မကြုံစဖူးလက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးနှင့် ရင်ဆိုင်နေ၇သော မြန်မာစစ်တပ်သည်ပြိုကွဲလုနီးပါးအခြေအနေ ရောက်ရှိနေပြီး လာမည့်အပတ်များအတွင်း ပြင်းထန်သော တိုက်ခိုက်မှုလှိုင်းလုံးများနှင့်ထပ်မံကြုံတွေ့၇မည် ဖြစ်ကြောင်း NUG နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဒေါ်ဇင်မာအောင်က ဂျပန် နစ်ကေးအေးရှ (Nikkei Asia) သတင်းစာနှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းခန်းတွင် ပြောကြားလိုက်သည်။

  “ မြန်မာစစ်ကောင်စီ နဲ့ စစ်သားတွေဟာသမိုင်းတစ်လျှောက် မကြုံစဖူး စိတ်ဓါတ်ကျဆင်းမှုအနိမ့်ဆုံးအဆင့်ကို ရောက်ရှိနေပါပြီ။ သူတို့မှာ အုပ်ချုပ်နိုင်စွမ်းမရှိတော့ပါဘူး” ဝန်ကြီးဒေါ်ဇင်မာအောင်က တိုကျို အီခဲဘူကူရိုရှိ NUG၏ ဂျပန် ဌာနချုပ်ရုံးခန်းထဲတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

“ ဘက်ပြောင်း ခိုလှုံလာသူတွေအများကြီးရှိနေပြီး စစ်ကောင်စီတပ်စခန်းတွေကလည်း လက်နက်ချဖို့အဆင်သင့် ဖြစ်နေပါတယ်” ဟု သူမက ဆက်လက်ပြောဆိုသည်။

 “ စစ်တပ်ဟာ ပီဒီအက်ဖ်တွေရဲ့တိုက်ခိုက်မှုနဲ့ သူတို့အချင်းချင်းကြား မယုံကြည်မှုတွေကြောင့်ပြိုကွဲလု ပြိုကွဲခါနီး အခြေအနေရောက်နေပါပြီ” ဝန်ကြီးဒေါ်ဇင်မာအောင်က အနာဂတ် ဒီမိုကရေစီပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး အစိတ်အပိုင်း တစ်ခုအဖြစ်ပရော်ဖက်ရှင်နယ်မဖြစ်သော စစ်တပ်နေရာတွင် ပြည်သူနှင့်အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့များကု် အကာအကွယ်ပေးသည့် စစ်တပ်နှင့် အစားထိုး၇မည်ဟုလည်းပြောကြားခဲ့သည်။

 “ ပရော်ဖက်ရှင်နယ်မဖြစ်တဲ့ဒီစစ်တပ်နေရာမှာ ပြည်သူ နဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေကိုအကာအကွယ်ပေးတဲ့စစ်တပ်နဲ့ အစားထိုး၇မယ်”

“ စစ်တပ်တစ်ခုလုံးကိုဖျက်သိမ်းပစ်မယ်လို့ ပြောတာမဟုတ်ပါဘူး။ ပြုပြင်ပြောင်းလဲပစ်ရမှာကိုပြောတာပါ။ စစ်တပ်မှာ သူရဲကောင်းတွေနဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးသမားတွေလိုပါတယ်။”

NUG ၏နောက်ဆုံးရည်မှန်းချက်က ဘာလဲဟု မေးမြန်းခဲ့ရာတွင် ဝန်ကြီးဒေါ်ဇင်မာအောင်ကNUG သည်စစ်ကောင်စီ နှင့် တွေ့ဆုံစကားပြောရန် ငြင်းဆန်ခြင်းမရှိကြောင်း၊ ယခုချိန်မှာ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးဖို့ ခိုင်မာသော ပတ်ဝန်းကျင် အခြေအနေမရှိသေးကြောင်းပြောကြားခဲ့သည်။

 “ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေးအခြေခံသဘောတူညီချက်တွေ ရရှိအောင် လုပ်ပြီးရင် တစ်ဆင့်ပြီးတစ်ဆင့် နိုင်ငံရေး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးဖို့ ကျမတို့ ပြင်ဆင်နေပါတယ်။”

