“စောစောအလံဖြူထောင်ရင် စောစော အသက်ရှင်ကျန်ပြီး မိသားစုဆွေမျိုးတွေနဲ့တွေ့ဆုံရမှာဖြစ်သလို၊ အလံဖြူမထောင်ရင် ပျော်စရာကောင်းတဲ့ နှစ်သစ်ကူးလည်းဖြစ်မှာမဟုတ်ဘူး”

“စောစောအလံဖြူထောင်ရင် စောစော အသက်ရှင်ကျန်ပြီး မိသားစုဆွေမျိုးတွေနဲ့တွေ့ဆုံရမှာဖြစ်သလို၊ အလံဖြူမထောင်ရင် ပျော်စရာကောင်းတဲ့ နှစ်သစ်ကူးလည်းဖြစ်မှာမဟုတ်ဘူး”

အမ်းမြို့နယ်အတွင်းရှိအနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်အပါအဝင် ရခိုင်ပြည်နယ်၏ မြို့နယ်အများစုကိုသိမ်းပိုက်ထိန်းချုပ်ထားသည့် အာရက္ခတပ်တော် (ULA/AA) ၏ စစ်ကောင်စီလက်အောက်ခံတပ်ဖွဲ့ဝင်များအား သတိပေးဖိတ်ခေါ်ချက်ဖြစ်သည်။ အာရက္ခတပ်တော် စစ်ဦးစီးချုပ်ဖြစ်သူဗိုလ်ချုပ်ထွန်းမြတ်နိုင်၏ “ကျနော်တို့က တရားလည်းရှိတယ်။ ဓားလည်းရှိတယ်။ပြတ်ပြတ်သားသား တုန့်ပြန်ရဲတဲ့ခွန်အားရှိပါတယ်” ဟူသော ပြောဆိုချက်ကိုပြန်လည်သတိရစေပါသည်။

ယခုတပတ်BNI-Myanmar Peace Monitor ၏အပတ်စဉ်သတင်းသုံးသပ်ချက်တွင် ULA/AA ၏ စစ်ရေးအောင်မြင်မှုများနှင့် စစ်ရေးစစ်နယ်အရွေ့အပြောင်းများကို အကြောင်းအချက်များ၊ အချက်အလက်များအပေါ် အခြေပြုကာချဉ်းကပ်တင်ပြသွားပါမည်။

ULA/AA ၏စစ်ရေးအောင်မြင်မှုများ

အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီ၏အမ်းမြို့နယ်အခြေစိုက် အနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် (နပခ) ကို ၂၀၂၄ ခုနှစ်ဒီဇင်ဘာလ၂၀ ရက် မွန်းလွဲပိုင်းတွင် အာရက္ခတပ်တော် (ULA/AA) က အပြီးသတ်သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ပြီးနပခ ဒု- တိုင်းမှူး ဗိုလ်မှူးချုပ်သောင်းထွန်းနှင့် တိုင်းစစ်ဦးစီးဗိုလ်မှူးချုပ်ကျော်ကျော်သန်းတို့ကို အရှင်ဖမ်းမိခဲ့ပါသည်။

နပခ ဒု- တိုင်းမှူး ဗိုလ်မှူးချုပ်သောင်းထွန်းနဲ့ တိုင်းစစ်ဦးစီးဗိုလ်မှူးချုပ်ကျော်ကျော်သန်းတို့ကို အရှင်ဖမ်းမိထားတဲ့ ဓာတ်ပုံ

