ကော့သောင်တွင်ဖမ်းမိသည့် ဘင်္ဂလီ ၁၇ဝကျော်အား ရခိုင်သို့ပြန်ပို့ခြင်းမှာ ဆက်စပ်မှုရှိ၍ ပြန်ပို့ခြင်းဟု ရခိုင်နယ်လုံဝန်ကြီးပြော

ချစ်အိလှိုင်
နိရဥ္စရာ၊ ဇန်နဝါရီ ၉/ ၂ဝ၂ဝ

ကော့သောင်တွင် ဖမ်းမိထားသည့် ဘင်္ဂလီလူမျိုး ၁၇၂ ဦးအား ရခိုင်သို့ ပြန်ပို့ရခြင်းမှာ ဒေသချင်း ဆက်စပ်မှုရှိနေ၍ ပြန်ပို့ရခြင်းဖြစ်သည်ဟု ရခိုင်ပြည်နယ် နယ်လုံဝန်ကြီး ဗိုလ်မှူးကြီးမင်းသန့်က နိရဥ္စရာ သတင်းဌာနသို့ ပြောဆိုသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ် နယ်လုံဝန်ကြီး ဗိုလ်မှူးကြီး မင်းသန့်က “ သူတို့ကို ရခိုင်ကိုပို့တယ်ဆိုတာက ရခိုင်နဲ့ ဘင်္ဂလားဒေရှ့် ဘက်က လူတွေနဲ့ဆက်စပ်နေတာကို အဲဒီတော့ သူ့နေရာသူ ပြန်ပို့တာ။ သူတို့တွေအထဲမှာ ရခိုင်ကတင် မဟုတ်ဘူး။ ဘင်္ဂလားဒေရှ့်ဘက်ကလူတွေလည်းပါတယ်” ဟု နိရဥ္စရာသတင်းဌာနအားပြောသည်။

၄င်းဘင်္ဂလီ ၁၇၂ ဦးသည် မလေးရှားနိုင်ငံသို့ထွက်ခွာနေသောစက်လှေဖြင့် ထွက်ခွာလာစဉ်  မြန်မာ့ရေပိုင်နက် ကော့သောင်မြို့နယ်၊ သံကျွန်း(ရေမိုင်- ၁၃၅မိုင်)တွင် ၂ဝ၁၉ခုနစ် ဒီဇင်ဘာလ (၁၅) ရက်နေ့က  မြန်မာ့တပ်မတော် (ရေ)မှ ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ဇာဒက်ငယ်ကျွန်းအနီး ဂျပန်အော်တွင် ၎င်းတို့ကို ထိန်းသိမ်းထားခဲ့သည်။ 

၎င်းနောက် ဇန်နဝါရီ ၈ရက်နေ့က ၎င်းတို့အား ရေကြောင်းဖြင့် ရခိုင်ပြည်နယ် စစ်တွေမြို့သို့ ပို့ဆောင်ထားသည်ဟု သိရသည်။

“ သူတို့ကဒီကိုမရောက်သေးဘူး။ စစ်တွေကတော့ နည်းနည်းလေးဘဲပါတာပါ။ ၁၅ ယောက်လား ၁၇ ယောက် လားမသိဘူး။ ကျန်တာမောင်တောဘက်ကပါတယ်။ ဘင်္ဂလားဒေရှ့်ဘက်ကပါတယ်။ ဘင်္ဂလားဒေရှ့် ဒုက္ခသည် စခန်းကပါတယ်။ စစ်တွေက လူတွေကို စစ်တွေမှာခေါ်ထားလိုက်ပြီး ကျန်တဲ့အဖွဲ့ UEHRD အစီစဉ်နဲ့လက်ခံမှာ။ UEHRD အစီစဉ်နဲ့ လက်ခံတယ်ဆိုတာကဘောင်နဲ့ စည်းကမ်းနဲ့ ညီတဲ့လူတွေကိုဘဲ လက်ခံတာ။ ဘောင်နဲ့ စည်းကမ်းနဲ့  မညီဘူးဆိုရင် လက်မခံဘူး” နယ်လုံဝန်ကြီး ဗိုလ်မှူးကြီးမင်းသန့်က ပြောသည်။

