နွေနေ/နိရဉ္စရာ၊ ဧပြီ ၇/၂၀၂၄

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံဘန်ဒါဘန်ခရိုင်ရှိ ဘဏ်တစ်ခုကို Kuki-Chin National Front (KNF)/ကူကီး ချင်းလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့က ပြီးခဲ့သည့်ရက်များက ဓါးပြဝင်တိုက်ခဲ့ပြီးနောက်ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး အဆာဒူဇာမန် ခန်သည် အဆိုပါ ဒေသသို့ သွားရောက်ခဲ့ပြီး ကူကီးချင်းလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ကိုစစ်ဆင်ရေးပြုလုပ်ကာ တိုက်ခိုက်နှိမ်နှင်းသွားမည်ဟု စနေနေ့က ပြောဆိုလိုက်သည်။

“ ဘင်ဒရိုဘင်က အရင်က အင်မတန်အေးချမ်းတဲ့နေရာတစ်ခုပါ။ ဒါပေမယ့် လက်နက်ကိုင် ခွဲထွက်ရေးအုပ်စုကဘဏ်ဓါးပြတိုက်တာမျိုး ရာဇဝတ်မှုတွေ ကျူးလွန်လာကြတယ်။ ဒီရာဇဝတ်မှုတွေကိုဒီအတိုင်း လွှတ်ပေးထားမှာမဟုတ်ဘူး။ နောက်ထပ်စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုတွေလုပ်ပြီးရာဇဝတ်မှုနောက်ကွယ်မှာ ရှိသူကို ဖော်ထုတ်ရမယ်”ဟုပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး ခန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးသည်စနေနေ့က ဘင်ဒရိုဘင် (ရွာတော်) ခရိုင်  ရုံမော်မြို့နယ်သို့ သွားရောက်စဉ် ယခုလို ပြောကြားလိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။

သတင်းထောက်များ၏မေးမြန်းမှုကို ဖြေကြားရာ၌ ဘဏ်ဓါးပြတိုက်မှုဖြစ်ပွါးစဉ် ပေါ့ဆမှု တစ်စုံတရာရှိသည်ကိုတွေ့ပါက အရေးယူသွားမည်ဟု ဆိုသည်။

ပြီးခဲ့သည့်သောကြာနေ့က လက်နက်ကိုင်လူတစ်စုသည် ဘင်ဒရိုဘင်ခရိုင်  အလယ်ခွာတောင်ရှိ စစ်ဆေးရေးဂိတ်ကိုဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြသည်။

ထိုဖြစ်စဉ်နောက်ပိုင်းတွင်ရုံမော်နှင့် တန်းဆိပ်တွင် ကူးကီးချင်းလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့နှင့် ဒေသခံရဲများ အပြန်အလှန် ထိတွေ့တိုက်ခိုက်မှုများဖြစ်ပွါးခဲ့ပြီးနောက် လုယက်မှု၊ပြန်ပေးဆွဲမှုများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။

အဆိုပါကူကီးခွဲထွက်ရေးအဖွဲ့သည် ပြီးခဲ့သည့် အင်္ဂါနေ့ကလည်း ရုံမော်မြို့နယ်ရှိ ဆိုနာလီ ဘဏ်ခွဲကို ဝင်ရောက်လုယက်ခဲ့ပြီးတာကာ ၁ ဒသမ ၅ ကုဋေရှိ မီးခံသေတ္တာအားဖွင့်မ၇သဖြင့် ဘဏ်နေဂျာကိုပြန်ပေးဆွဲသွားခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့်ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ကလည်း သန်ချီဥပဇီလာရှိ ဆိုနာလီနှင့်ကရီရှီဘဏ်ခွဲများကို ဝင်ရောက် လုယက်ခဲ့သေးသည်ဟုသိ၇သည်။

Kuki-Chin National Front (KNF)သည် ယခင်နှစ်ကအင်အား ၃၀၀ ခန့်သာရှိသော်လည်း ယခုနှစ်တွင် လက်ရှိအင်အား (၇၀၀)ခန့်အထိ တိုးလာပြီး စစ်တကောင်းတောင်တန်းနယ်တွင် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့် ရရန် တောင်းဆိုနေသည့် အဖွဲ့ဖြစ်ကာ  လူမျိုး ၆ မျိုး  (Bawm, Pankhowa,Lusai, Khyang, Mro, and Khumi)တို့ကို ကိုယ်စားပြုထားသည်ဟု ပြောဆိုထားကြောင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် စစ်ရေး လေ့လာသုံးသပ်သူအငြိမ်းစားဗိုလ်မှူးချုပ် M Sakhawat Hossain ၏ ဆောင်ပါးတစ်ပုဒ်တွင်ရေးသားထားသည်။

၎င်း KNF သည် ယခုလ ၅ ရက်နေ့ကလည်း ဘင်ဒရိုဘင်ခရိုင်၊ တန်းဆိပ်နှင့်အလယ်ခွာတောင် မြို့နယ် ကြားရှိ ဘင်္ဂလာရဲနှင့် စစ်တပ် ပူးပေါင်းစစ်ဆေးရေးဂိတ်တစ်ခုကိုတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်ဟု ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် မီဒီယာများတွင် ရေးသားဖော်ပြသည်။

 ref:Dhaka tribune