ထိုနေ့မနက်ပိုင်းတွင်ပင် ဂွမြို့အနီးရှိ စစ်ကောင်စီ၏ ခြေမြန်တပ်ရင်း (ခမရ) – ၅၆၃တပ်ရင်းကို ULA/AA ကတိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ပြီး ဂွမြို့နယ်တစ်ခုလုံးကိုသိမ်းပိုက်ထိန်းချုပ်နိုင်ရေးအတွက် ဆက်လက်ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်လျက်ရှိပါသည်။ ULA/AA၏ ဒီဇင်ဘာလ ၂၁ရက်နေ့ ထုတ်ပြန်ချက်အရ ဂွမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲအတွက် အရှိန်အဟုန်မြှင့်ထိုးစစ်ဆင်နေကြောင်းနှင့် စစ်ကောင်စီဘက်မှလည်း ရန်ကုန်တိုင်းနှင့်ဧရာဝတီတိုင်းအပါအဝင် နေရာစုံမှ စစ်ကူတပ်များ ဖြည့်တင်းနေရသည်ဟု ဆိုပါသည်။ဂွမြို့နယ်သည်လည်း မကြာခင်ရက်များအတွင်း စစ်ကောင်စီ လက်လွှတ်ဆုံးရှုံးတော့မည့်ရခိုင်ပြည်နယ်၏ တောင်ဘက်အကျဆုံး မြို့တစ်မြို့ဖြစ်သည်ဟုလည်း ULA/AA က ဆိုပါသည်။

၁၀၂၇စစ်ဆင်ရေးနှင့်အတူ ရခိုင်ပြည်နယ်နှင့် ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝဒေသအတွင်းစစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ အရှိန်အဟုန်ဖြင့် လုပ်ဆောင်လာခဲ့သည့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်နိုင်ဝင်ဘာလ ဆန်းပိုင်းမှ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၂၃ ရက်အထိ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း (၁၈)မြို့၊ ချင်းပြည် နယ်အတွင်း (၂) မြို့၊ စုစုပေါင်း (၂၀) မြို့အထိအာဏာသိမ်းစစ်အုပ်စုထံမှ သိမ်းပိုက်ထိန်း ချုပ်နိုင်ခဲ့ပါသည်။ လေ့လာတွေ့ရှိချက်အရ ULA/AAမှသိမ်းပိုက်ထိန်းချုပ်ထားသည့် မြို့ပေါင်း (၂၀) ထဲတွင် မြို့နယ်အဆင့်ရှိ မြို့ (၁၄)မြို့ပါဝင်နေပြီး ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း (၁၃) မြို့နယ်နှင့် ချင်းပြည်နယ်အတွင်းတစ်မြို့နယ်တို့ ဖြစ်ပါသည်။ ထို့အပြင် ပလက်ဝ၊တောင်ကုတ်၊ မြောက်ဦး၊ သံတွဲ၊မောင်တောနှင့် အမ်းမြို့နယ်တို့သည် ခရိုင်အဆင့် ဌာနဆိုင်ရာများရုံးဆိုက်ရာမြို့များ ဖြစ်နေပါသည်။

မြို့နယ်(၁၇) ခုသာ ရှိသည့် ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း မြို့နယ် (၁၃) ခုကို စစ်ရေးအရသိမ်းပိုက်ထိန်းချုပ်ထားနိုင်ခဲ့သည့် အာရက္ခတပ်တော်၏ စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများသည်ဆက်လက်အသက်ဝင်နေဆဲဖြစ်ပြီး ပဲခူးတိုင်း ပြည်ခရိုင်အတွင်းရှိဥသျှစ်ပင်မြို့နယ်နှင့် အလွန်နီးစပ်သည့် တောင်ကုတ်မြို့နယ်၊ စစ်ကောင်စီ၏လက်နက်စက်ရုံများ အခြေစိုက်ရာ မကွေးတိုင်းအတွင်း ဝင်ရောက်နိုင်သည့်အမ်းမြို့နယ်တို့အား သိမ်းပိုက်ထိန်းချုပ်ထားနိုင်ခြင်းတို့သည်နယ်နမိတ်ချင်းထိစပ်နေသည့် ဒေသများအတွင်း စစ်ရေးစစ်နယ် အရွေ့အပြောင်းများကိုမြင်တွေ့ရဖွယ် ရှိနေပါသည်။