စစ်တွေမြို့နယ် ပြည်နယ် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်ဦးကျော်ဇောဦးက “ ဒီဘင်္ဂလီကိစ္စဟာ စံနစ်တစ်ခုအနေနဲ့ အတိကျသွားရမယ့် အနေထားဖြစ်နေပါပြီ။ ဒီဘင်္ဂလီတွေဟာ ဒီဘက်က နယ်စပ်မလုံခြုံမှုမှာ ခိုးဝင်လာတွေ အများကြီး ရှိတယ်။ လူဝင်မှု ကြီးကြပ်ရေး ပြသနာဖြစ်တယ်။ ကျွန်တော်တို့က လက်မခံရင်မရဘူးဆိုပြီး နိုင်ငံတကာက ဖိအားနေတဲ့အချိန်မှာ ကျွန်တော်တို့ စနစ်တကျ ဘာလုပ်သင့်လဲဆိုရင် တစ်အချက်က မြန်မာနိုင်ငံသား ဥပဒေအရ စိစစ်ပြီး နိုင်ငံသား ဖြစ်ခွင့်ရှိတဲ့လူတွေကို ဖြစ်ခွင့်ပေးပေါ့။ အဲဒီပေးပြီး နိုင်ငံသားဖြစ်သွားတဲ့လူတွေကိုလည်း ရခိုင်ပြည်နယ်မှ သာမဟုတ် မြန်မာတစ်နိုင်ငံလုံးကို သွားခွင့်ပြုသင့်တယ်” ဟု ပြောဆိုသည်။ 

၎င်းပြင်သူက “ နံပါတ် ၂ အချက်က နိုင်ငံသား ဥပဒေအရသော်လည်းကောင်း၊ ဥပဒေ မဟုတ်ဘဲသော်လည်းကောင်း လက်ခံရမယ်ဆိုပြီး နိုင်ငံတကာက ဖိအားပေးနေတာတွေရှိနေတဲ့ ကာလမှာ စစ်မှန်တဲ့ပြည်ထောင်စုတစ်ခုအနေနဲ့ တရားမဝင် ဝင်ရောက်နေတဲ့ ဘင်္ဂလီတွေကို ယာယီဖြန့်ခွဲချထားသင့်တယ်။ ယာယီနေရာချထားတယ်ဆိုတဲ့ အဆင့်ကနေ ဒီဘင်္ဂလီတွေကို မြန်မာနိုင်ငံ အနှံ့အပြားမှာ အချိုးကျ နေရာချထားဖို့ စဉ်းစားသင့်တယ်” ဟု ဆက်လက် ပြောဆိုသည်။ 

ဘင်္ဂလားဒေရှ့်ကို ရောက်ရှိနေသည် နေရပ်စွန့်ခွာသူ ၃၄၅ဝ ကျော်ကို ၂ဝ၁၉ခုနစ် သြဂုတ်လ ၂၂ ရက်နေ့တွင် မြန်မာဘက်သို့လွှဲပြောင်းပေးမည်ဆိုသည့်အတွက် မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရမှ မောင်တောမြို့နယ်တောင်ပြိုလက်ဝဲ လက်ခံရေးစခန်းမှ စောင့်ဆိုင်းခဲ့ကြသော်လည်း ပြန်လာသူ တစ်ယောက်မှ မရှိခဲ့ကြောင်းသိရသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ် မောင်တောဒေသတွင် ၂ဝ၁၇ ခုနစ်က ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ပဋိပက္ခများကြောင့် ဘင်္ဂလီ လူဦးရေ ၇ သိန်းနီးပါး ဘင်္ဂလားဒေရှ့်နိုင်ငံသို့ ထွက်ပြေးခဲ့ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂမှ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

--------------------------

Unicode:

ကော့သောငျတှငျဖမျးမိသညျ့ ဘငျ်ဂလီ ၁ရဝကြျောအား ရခိုငျသို့ပွနျပို့ခွငျးမှာ ဆကျစပျမှုရှိနေ၍ ပွနျပို့ခွငျးဟု  ရခိုငျနယျလုံဝနျကွီးပွော

ခစြျအိလှိုငျ
နိရဉ်စရာ၊ ဇနျနဝါရီ ၉/ ၂ဝ၂ဝ

ကော့သောငျတှငျဖမျးမိထားသညျ့  ဘငျ်ဂလီလူမြိုး ၁၇၂ ဦးအား ရခိုငျသို့ ပွနျပို့ရခွငျးမှာ ဒသေခငြျး ဆကျစပျမှုရှိနေ၍ ပွနျပို့ရခွငျးဖွစျသညျဟု  ရခိုငျပွညျနယျ နယျလုံဝနျကွီး ဗိုလျမှူးကွီးမငျးသနျ့က နိရဉ်စရာ သတငျးဌာနသို့ ပွောဆိုသညျ။

ရခိုငျပွညျနယျ နယျလုံဝနျကွီး ဗိုလျမှူးကွီး မငျးသနျ့က “ သူတို့ကို ရခိုငျကိုပို့တယျဆိုတာက ရခိုငျနဲ့ ဘငျ်ဂလားဒရျှေ့ ဘကျက လူတှနေဲ့ဆကျစပျနတောကို အဲဒီတော့ သူ့နရောသူ ပွနျပို့တာ။ သူတို့တှအေထဲမှာ ရခိုငျကတငျ မဟုတျဘူး။ ဘငျ်ဂလားဒရျှေ့ဘကျကလူတှလေညျးပါတယျ” ဟု နိရဉ်စရာသတငျးဌာနအားပွောသညျ။

၄ငျးဘငျ်ဂလီ ၁၇၂ ဦးသညျ မလေးရှားနိုငျငံသို့ထှကျခှာနသေောစကျလှဖွေငျ့ ထှကျခှာလာစဉျ  မွနျမာ့ရပေိုငျနကျ ကော့သောငျမွို့နယျ၊ သံကြှနျး(ရမေိုငျ- ၁၃၅မိုငျ)တှငျ ၂ဝ၁၉ခုနစျ ဒီဇငျဘာလ (၁၅) ရကျနေ့က  မွနျမာ့တပျမတျော (ရေ)မှ ဖမျးဆီးရမိခဲ့ခွငျးဖွစျပွီး ဇာဒကျငယျကြှနျးအနီး ဂပြနျအျောတှငျ ၎င်းငျးတို့ကို ထိနျးသိမျးထားခဲ့သညျ။ 

၎င်းငျးနောကျ ဇနျနဝါရီ ၈ရကျနေ့က ၎င်းငျးတို့အား ရကွေောငျးဖွငျ့ ရခိုငျပွညျနယျ စစျတှမွေို့သို့ ပို့ဆောငျထားသညျဟု သိရသညျ။

“ သူတို့ကဒီကိုမရောကျသေးဘူး။ စစျတှကေတော့ နညျးနညျးလေးဘဲပါတာပါ။ ၁၅ ယောကျလား ၁၇ ယောကျ လားမသိဘူး။ ကနြျတာမောငျတောဘကျကပါတယျ။ ဘငျ်ဂလားဒရျှေ့ဘကျကပါတယျ။ ဘငျ်ဂလားဒရျှေ့ ဒုက်ခသညျ စခနျးကပါတယျ။ စစျတှကေ လူတှကေို စစျတှမှောချေါထားလိုကျပွီး ကနြျတဲ့အဖှဲ့ UEHRD အစီစဉျနဲ့လကျခံမှာ။ UEHRD အစီစဉျနဲ့ လကျခံတယျဆိုတာကဘောငျနဲ့ စညျးကမျးနဲ့ ညီတဲ့လူတှကေိုဘဲ လကျခံတာ။ ဘောငျနဲ့ စညျးကမျးနဲ့  မညီဘူးဆိုရငျ လကျမခံဘူး” နယျလုံဝနျကွီး ဗိုလျမှူးကွီးမငျးသနျ့က ပွောသညျ။

