိစ္စကို အေအေကလုပ်တာပါဆိုပြီးတော့မှ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူဆိုတဲ့ အဖွဲ့တွေက နိုင်ငံတကာမှာ ဝါဒဖြန့်နေတာကို တွေ့ရတယ်။ ဒါကတော့ သူတို့လုပ်ထားတဲ့အပြစ်တွေကို ကျနော်တို့ကို လွှဲချတယ်ဆိုတာက တော်တော် ဆိုးဝါးတဲ့ လုပ်ရပ်လို့ ပြောလို့ရတယ်” ဟု ပြောသည်။

အာရက္ခတပ်တော်အနေနှင့် ၄င်းတို့ထံခိုလှုံလာသူများကို လူမျိုး ဘာသာ မခွဲခြားဘဲ ဘေးကင်းလုံခြုံသည့်နေရာကို ပို့ဆောင်ပေးပြီး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိကာ ပြည်သူကို ဦးတည်တိုက်ခိုက်မှုမျိုး ဘယ်တုန်းကမှမလုပ်ခဲ့ကြောင်း ပြောသည်။

လက်ရှိမှာ မောင်တောမြို့အနီး တိုက်ပွဲများ ဆက်လက်ပြင်းထန်လျက်ရှိပြီး ARSA/RSO/ARA တို့က  လူသတ်မှု၊ ပြန်ပေးဆွဲမှု၊ ဓားပြမှု၊ လူကုန်ကူးမှုများ ဆက်တိုက်ရှိနေသည်ဟု ဒေသခံများက ပြောသည်။