ဒေသတွင်းစစ်ရေးစစ်နယ် အရွေ့အပြောင်းများ

ULA/AA ၏ထုတ်ပြန်ချက်ပါအတိုင်း ရခိုင်ပြည်နယ် တောင်ဘက်အစွန်ဆုံးမြို့ဖြစ်သည့်ဂွမြို့နယ်ကိုသာ အာဏာသိမ်းစစ်အုပ်စုအနေဖြင့် လက်လွှတ်ဆုံးရှုံးရပါကဂွမြို့နယ်နှင့် နယ်နမိတ်ချင်းထိစပ်နေပြီး စစ်ရေးပဋိပက္ခဖြစ်စဉ်များနည်းပါးနေသေးသော ဧရာဝတီတိုင်းအတွင်း စစ်ငွေ့စစ်ရိပ် ကူးစပ်လာနိုင်ချေအလွန်များသည်ဟု ဆိုရပါမည်။

အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG) ၏ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန (MOD)၊တောင်ပိုင်းစစ်ဒေသ၊ အမှတ် (၂) စစ်ဒေသခွဲ၏ ကွပ်ကဲအုပ်ချုပ်မှုကိုခံယူကာတိုင်းစစ်ဌာန (ဧရာဝတီ) ကို စစ်ကြောင်း၊ တပ်ရင်း၊ ဗျူဟာများဖြင့်အဆင့်ဆင့်ဖွဲ့စည်းထားပြီဖြစ်ကြောင်း ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၁၂ ရက်တွင်တိုင်းစစ်ဌာန (ဧရာဝတီ) က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ စစ်အာဏာရှင်စနစ် ချုပ်ငြိမ်းရေးအတွက်ဧရာဝတီမြေသို့ ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်ကာ မဟာမိတ်တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးအဖွဲ့ (ERO) များနှင့် လက်တွဲပူးပေါင်းပြီးတိုက်ပွဲဝင်နေပြီဟုလည်း ဆိုပါသည်။

NUG ယာယီသမ္မတဒူဝါလရှီးလကလည်းစစ်ကောင်စီ၏ အနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်ကို သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့မှုအတွက်ဂုဏ်ပြုသဝဏ်လွှာပေးပို့ခဲ့ပြီး အာရက္ခတပ်တော် (ULA/AA) နှင့်အတူ မြန်မာပြည်သူတစ်ရပ်လုံးလွတ်မြောက်ရေးနှင့် စစ်အာဏာရှင် အဆုံးသတ်ရေးအတွက် လက်တွဲပူးပေါင်းသွားမည်ဟုဒီဇင်ဘာလ ၂၂ ရက်တွင် ကတိပြုထုတ်ပြန်ခဲ့ပါသည်။

၂၀၂၄ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂၁ ရက်၊ ၂၂ ရက်နေ့များတွင်တော့ ULA/AA ၏ မဟာမိတ်များဖြစ်သော ချင်းညီနောင် (CB)အဖွဲ့သည်ချင်းပြည်နယ် မင်းတပ်မြို့နှင့် ကန်ပက်လက်မြို့တို့အား အာဏာသိမ်းစစ်အုပ်စုထံမှသိမ်းပိုက်ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်။ အဆိုပါ မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲများအတွင်းချင်းဒေသတွင်း တော်လှန်ရေးတပ်များနှင့်အတူ Yaw Defense Force (YDF)၊ YawArmy (YA) နှင့် NUG-MODလက်အောက်မှပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် မုံရွာခရိုင်တပ်ရင်း (၃) တို့က ပူးပေါင်းပါဝင်ခဲ့ပြီးအာရက္ခတပ်တော်က လက်နက်ခဲယမ်းနှင့် စစ်ရေးအကူအညီများ ထောက်ကူပံ့ပိုးခဲ့သည်ဟုဆိုပါသည်။

ယခုအခါမြို့နယ် (၉) မြို့နယ်သာရှိသော ချင်းပြည်နယ် ဧရိယာ၏ (၈၅) ရာခိုင်နှုန်းခန့်ကိုချင်းညီနောင်အဖွဲ့ (CB)၊ချင်းပြည်ကောင်စီ (CC) နှင့်အာရက္ခတပ်တော် (AA) တို့ကထိန်းချုပ်ထားနိုင်ပြီဟုလည်း ဆိုပါသည်။