စစျတှမွေို့နယျ ပွညျနယျ လှှတျတျောကိုယျစားလှယျဦးကြျောဇောဦးက “ ဒီဘငျ်ဂလီကိစ်စဟာ စံနစျတစျခုအနနေဲ့ အတိကသြှားရမယျ့ အနထေားဖွစျနပေါပွီ။ ဒီဘငျ်ဂလီတှဟော ဒီဘကျက နယျစပျမလုံခွုံမှုမှာ ခိုးဝငျလာတှေ အမြားကွီး ရှိတယျ။ လူဝငျမှု ကွီးကွပျရေး ပွသနာဖွစျတယျ။ ကြှနျတျောတို့က လကျမခံရငျမရဘူးဆိုပွီး နိုငျငံတကာက ဖိအားနတေဲ့အခြိနျမှာ ကြှနျတျောတို့ စနစျတကြ ဘာလုပျသငျ့လဲဆိုရငျ တစျအခကြျက မွနျမာနိုငျငံသား ဥပဒအေရ စိစစျပွီး နိုငျငံသား ဖွစျခှငျ့ရှိတဲ့လူတှကေို ဖွစျခှငျ့ပေးပေါ့။ အဲဒီပေးပွီး နိုငျငံသားဖွစျသှားတဲ့လူတှကေိုလညျး ရခိုငျပွညျနယျမှ သာမဟုတျ မွနျမာတစျနိုငျငံလုံးကို သှားခှငျ့ပွုသငျ့တယျ” ဟု ပွောဆိုသညျ။ 

၎င်းငျးပွငျသူက “ နံပါတျ ၂ အခကြျက နိုငျငံသား ဥပဒအေရသျောလညျးကောငျး၊ ဥပဒေ မဟုတျဘဲသျောလညျးကောငျး လကျခံရမယျဆိုပွီး နိုငျငံတကာက ဖိအားပေးနတောတှရှေိနတေဲ့ ကာလမှာ စစျမှနျတဲ့ပွညျထောငျစုတစျခုအနနေဲ့ တရားမဝငျ ဝငျရောကျနတေဲ့ ဘငျ်ဂလီတှကေို ယာယီဖွနျ့ခှဲခထြားသငျ့တယျ။ ယာယီနရောခထြားတယျဆိုတဲ့ အဆငျ့ကနေ ဒီဘငျ်ဂလီတှကေို မွနျမာနိုငျငံ အနှံ့အပွားမှာ အခြိုးကြ နရောခထြားဖို့ စဉျးစားသငျ့တယျ” ဟု ဆကျလကျ ပွောဆိုသညျ။ 

ဘငျ်ဂလားဒရျှေ့ကို ရောကျရှိနသေညျ နရေပျစှနျ့ခှာသူ ၃၄၅ဝ ကြျောကို ၂ဝ၁၉ခုနစျ သွဂုတျလ ၂၂ ရကျနေ့တှငျ မွနျမာဘကျသို့လှှဲပွောငျးပေးမညျဆိုသညျ့အတှကျ မွနျမာနိုငျငံအစိုးရမှ မောငျတောမွို့နယျတောငျပွိုလကျဝဲ လကျခံရေးစခနျးမှ စောငျ့ဆိုငျးခဲ့ကွသျောလညျး ထိုနေ့က ပွနျလာသူ တစျယောကျမှ မရှိခဲ့ကွောငျးသိရသညျ။

ရခိုငျပွညျနယျ မောငျတောဒသေတှငျ ၂ဝ၁၇ ခုနစျက ဖွစျပှားခဲ့သညျ့ ပဋိပက်ခမြားကွောငျ့ ဘငျ်ဂလီ လူဦးရေ ၇ သိနျးနီးပါး ဘငျ်ဂလားဒရျှေ့နိုငျငံသို့ ထှကျပွေးခဲ့ကွောငျး ကုလသမဂ်ဂမှ ထုတျပွနျခဲ့သညျ။