အေးမြတ်ခိုင်၊နိရဥ္စရာ၊ စက်တင်ဘာ ၆/၂၀၂၄

အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ်၏ပြောဆိုမှုကို ကြိုဆိုပြီး အပြန်အလှန်အကျိုးပြုမှုနှင့်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများကို မြှင့်တင်မည်ဟု ရက္ခိုင်အမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်/အာရက္ခတပ်တော်(ULA/AA)ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူဦးခိုင်သုခက ပြောသည်။

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကိုရောက်ရှိနေသည့် မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် ပူးလာလ်ဒိုအောမ်မာက စက်တင်ဘာလ ၄ ရက်က ချင်းလူထုနှင့်တွေ့ဆုံပွဲတစ်ခုမှာအာရက္ခတပ်တော် (AA) နှင့်မိတ်ဆွေဖွဲ့ပြီး အတူလက်တွဲ၇မည်ဟု ပြောဆိုမှုအပေါ် ဦးခိုင်သုခကယခုကဲ့သို့ပြောဆိုလိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။

“ဒါဟာ အိမ်နီးချင်းကောင်းပီသတဲ့ပြောဆိုချက်ဖြစ်ပါတယ်။ မီဇိုတွေ၊ ရခိုင်တွေဟာ ရာစု နှစ်ပေါင်းများစွာကုလားတန်မြစ်ရေကို အတူတူသောက်သုံးနေကြတဲ့သူတွေဖြစ်တဲ့အတွက် နိုင်ငံဟိုဖက်ဒီဖက်ခြားနေရင်တောင် တမြေတည်းနေလို့ တရေတည်းသောက်နေတဲ့လူတွေဖြစ်တယ်။ဒါကြောင့် အခုလို မှန်ကန်တဲ့ သဘောထားရှိတာကို ဝမ်းသာပါတယ်။ မီဇိုတော်လှန်ရေး ကာလ တလျောက်လုံးရက္ခိုင်တွေတတ်နိုင်သမျှအကူအညီပေးခဲ့ကြတာတွေရှိတယ်။ ရှေ့ဆက်ပြီးတော့လည်းရခိုင်တွေအနေနဲ့ မီဇိုးတွေနဲ့ ချစ်ခင်ရင်းနှီးစွာ အပြန်အလှန်အကျိုးပြုမှုတွေနဲ့ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု တွေကို ဆက်ပြီးမြှင့်တင်သွားဖို့ရည်ရွယ်ချက်ရှိပါတယ်” ဟုပြောသည်။

၁၉၇၀ ကျော်က အိန္ဒိယဗဟိုအစိုးရကို တော်လှန်စဉ်  မီဇိုတော်လှန်ရေးသမားများသည် ရခိုင်ပြည်တွင် ဝင်ရောက်ခိုလှုံခဲ့ကြပြီး ရခိုင်လူမျိုးများက တတ်နိုင်သမျှ ကူညီခဲ့မှုများလည်း ရှိခဲ့သလို ရှေ့ဆက်လည်း ချစ်ခင်ရင်းနှီးစွာအပြန်အလှန်ကျိုးပြုမှုများနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများကိုမြှင့်တင်သွားရန် ရည်ရွယ်ချက်ရှိကြောင်း ၎င်းကပြောဆိုသည်။

ပလက်၀ဒေသကို အာရက္ခတပ်တော်ကသိမ်းပိုက်ပြီးနောက် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ထဲမှ ကုန်ပစ္စည်းများကို၇ခိုင်သို့ တင်သွင်းကာ ကုန်သွယ်နေကြသည်။