ဆိုရသော်အာရက္ခတပ်တော် ULA/AA အနေဖြင့်၎င်းတို့ရည်မှန်းထားသည့်အတိုင်း ရခိုင်ပြည်နယ်တဝှမ်းလုံးကို စစ်ကောင်စီထံမှထိမ်းချုပ်သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ပါက ရခိုင်ပြည်နယ်နှင့် နယ်နမိတ်ချင်းထိစပ်နေသည့်ချင်းပြည်နယ်၊ မကွေးတိုင်း၊ ဧရာဝတီတိုင်းနှင့် ပဲခူးတိုင်းအတွင်းရှိမဟာမိတ်တော်လှန်ရေးအင်အားစုများအတွက် လက်နက်ခဲယမ်းမှအစ စစ်ရေးစစ်ရာများတွင်အထောက်အကူပြုလာနိုင်ကြောင်း မင်းတပ်မြို့သိမ်းဖြစ်စဉ်က သက်သေပြလျက်ရှိပါသည်။

ဗိုလ်ချုပ်ထွန်းမြတ်နိုင်ကိုယ်တိုင်ကလည်းသိပ်မကြာခင်သောကာလတွင် မြန်မာပြည်အလယ်ပိုင်းရှိ တော်လှန်ရေးအင်အားစုများ၏လှုပ်ရှားမှုကို ယခင်ထက် ပိုမိုမြင်တွေ့လာရမည်ဟု ယုံကြည်ထားပါသည်။

သုံးသပ်တင်ပြချက်

ရှမ်းမြောက်ဒေသတွင်စတင်ခဲ့သည့် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးနှင့်အတူ ဆန့်ထွက်လာသည့် အာရက္ခတပ်တော် (AA) ၏စစ်ရေးအောင်မြင်မှုကိုကြည့်လျှင် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁၄ ရက်နေ့ပလက်ဝမြို့သိမ်းဖြစ်စဉ်မှသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂၀ ရက် အမ်းမြို့သိမ်းစဉ်အထိမြို့ပေါင်း (၂၀) ကို တစ်နှစ်တာအတွင်း သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ခြင်းသည်အလွန်ထင်ရှားသည့် အောင်မြင်မှုဟု ဆိုနိုင်သည်။ တဆက်တည်းတွင်မြောက်ပိုင်းညီနောင်မဟာ မိတ် (၃) ဖွဲ့ (3BH) ကဲ့သို့သော အားကောင်းသည့် စစ်ရေးအရစုဖွဲ့မှု၊ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများနှင့် နွေဦးတော်လှန်ရေးကာလအတွင်းတွင်မှပေါက်ဖွားလာခဲ့ကြသည့် နယ်မြေဒေသအလိုက် လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးအင်အားစုများအားစစ်ရေးစစ်ရာ၊ လက်နက်ခဲယမ်းအထိ ထောက်ကူပံ့ပိုးပေးမှုများသည် အထက်တွင်ရရှိထားသည့်အောင်မြင်မှုများကို ပိုမိုခန့်ထည်စေခဲ့သည်ဟု ဆိုရမည်ဖြစ်သည်။

အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG) နှင့်နိုင်ငံရေးအရရော၊ စစ်ရေးအရပါ တရားဝင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများမမြင်တွေ့ရသေးသည့်တိုင် ဗိုလ်ချုပ်ထွန်းမြတ်နိုင်ဦးဆောင်သည့် အာရက္ခတပ်တော်သည်စစ်အာဏာရှင်စနစ် ချုပ်ငြိမ်းရေးနှင့် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေးကိုမျက်ကွယ်ပြုထားသည့် လုပ်ဆောင်ချက်မျိုး မမြင်တွေ့ရသေး ပေ။ရခိုင်အမျိုးသားရေးဆိုင်ရာ ရက္ခိတလမ်းစဉ်၊ ရက္ခိတရည်မှန်းချက်များဖြင့်စတင်ခဲ့သည့် အာရက္ခတပ်တော်၏ အတွေးအခေါ်အရွေ့သည် လူမျိုးပေါင်းစုံလွတ်မြောက်ရေး၊လူမျိုးပေါင်းစုံ ကြီးငယ်မခွဲခြားဘဲ တန်းတူမျှတစွာ အခွင့်အရေးရရှိရေးနှင့်လူမျိုးစုအလိုက် အကုန်လုံးစည်းလုံးညီညွတ်ရေးဆီသို့ ဦးတည်လာနေပါသည်။