 “ ဒါတွေဖြစ်လာဖို့ဆိုရင် အာဆီယံဘုံသဘောတူညီချက် ငါးရပ်ကို စစ်ကောင်စီက လိုက်နာဖို့လိုပါမယ်။” ဟု သူမက ပြောသည်။  

မြန်မာစစ်ကောင်စီခေါင်းဆောင်ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်ကအာဆီယံခေါင်းဆောင်ကြီးများ ရှေ့မှောက်တွင် ဘုံသဘောတူချက် ၅ ရပ်ကို အကောင်အထည် ဖော်မည်ဟုကတိပြုခဲ့သည်။

 ထိုသဘောတူညီချက်များတွင်အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုများ ချက်ချင်းလျှော့ချပြီး ပဋိပက္ခတွင်ပါဝင်ပတ်သက်နေသော အဖွဲ့အစည်းအားလုံး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးကြရန်၊ အာဆီယံ အထူးကိုယ်စားလှယ် တစ်ဦးခန့်အပ်ရန်၊ အာဆီယံကလူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီများ ပေးအပ်ရန်နှင့် အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ်အား အား မြန်မာနိုင်ငံသို့လာရောက်ခွင့်ပေးပြီး အဖွဲ့အစည်းများနှင့် တွေ့ဆုံခွင့်ပေးရန်တို့ပါဝင်ပြီးNUG ကလက်ရှိထိန်းသိမ်းထားသော နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား၂၀၀၀၀လွှတ်ပေးရန်တောင်းဆိုထားသည်။

NUG သည် ပြီးခဲ့သည့် လက “ဖယ်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေး နှင့် စစ်အာဏာရှင်စနစ်နိဂုံးချုပ်မည့် အာမခံချက် မရရှိသရွေ့ စစ်ကောင်စီ နှင့် မည်သည့်စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုမျှ ပြုလုပ်မည်မဟုတ်” ဟု ကြေညာခဲ့သည်။

ဝန်ကြီးဇင်မာအောင်က အာဆီယံအပေါ် အလွန်မျှော်လင့်ချက်မထားသလို ၂၀၂၄ တွင် ဥက္ကဌဖြစ်လာမည့် လာအို ကိုလည်း မျှော်လင့်ချက်သိပ်မထားဟုဆိုသည်။ “ ကျမအထင် လာအိုက အင်ဒိုနီးရှားဦးဆောင်မှုအောက်မှာ လုပ်ခဲ့တဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်အတိုင်း ဆက်လုပ်သွားမယ်ထင်ပါတယ်။ လာအိုအနေနဲ့လည်း သူ့စိတ်ကူးနဲ့သူ ရှိပါလိမ့်မယ်။ ကျမတို့ အနေနဲ့ တတ်နိုင်သမျှ အာဆီယံနိုင်ငံအားလုံးနဲ့ တတ်နိုင်သမျှထိတွေ့ဆက်ဆံသွားမှာပါ” ဟု ဆိုသည်။

 မြန်မာနိုင်ငံတွင်ယခုဖြစ်ပေါ်နေသောအခြေအနေများနှင့် ပတ်သက်၍ တရုတ်နိုင်ငံ၏ သဘောထားကို ပြောကြားရာတွင်- “ စစ်ကောင်စီကကျမတို့နိုင်ငံကို တည်ငြိမ်အောင် လုပ်ဆောင်နိုင်တဲ့ အရည်အချင်းမရှိဘူးဆိုတာတရုတ်က သဘောပေါက်တယ်။ တည်ငြိမ်မှုမရှိရင် တရုတ်အနေနဲ့ စီးပွါးရေးဘယ်လိုလုပ်နိုင်မလဲ” ဟုဖြေကြားခဲ့သည်။

 နောက်ဆုံးအနေနှင့်ဇင်မာအောင်က “ စစ်တပ်က ဒီနိုင်ငံကို တည်ငြိမ်မှုနဲ့ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု ရှိအောင် မလုပ်နိုင်ဘူးဆိုတာအနှေးနဲ့အမြန် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေက သဘောပေါက်လာတော့မှာပါ။ ဒီနိုင်ငံအတွက်တစ်ခုတည်းသော နည်းလမ်းက ဒီမိုကရေစီ ပြန်လည်ရရှိဖို့ပါပဲ” ဟုဖြေကြားခဲ့သည်။

NN-27

 Ref: Nikkei Asia