သို့သော်အေအေက မဟာမိတ်ချင်းညီနောင်အဖွဲ့များအား ချင်းပြည်မြို့သိမ်း တိုက်ပွဲများတွင်ကူညီတိုက်ပေးပြီးနောက် မီဇိုရမ်ပြည်နယ်၊ လောင်တလိုင်ခရိုင်မှ ဗဟိုလိုင် လူငယ်အဖွဲ့က ချင်းပြည်တွင်းရေးကို ဝင်ရောက်စွပ်ဖက်သည်ဟုဆိုကာ၇ခိုင်ကုန်သည်များကို ကုန်သွယ်ခွင့် ပိတ်ပင်မှုများပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ဗဟိုလိုင်လူငယ်အဖွဲ့၏ ကန့်သတ်ပိတ်ပင်မှုကြောင့် ချင်းပြည်၊ ပလက်၀ နှင့် ရခိုင်ပြည်အတွင်း ကုန်စည်စီးဆင်းမှုပြတ်တောက်သွားပြီး စက်သုံးဆီ နှင့် အခြေခံစားသောက်ကုန်များမှာလည်းဈေးအဆမတန် မြင့်တက်ခဲ့၇သည်။

ယင်းကြောင့် မီဇိုရမ်နှင့်အာရက္ခတပ်တော်တို့အကြား ပူးပေါင်းလက်တွဲမည့်အရေးကို ဝမ်းသာ ကြိုဆိုသည်ဟု မြောက်ဦးမြို့နယ်မှကုန်သည်တစ်ဦးက ပြောသည်။

"နောက်ကိစ္စက ဘာမှန်းမသိပေမဲ့အချင်းချင်းပြေလည်တယ်။ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်တယ်ဆိုတာ ကောင်းတဲ့ကိစ္စပဲ။နယ်စပ်ဒေသတွေဖြစ်တဲ့အတွက် ဒါဟာ အရမ်းအရေးကြီးတဲ့ကိစ္စပါ။ ဝမ်းသာပါတယ"

လက်ရှိမှာမီဇိုရမ်ပြည်နယ်မှ တာဝန်ရှိသူများနှင့် အာရက္ခတပ်တော်တို့ကြား တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးမှုများလည်း ရှိသည်ဟု သိ၇သည်။

ယင်းအပြင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ၄၈၄ သန်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံထားသည့် လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး ခက်ခဲသောအိန္ဒိယနိုင်ငံ အရှေ့မြောက်ဘက် ကုန်းတွင်းပိတ်ဒေသများအတွက် ပင်လယ် ထွက်ပေါက်ရစေမည့်ကုလားတန်မြစ်ကြောင်းဘက်စုံသယ်ယူပို့ဆောင်ရေး စီမံကိန်းသည်လည်း မီဇိုရမ် နှင့် ရခိုင်ဆက်ဆံရေးအပေါ် အဓိကကျသည့် စီမံကိန်းဖြစ်သည်။

၂၀၁၈ခုနှစ် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) အစိုး၇လက်ထက်မှာ စတင်ခဲ့သည့် အဆိုပါပလက်၀-ဇိုရမ်ပူလမ်းကို ကိုဗစ် ကပ်ရောဂါနှင့်ဒေသမတည်ငြိမ်မှုတို့ကြောင့် ၂၀၂၀ ခုနှစ်တွင် ရပ်နားခဲ့၇ပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်နှစ်ဆန်းပိုင်းတွင် ပြန်လည် စတင်ခဲ့သည်။

သို့သော်စစ်ရေးအခြေအနေများကြောင့် ပြန်လည်ရပ်နားခဲ့၇ပြီး အေအေက ပလက်၀ကိုသိမ်းပိုက်ပြီးနောက်မှာ ပြန်လည်စတင်နိုင်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ စီမံကိန်းနှင့်ပတ်သက်ပြီးဖေဖော်ဝါရီ ၂၉ ရက်က အိန္ဒိယနိုင်ငံ မီဇိုရမ်ပြည်နယ် လွှတ်တော်အမတ် Vanlalvena နှင့် AA တို့ နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်တွင်တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးမှုရှိခဲ့သည်။

(ဓါတ်ပုံ-VOC)