ရခိုင်ဒေသတခုလုံးကိုပြီးပြည့်စုံစွာ ထိန်းချုပ်နိုင်ရေးအတွက် စစ်ရေးအရ ဆက်လက်တိုက်ပွဲဝင်သွားမည်ဟုပြောဆိုထားသည့် ဗိုလ်ချုပ်ထွန်းမြတ်နိုင်က အနာဂတ်အတွက် စဉ်းစားချက်ကို ယခုလိုပြောဆိုထားပါသည်။

“ကျွန်တော်တို့ကတော့အတူတကွ စည်းစည်းလုံးလုံး အနာဂတ်ကို တည်ဆောက်ချင်တယ်။ သို့သော်လည်းပဲကျွန်တော်တို့လိုချင်တဲ့ ကျွန်တော်တို့ရသင့်တဲ့ အတိုင်းအတာကို မရဘူးဆိုရင်တော့တခြားသော စဉ်းစားမှုတွေလည်း ရှိလာနိုင်တယ်” ဟူ၏။

မြို့နယ်(၁၇) မြို့နယ်သာရှိသည့် ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း မြို့နယ် (၁၃) မြို့နယ်အထိနယ်မြေထိန်းချုပ်သိမ်းပိုက်ထားနိုင်သည့် အာရက္ခတပ်တော်၏ စစ်ရေးအရွေ့အတွန်းများသည်ဆက်လက် အသက်ဝင်လှုပ်ရှားနေဆဲဖြစ်သည်။ ဧရာဝတီတိုင်းနှင့် နယ်ချင်းထိစပ်နေသည့်ဂွမြို့နယ်အတွင်းရှိ စစ်ကောင်စီလက်အောက်ခံ တပ်ရင်းတပ်ဖွဲ့များအား အပြင်းအထန်ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်လျက်ရှိပါသည်။ ရခိုင်ပြည်နယ်၏ မြို့တော် စစ်တွေအပါအဝင်တရုတ်စီမံကိန်းရှိရာ ကျောက်ဖြူမြို့နယ်နှင့် မာန်အောင်မြို့နယ်တို့သည်စစ်ငွေ့စစ်ရိပ်များ ရစ်သန်းစပြုနေပြီဖြစ်သည်။

အာရက္ခတပ်တော်၏စစ်ရေးအောင်မြင်မှုများကို လာမည့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွင်းတွင်လည်းဆက်လက်မြင်တွေ့ရဖွယ်ရှိသည်။ ယင်းသို့ အောင်မြင်မှုများနှင့်အတူနယ်ချင်းစပ်ဒေသများဖြစ်သည့် ချင်း၊ မကွေး၊ ဧရာဝတီနှင့် ပဲခူး စသည့် ဒေသများသည်စစ်ငွေ့စစ်ရိပ်များ ကြဲပြန့်လာနိုင်ကြောင်း သုံးသပ်တင်ပြအပ်ပါသည်။

“စောစောအလံဖြူထောင်ရင်စောစောအသက်ရှင်ကျန်ပြီး မိသားစုဆွေမျိုးတွေနဲ့ တွေ့ဆုံရမှာ ဖြစ်သလို၊အလံဖြူမထောင်ရင် ပျော်စရာကောင်းတဲ့ နှစ်သစ်ကူးလည်း ဖြစ်မှာမဟုတ်ဘူး”။

#သံခင်းတမန်ခင်း